mek.
maskot
a. Fr.
U¤ur getirece¤ine inan›lan
fley ya da u¤ur say›lan kifli.
masmavi
ön a. (ma’sma:vi)
Her yan› mavi.
masör
a. Fr.
Masaj yapan kifli.
masraf
a. Ar.
Harcama, gider.
masraf et-
mek
para harcamak.
mastar (I)
a. Ar. dlb.
Eylemin “-mek (-
mak)” ve “me (-ma)” ekleri alan ve ad
gibi kullan›lan biçimi; ad-eylem; isim-fi-
il:
görüfl-mek, oku-ma.
mastar (II)
a. Ar.
S›vac›lar›n ve duvarc›lar›n
cetvel gibi kulland›klar› ensiz, uzun, düz
tahta.
masum
ön a. (ma:su:m) Ar.
1.
Suçsuz, gü-
nahs›z.
2.
Temiz, saf.
masura
a. (masu’ra) Yun.
Karton, plastik ya
da tahtadan yap›lan, üzerine flerit, iplik
vb. sar›lan koni ya da silindir.
mafla
a. Far.
1.
Atefli ya da k›zg›n bir fleyi
tutmaya, korlar› kar›flt›rmaya yarayan iki
kollu metal araç.
2.
Çok küçük fleyleri
tutmaya yarayan küçük kollu araç:
fleker
maflas›.
3.
mec.
Baflkalar›n›n istekleri-
ne, emellerine alet olan kifli.
maflallah
ünl. (ma:flallah) Ar.
1.
Be¤enilen,
hofla giden bir kimseden ya da bir fley-
den söz edilirken “Allah nazardan sakla-
s›n.” anlam›nda kullan›l›r.
2.
Umulmad›k
durumlar karfl›s›nda flaflk›nl›k ve sitem
belirtmek için söylenir:
Bizim can›m›z
ç›k›yor, maflallah siz burada keyif çat›-
yorsunuz.
3
.
a.
Nazar de¤memesi için
çocuklar›n üzerine tak›lan ve üzerinde
“maflallah” yaz›s› bulunan nazarl›k.
maflrapa
a. Ar.
Metal, toprak vb.den yap›l-
m›fl, a¤z› aç›k, kulplu küçük kap.
mat (I)
a. Far.
Satranç oyununda taraflar-
dan birinin yenilgisi.
mat etmek 1)
sat-
ranç oyununda karfl›s›ndakini yenmek;
2)
bir tart›flma sonunda karfl›s›ndakini
cevap veremez duruma düflürmek.
mat
olmak 1)
satranç oyununda yenilmek;
2)
bir tart›flma ya da benzer bir durum-
da yenik düflmek.
mat (II)
ön a. Fr.
Parlak olmayan, donuk.
matador
a. Fr. Bo¤a güreflçisi.
matah
a. Ar.
Küçümsenen, hafife al›nan bir
kimseyi ya da önemsenmeyen bir fleyi
belirtir:
Onun ne matah oldu¤unu bil-
meyen mi var!
matara
a. (mata’ra) Ar.
Yolculukta ve asker-
likte kullan›lan, boyna ya da bele as›l›
olarak tafl›nan, ço¤unlukla aba ya da de-
riyle kaplanm›fl su kab›.
matbaa
a. Ar.
Bas›mevi.
matbu
ön a. (matbu:) Ar.
Bas›l›.
matbuat
ç. a. (matbu:a:t) Ar.
Bas›n.
matem
a. (ma:tem) Ar.
Yas.
matematik, -¤i
a. Fr. Aritmetik, cebir, ge-
ometri gibi ak›l yürütme yoluyla say›la-
r›n, flekillerin, benzeri soyut varl›klar›n
özelliklerini ve bunlar aras›ndaki iliflkiyi
inceleyen bilim dal›.
materyal
a. Fr.
Malzeme, gereç.
materyalizm
a. Fr. fel.
Maddeyi tek gerçek-
lik olarak kabul eden, manevi kavramla-
r› reddeden felsefi görüfl; maddecilik.
matine
a. Fr.
Sinema, tiyatro, konser salo-
nu gibi yerlerde gündüz gösterisi.
matkap, -b›
a. (
k kal›n okunur) Ar.
Tahta,
metal, beton gibi maddeler üzerinde de-
lik açmaya yarayan alet; delgi.
matlaflmak
(nsz.)
Parlakl›¤›n› yitirmek, mat
duruma gelmek.
matmazel
a.
ve
ön a. Fr.
1.
Frans›zcada, ev-
lenmemifl k›zlar için kullan›lan unvan.
2.
Türkçede, Müslüman olmayan ve evlen-
memifl k›zlar için “bayan” anlam›nda
kullan›l›r.
matrah
a. Ar.
Vergi miktar›n› ç›karmak için
temel olarak al›nan de¤er.
matrak, -¤›
a. Ar. argo
E¤lence, komiklik,
flaka.
maun
a.
(Amerikan yerlilerinin dilinden)
bitb.
1.
Tespih a¤ac›gillerden, k›fl›n yap-
raklar›n› dökmeyen uzun bir orman a¤a-
c›.
2.
Bu a¤ac›n parlak k›rm›z›mt›rak
renkte, sert ve iyi cilanan, mobilyac›l›kta
kullan›lan kerestesi.
maskot
maun
431
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:59 Page 431
