83
lendi¤i bir müze vard›r. Atatürk’ün Çan-
kaya’daki 3113 kitaptan oluflan özel ki-
tapl›¤› da 1967’de ‹nk›lâp Kulesi’ne ta-
fl›nd›. Ayr›ca yine An›tkabir’de Ata-
türk’le ilgili olan yerli yabanc› yay›nlar›
bir araya toplamak için bir uzmanl›k ki-
tapl›¤› ve arflivi bulunur.
An›tkabir’in Yap›l›fl› Çal›flmalar›:
Ata-
türk’ün cenazesi, yaflama gözlerini
yumdu¤u ‹stanbul’daki Dolmabahçe
Saray›’ndan al›narak Ankara’ya getiril-
mifl ve burada Etnografya Müzesi’ne
konmufltu. Yap›m›na 1944’te bafllanan
An›tkabir, çeflitli nedenler yüzünden do-
kuz y›lda tamamland› ve Atatürk’ün na-
afl›, 10 Kas›m 1953 günü buraya tafl›nd›.
An›ttepe, Ankara ‹stasyonu’nun güne-
yinde, 45 metre yükseklikte, kentin her
noktas›ndan görülebilecek konumdad›r.
Atatürk’ün naafl›, Etnografya Müze-
si’ndeki geçici kabrine konulduktan
sonra, bir an›tkabir yap›lmak üzere ça-
l›flmalara geçildi ve uluslararas› bir ya-
r›flma düzenlendi. Ayr›ca, uluslararas›
düzeyde baflar›lar kazanm›fl mimar ve
sanatç›lardan oluflan bir de jüri seçildi.
2 Mart 1942’de sona eren yar›flmaya 49
proje gönderildi. 23 Mart 1942’de topla-
nan jüri, Ord.Prof. Emin Onat ve
Doç.Orhan Arda, Alman Profesör Jo-
hannes Krüger, ‹talyan Profesör Arnol-
do Feschini’nin projelerini, ayn› de¤er-
de görerek her üçünü de birincili¤e lây›k
gördü ve bu projelerden Prof.Emin Onat
ile Doç.Orhan Arda’ya ait olan›n› uygu-
lamaya karar verdi ve bugünkü görkem-
li yap›t, onlar›n tasar›m›yla gerçekleflti.
Yap›s›:
Yap›da kullan›lan tafllar Çank›r›
çevresinden getirildi. Bu tafl, sar› ve aç›k
kurflunî renkte olup çok say›da Roma
an›t›nda da ayn› tür tafl kullan›lm›flt›r.
Bafll›ca özelli¤i, gösteriflli oluflu ve da-
yan›kl›l›¤›d›r. fieref Salonu’nun duvar-
lar›, Bilecik’ten getirilen mermerlerle
kaplanm›flt›r. Salona giriflin karfl›s›nda
bulunan büyük pencerenin önüne yer-
lefltirilmifl lâhdin mermeri ise, Ada-
na’n›n Osmaniye ilçesinden getirilmifl-
tir. Lâhit, uzunlu¤u 4.20 m, geniflli¤i
1.60 m ve 42 ton a¤›rl›¤›ndad›r.
Bölümleri:
An›tkabir Alan›’na genifl bir
merdivenle girilir. Merdivenin iki ya-
n›nda iki tafl kule yükselir. Kulelerden
birine Hürriyet Kulesi, di¤erine ‹stiklâl
Kulesi adlar› verilmifltir. Bunlar›n içine,
Atatürk’ün istiklâl ve hürriyetle ilgili
sözleri alt›n yald›zlarla yaz›lm›flt›r. Ku-
lelerin ön taraf›na üç grup yontu yerlefl-
tirilmifltir. Aslanl› Yol, Zafer Alan› ve
fieref Salonu olmak üzere üç bölüme ay-
r›lan An›tkabir çevresinde on kule s›ra-
lanm›flt›r. Bu kuleler, Hürriyet, ‹stiklâl,
Müdafaa-i Hukuk, Cumhuriyet, ‹nk›lâp,
23 Nisan, Bar›fl, Zafer, Misak-› Millî ve
Mehmetçik adlar›n› tafl›r. Ç›k›fl yolun-
dan sonra, 250 m uzunlukta olan Aslan-
l› Yol’dan geçilir. Yolun iki yan›nda s›-
ra s›ra aslan yontular› ve meflaleler; bu
yolun sonunda bir basamak, basamak-
tan sonra da Zafer Alan› yer al›r. Zafer
Alan›’n›n boyu 130 m, eni 80 m’dir. Za-
fer Alan›’n›n solunda, An›tkabir’in ana
An›tkabir
An›tkabir. Tablo: Ali R›za Beyaz›t (5. Müzayede Tablo ve Sanat Eserleri, 7 Aral›k 2003)
