48
her yerde varl›¤›n› hissettiren diz-
ginsiz bir erotizm, gülünç ve çi¤ ger-
çekçili¤iyle flok yaratabilmifltir.
Bunlar, mükemmel bir “kad›n ressa-
m›” olan sanatç›n›n son ateflleri, ta-
mamen resimle birbirine geçen bir
hayat›n tensel zevklerine son bir
sayg›s›d›r. Gerçekten de Picasso’nun
hayat› resimle öylesine iç içe geç-
mifltir ki son otoportrelerinden biri
olan
Oturan ‹htiyar
(1970-1971), tek
bafl›na, sanatç›n›n en be¤endi¤i res-
samlar olan Renoir, Matisse, Van
Gogh ve Cézanne’a yapt›¤› gönder-
meleri içinde toplar.
MASKEL‹ ÜÇ MÜZ‹KÇ‹
1921’de Picasso art›k kübizm konu-
sundaki araflt›rmalar›n› kesin olarak
b›rakm›fl ve özellikle
Çeflmebafl›nda
Üç Kad›n
’la klasisizme flafl›rt›c› bir
dönüfl yapm›fl gibidir. Kompozisyon,
heykel görünümlü üç kad›n figürün-
geri dönüflün habercisi mi? Eski fla-
heserlerin (Delacroix’in
Cezayirli
Kad›nlar
’›, 1954-1955; Velazquez’in
Las Meninas
’› -Nedimeler-, 1956-
1959; Manet’nin
K›rda Ö¤le Yeme¤i
,
1960-1961) çeflitlemelerinin ve tak-
litlerinin a¤›r basmas›, sanatç›n›n
kendisini yenileme konusundaki
güçsüzlü¤ünün ve verimsizli¤inin
itiraflar› m›d›r, yoksa usta üslup
al›flt›rmalar› m›?
Ressam ve Modeli
ile
Öpücük
tema-
lar›yla (“156’lar”
ve “347’ler” olarak
adland›r›lan son
gravürlerin göste-
riflli “atölyeler”in-
de yüceltilen bu
temalara, sanatç›-
n›n
1954-1973
aras›ndaki ilham
perisi olan kar›s›
Jacqueline’in figü-
rü
egemendir.)
