433
uzlaflt›r›c› bat›c›l›¤›na karfl› kad›n hakla-
r›, ailenin modernleflmesi, medrese ö¤-
retiminin kald›r›lmas›, Arap harflerinin
yerine Lâtin alfabesinin kullan›lmas›, lâ-
ikli¤in benimsenmesi, flapka giyilmesi
gibi konular› ilk kez gündeme getirdi.
32 sayfa olarak yar›s› Türkçe, yar›s›
Frans›zca, resimli olarak yay›mland› ve
toplam 358 say› ç›kt›. Celâl Nuri (‹leri),
R›za Tevfik Bölükbafl›, Süleyman Na-
zif, Cenab fiahabeddin, Abdülhak Ha-
mid, Hilmi Ziya Ülken, Yusuf Ziya Or-
taç gibi de¤iflik görüflteki yazarlara say-
falar›nda yer verdi.
‹fham
Millî Meflrutiyet F›rkas›’n›n yay›n orga-
n› olarak 22 Eylül 1912’den itibaren
Ahmet Ferit (Tek) taraf›ndan ‹stan-
bul’da yay›mlanan günlük gazete. Yaz›
iflleri müdürlü¤ünü Mustafa Suphi’nin
yapt›¤› gazete, ‹ttihat ve Terakki yan›
s›ra Hürriyet ve ‹tilâf F›rkas›’na karfl› fi-
kir mücadelesine giriflti. Mahmut fiev-
ket Pafla’n›n öldürülmesi hakk›ndaki bir
haber nedeniyle Ahmet Ferit ve Musta-
fa Suphi, Sinop’a sürüldü. Gazetenin
ikinci yay›n dönemi 23 Temmuz
1919’da bafllad›. Yusuf Kenan, Hüseyin
Rag›p ve Hasan Vehbi’nin yaz› iflleri
müdürlü¤ü yapt›¤› bu dönemde ‹stan-
bul’un iflgali üzerine politikas›n› de¤ifl-
tirerek Millî Mücadele’yi ve Mustafa
Kemal’i destekledi. Ayr›ca okuyucula-
r›na, dönemin önemli kalemlerinin yer
ald›¤› haftal›k bir edebiyat eki verdi.
1919 sonlar›nda Ahmet Ferit Tek’in
Ankara’ya geçmesi üzerine kapand›.
Her iki yay›n döneminde de milliyetçi-
li¤i ön planda tuttu. Millî Mücadele s›-
ras›nda ‹stanbul’da kamuoyu oluflturul-
mas›na büyük katk› sa¤lad›.
‹¤demir, Ulu¤
1900 Çardak/Çanakkale
Mart 1994 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› gönüllülerinden, tarih-
çi, gazeteci, e¤itimci. Çanakkale Ö¤ret-
men Okulu’nu bitirdi (1918). Biga’da il-
kokul ö¤retmenli¤i yaparken Yunan ifl-
gali üzerine Ulusal Kurtulufl Savafl›’na
kat›ld›. Antalya (1920-1922) ve Ada-
na’da ö¤retmenlik, Yeni Adana gazete-
sinde yaz›iflleri müdürlü¤ü yapt›.
1924’te Ferit Celâl Güven’le birlikte
Türk Sözü gazetesini ç›kard›. Türk
Ocaklar› Merkez Heyeti Baflkâtipli¤ine
getirildi (1926-1931). Türk Yurdu der-
gisini ç›kard›. Türk Ocaklar› kapat›l›nca
Türk Tarih Kurumu Kâtipli¤ine getiril-
di. Belleten’in yaz› iflleri müdürlü¤ünü
ve baflkanl›¤›n› yapt›. 1942’de Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih-Co¤rafya Fa-
kültesi’ni bitirdi. 1951-1973 aras› Türk
Dil Kurumu Yönetim Kurulu üyeli¤i ve
Sayman üyeli¤inde bulundu. Türk Tarih
Kurumu genel sekreterli¤i yapt› (1931-
1961). 12 Eylül 1980’den sonra görev-
den al›nd›.
Bafll›ca eserleri:
Kuleli
Vak’as› Hakk›nda Bir Araflt›rma
(1921),
Atatürk
(1939),
Halkevleri Kütüphane-
leri ‹çin Rehber
(1939),
Anafartalar
Muharebat›na Ait Tarihçe
(1962),
Ar›-
burnu Muharebeleri Raporu
(1968),
Si-
vas Kongresi Tutanaklar›
(1969),
Biga
Ayaklanmas› ve Anzavur Olay›
(1973),
Cumhuriyetin 50.Y›l›nda Türk Tarih
Kurumu
(1973),
Heyet-i Temsiliye Tuta-
naklar›
(1975),
Y›llar›n ‹çinden
(1976),
Atatürk’ün Buyru¤uyla Türk Tarih Ku-
rumu ‹çin Haz›rlanan Bir Program Ta-
sar›s›
(1977),
Atatürk ve Anzaklar
(1978),
Atatürk’ün Yaflam›
(1980).
‹hap Hulûsi (Görey)
1898 Kahire
1986 ‹stanbul
1923’te Türkiye’de ilk afifl sergisini
açan ressam ve grafik sanatç›s›. Mü-
nih’te Kuntsgewerbe Schule’de (Uygu-
lamal› Güzel Sanatlar Okulu) e¤itim
gördü (1920-1925). Alman-
ya’dan gönderdi¤i yap›tlar›
1923’te ‹stanbul Galatasaray Li-
sesi salonlar›nda sergilendi. Tür-
kiye’deki afifl çal›flmalar›na
1928’de yapt›¤› bir eflya piyangosu
afifliyle bafllad›. Ticaret ve sanayi
afiflleri, gazete ve dergilerde reklam
resimleri, çeflitli kurulufllar için afifller
yapt›. Viyana Uluslararas› Afifl Sergi-
sinde derece ald› (1948). 1970’ten sonra
kûfî yaz›l› düzenlemeler, suluboya pey-
zajlar, karakalem çizgi çal›flmalar› yapt›.
1978’de Grafikerler Meslek Kuruluflu
taraf›ndan onur üyeli¤ine seçildi. Türki-
ye’de afiflçili¤in öncüsü oldu. 1984’te
afifl ve grafik çal›flmalar›n› topluca ser-
giledi. Eserlerinin baz›lar› günümüze
dek kullan›lm›fl olup arkadafl› Faz›l Ah-
met Aykaç’›n ve kendi resminin bulun-
du¤u Kulüp Rak›s› etiketi ve ilk Alfabe
kapa¤› bunlar aras›ndad›r.
‹kaz
Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet
fiükrü (Koç) taraf›ndan Afyon’da ya-
y›mlanan Kurtulufl Savafl› yanl›s› gün-
lük gazete (1919). Baflyazarl›¤›n› ‹zzet
Ulvi’nin yapt›¤› gazete, sol içerikli yaz›-
lar› nedeniyle süresiz kapat›ld› (A¤ustos
1919). Daha sonra yay›m›na Ankara’da
devam etti.
‹kdam
1894-1928 aras› ‹stanbul’da yay›mlanan
günlük siyasî gazete. Kurtulufl Savafl›’n›
destekleyen gazeteler aras›nda yer ald›.
5 Temmuz 1894’te yay›n hayat›na giren
gazetenin sahibi ve baflyazar› Ahmed
‹kdam
‹çtihat dergisinin kapa¤›.
‹fham gazetesinin logosu
‹hap Hulûsi’nin yapt›¤› Atatürk portresi.
‹hap Hulûsi Görey
‹hap Hulûsi’nin, Devlet Hava Yollar› afifli.
