39
mik k›s›tlamalar›n kalkt›¤› ve Türki-
ye’ye düflen Osmanl› borçlar›n›n ilk
taksidinin ödenece¤i y›ld›. Dünya
ekonomik buhran›n›n olumsuz et-
kileri, devletçi ve korumac› bir eko-
nomi politikas›n›n uygulanmas›n›
kaç›n›lmaz k›ld›. Yeni ekonomik po-
litikan›n ilk belirtisi, Baflbakan ‹s-
met Pafla’n›n Sivas’ta, Türkiye’nin
“daha büyük ekonomik faaliyetine
olan ihtiyac›”n› dile getirdi¤i konufl-
mas›yd›. 1931’de ise Devletçilik,
Cumhuriyet Halk F›rkas›’n›n prog-
ram›na girdi ve alt› ilkesi aras›nda
yer ald›. Bu devletçi siyasetin en be-
lirgin yan›, devletin tar›m d›fl›ndaki
alanlarda asli yat›r›mc› ve üretici
unsur olarak ortaya ç›kmas›yd›.
1933’te ilk Befl Y›ll›k Sanayi Plan›
haz›rland› ve 1934’te onayland›.
Plan, as›l olarak dokumac›l›k, ma-
dencilik, k⤛t, seramik ve kimya
sanayilerini gelifltirmeyi amaçl›yor-
du. 1933’te Sümerbank, 1935’te Eti-
bank kuruldu. Sanayi üretiminde
ortalama y›ll›k yüzde 11,6 oran›nda
bir büyüme, dünya buhran› koflulla-
r›nda ve esas itibariyle ülkenin ken-
di imkânlar›yla gerçeklefltirildi.
ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ ÜZER‹NE
“Dolmabahçe Saray›’n›n dam›ndan
sallanan cumhurbaflkanl›¤› bayra¤›n›n
a¤›r a¤›r yar›ya indirildi¤ini gördü¤üm
zaman art›k her fleyin bitti¤ini ve sev-
gili Atatürk’ün çok uzun süren son
dünya uykusundan hiç aç›lmadan
ebedi uykusuna dalarak terki heyet et-
ti¤ini anlad›m. (...) Saraya girdi¤im za-
man insanlar›n ac› feryatlar› ve derin
teessürle karfl›laflt›m. Hissetti¤im yeis
vematemo kadar büyük ve umumi idi
ki kimsenin kimseyi taziye edecek hâli
ve kudreti yoktu...”
Dr. As›m Arar/Ata-
türk’ün doktoru
“Büyük Türk Mil-
letine!
Bütün ömrünü hiz-
mete
vakfetti¤i
sevgili milletinin
ihtiram kollar› üs-
tünde Ulu Ata-
türk’ün hakikatte
yatt›¤› yer Türk
milletinin
onun
için aflk ve iftiharla
dolu olan kahra-
man ve vefal› gö¤-
südür.
...Milletleraras› kardeflçe bir insanl›k
hayat› Atatürk’ün en k›ymetli idealiy-
di. Bütün dünyada ölümünün gördü-
¤ü ihtiram› insanl›¤›n atisi için ümit
verici bir müjde olarak selamlar›m.”
‹smet ‹nönü
“‹stanbul neye u¤rad›¤›n› anlamam›fl
gibi ac› bir sessizli¤i gömülmüfltü. Ço-
cuklar bafllar›ndaki fiyonklar›, kurdele-
leri ç›kard›lar. Sokaklarda kad›nlar a¤-
l›yor Ata’n›n siyah tüllere bürünmüfl
resimleri önünde dua ediyorlar.”
Lord
Kinross
Yü z ma s k ›
E l ma s k ›
