443
‹nebolu Bombard›man›
‹NEBOLU BOMBARDIMANI
flilmifl; bir-iki gülle de Panter muhribinin çok yak›n›na düflmüfl, hat-
ta ç›kan su kümbetinden bir ara gemi gözden kaybolmufltur. Bunun
üzerine Panter atefl menzilinin d›fl›na ç›km›fl, ancak gemiler bölge-
yi terk ettikten sonra Kilimli istikametine (genel bat› rotas›na) git-
mifl, dört saat sonra döndüklerinde bu sefer Kelseymer tepesini
niflanlayarak bombalam›fllar, dolay›s›yla buradaki topçu bataryas›-
n› susturmufllard›r. Bu arada denizde rastlad›klar› pek çok kay›k ve
ufak tekneyi aray›p bir k›sm›n› bat›rm›fllard›r.(7)
‹nebolu bombard›man›ndan sonra Yunan gemilerinin bölgede-
ki faaliyetlerinde bir artma görülmüfl. Genelkurmay Baflkanl›¤›, as-
ker yüklü (aralar›nda Wrangel Ordusuna mensup Kazaklar da var-
d›r) 9 tafl›t gemisinin 9/10 Haziran gecesi bo¤azdan ç›karak genel
do¤u istikametinde ilerlediklerini k›y› istasyonlar›na bildirirken;
‹nebolu, Zonguldak ve Ere¤li gibi kritik limanlar›m›za ç›karma ola-
bilece¤ini de¤erlendirmifltir.(8) Bunun üzerine TBMM, 12 ve 16 Ha-
ziran 1921 tarihlerinde yapt›¤› toplant›larda “bölgeye olas› bir Yu-
nan ç›karmas›na karfl›” Karadeniz sahillerini harp bölgesi ilân
eder. Bu cümleden olmak üzere 15-50 yafl aras› Yunan erkeklerin
iç bölgelere nakledip ayn› yafl grubundaki erkekleri silâh alt›na al-
mak isterse de Bat› Cephesi Komutan› ‹smet (‹nönü) Bey zaten bu
ifllemin yap›ld›¤›n› ifade ederek karfl› ç›kar. Ancak sahillerimizin bu
k›sm›n›n düflman gemilerine karfl› top bataryalar› ile donat›lmas›
ve yaklaflma sular›n›n may›nlanmas›na ait planlama bu tarihten
sonra bafllar.(9)
Yunan savafl gemileri 21 Haziran’da yine bölgeye gelmifl, Rize-
li R›dvan Reis ve teknesini götürmüfl, 30 Temmuz 1921’de deniz
nakliyat›n›n yap›lmas›n› engellemek üzere sahile birkaç bomba da-
ha atm›fllar, ancak can ve mal kayb› olmam›flt›r. 9 Haziran bombar-
d›man› ‹nebolu halk›nda hiçbir olumsuz etki b›rakmam›fl, yine de-
nizden gelen “önemli” tafl›malar›n kabul edilerek, iç bölgelere
nakledilmesine devam edilmifltir.
(………)
‹nebolu’nun Kurtulufl Savafl›’m›z s›ras›nda göstermifl oldu¤u
bu fedakârl›k ve kahramanl›k TBMM’nin 99. Oturumunun 1. celsesi
ve 2107 numaral› belge ile; ‹nebolu Mavnac›lar Loncas›na bir k›t’a
beyaz fleritli ‹stiklâl Madalyas› verilmek suretiyle ödüllendirilir. 16
May›s 1924’te ‹nebolu’da yap›lan bir törenle de bu madalya, kah-
raman sahiplerine teslim edilir.”
(………)
1. Salahi Ronyel; “Kurtulufl Savafl›’nda ‹ngiliz ‹stihbarat Servisi,
TTK; Ankara, 1995, s. 186 ve devam›. Türk ‹stiklal Harbi; c., II,
K. 4. s. 171 ve devam›
2. Türk ‹stiklal Harbi; c. VII. ATASE I/4282, Dip. 10, G. 3, Kls. 575,
3 Haziran 1921.
3. ATASE; I/4283, Dip. 18, Gl. KLs. 1044, Dos. 155, F. 5/8.
4 K›lk›fl; 13.000 tonluk muharebe gemisidir. 30,5; 20,7; 17,7 san-
timlik toplar› ile 10 km’den rahatl›kla hedefi imha edebilir. Sa-
vafl sonunda hizmetten al›nm›flt›r.
Panter; 980 tonluk muhriptir. 10 santimlik toplar› ile 4000
m’den tesir yapabilir. Hâlen bu ad› tafl›yan muhripleri vard›r.
5. Mevlüt Baysal; “‹nebolu Bombard›man›”, Yak›n Tarihimiz, c. 4,
s. 23. Mithat Ifl›n; “‹stiklal Harbi Deniz Cephesi”, ‹stanbul,
1947, s. 55.
6. ATASE; 1/4294, Dp. 7, G. 2, Kls. 995. Dos. 16. Kaz›m Karabekir,
‹stiklâl Harbimiz, ‹stanbul, 1988, s. 927.
7. Ifl›n; ‹stanbul, 1996, s. 57. M. Celalettin Orhan; Askerlik Hat›-
ralar›m, ‹stanbul, 1982, s. 104 ve devam›
8. Türk ‹stiklal Harbi; c. II. 4. K›s›m, s. 157-158.
9. ATASE; 1/4294, G. 3, Kls. 1292, Dos. 15, F. 58. ATASE; 1/4294,
G. 3, Kls. 1170, Dos. 9/A (10), Fh. 32.
Kaynak : Dr.Mustafa Hergün, ‹nebolu Bombard›man›, Askerî Tarih Bülteni, Say›
49, A¤ustos 2000, s.171.
‹nebolu sahilindeki bir gemi
yap›m tezgâh› (1905).
