511
leflme ifllemlerinde etkin bir rol oynar;
bulafl›c› hastal›klara karfl› aç›lan savafl›-
ma kat›l›r. Türkiye K›z›lay Derne¤i’nin
4 Haziran 1953’te Bakanlar Kurulu ka-
rar›yla onaylanan esas nizamnamesine
göre, kamu yarar›na hizmet eden bir ku-
rulufl oldu¤undan K›z›lay’a baz› ayr›ca-
l›klar tan›nd›. Türkiye K›z›lay Derne-
¤i’nin simgesi, beyaz zemin üzerine k›r-
m›z› bir ayd›r. Genel Merkezi Ankara’da
olan derne¤in genel kurulunca seçilen
Yönetim Kurulu, merkez örgütünü olufl-
turur. 700’e yak›n flubesi bulunan K›z›-
lay, di¤er derneklerden farkl› olarak ta-
fl›nmaz sahibi olabilir, satabilir, her türlü
ba¤›fl toplama çal›flmas› yürütebilir; ayr›-
ca kan merkezleriyle ülkenin kan gerek-
sinimini karfl›lay›p yerleflik ve gezici
hastaneleriyle yurt ölçüsünde sa¤l›k hiz-
metlerine katk›da bulunur.
K›z›ldo¤an, Hüsrev Sami
1884 Gümülcine
21 Mart 1942 Seyhan
Birinci TBMM Eskiflehir milletvekili.
1904’te Mühendishane-i Berrî-i Hüma-
yun’dan topçu te¤meni olarak mezun ol-
duktan sonra ‹kinci Ordu emrine verildi.
Mustafa Kemal’in Selânik’te bir flubesi-
ni kurdu¤u Vatan ve Hürriyet Cemiye-
ti’ne kat›ld›. II.Abdülhamid yönetimine
karfl› oldu¤undan Avrupa’ya kaçt›
(1907). ‹ttihat ve Terakki Cemiyeti üye-
si olarak Paris’te faaliyette bulundu.
II.Meflrutiyet’in ilân›ndan sonra cemi-
yette etkin görev yapt›. Kurtulufl Sava-
fl›’n›n bafllamas› üzerine Anadolu’ya
geçti. Sivas Kongresi’ne Eskiflehir dele-
gesi olarak kat›ld›. Heyet-i Temsiliye’ye
üye seçildi. Birinci TBMM’ye Eskiflehir
milletvekili seçildi ve 23 Nisan 1920’de
Meclis’in aç›l›fl›nda haz›r bulundu.
Mustafa Kemal’in izniyle kurulan fakat
sonradan zararl› olmaya bafllayan “Yefli-
lordu”nun kurucular› aras›nda yer ald›.
21 Eylül 1920’de Isparta ‹stiklâl Mah-
kemesi üyeli¤ine seçildi. 1923-1935
aras› Meclis d›fl›nda kald›. 1925’te Yu-
nanistan’a s›¤›nan Çerkez Ethem’le te-
mas kurarak hükûmeti devirmek suçun-
dan yarg›land›. Beraatinden sonra 1935-
1942 aras› milletvekili olarak parlamen-
toda yer ald›.
Kilikya
Çukurova bölgesinin eski ad›. Mondros
Mütarekesi sonras› Frans›zlar taraf›ndan
iflgal edilen bölge, Adana, ‹çel illeriyle
Konya ve Antalya illerinin bir bölümü-
nü kapsar. Memlûklere karfl› verilen bir
dizi savafl›mdan sonra Yavuz Sultan Se-
lim döneminde Osmanl›lar taraf›ndan
topraklar›m›za dahil edildi (1516) ve
Kanunî Sultan Süleyman döneminde
kesin olarak Osmanl› egemenli¤ine gir-
di. Sevr Antlaflmas›’yla (1918) Frans›z-
lara verildiyse de Kurtulufl Savafl› s›ra-
s›nda 20 Ekim 1921’de Frans›zlar bölge-
yi terk etti. Cumhuriyet döneminde Ada-
na ve ‹çel olarak iki ayr› il’e bölündü.
Kilikyal›lar Cemiyeti
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Güney Ana-
dolu’daki Frans›z iflgaline karfl› bölgede
direnifli örgütlemek amac›yla 21 Aral›k
1918’de ‹stanbul’da yaflayan Çukurova-
l›larca kurulan örgüt. Adana-Mersin
bölgesinin eski ad›yla kuruldu. Kurucu-
lar› aras›nda hariciye eski nâz›r› Mene-
menlizâde Nabi, Âyan Meclisi eski bafl-
kanlar›ndan Menemenlizâde Rifat, Ha-
f›z Mehmed Emin, Hac› Evliya, M›s›ri-
zâde Seyfettin, Ramazano¤lu Saffet, Ali
Hayati, Ali Münif gibi isimler yer ald›. 6
maddelik bir nizamnamesi olan cemi-
yet, iflgal alt›ndaki bölgelerin direnifli
için çal›flt›. 20 Nisan 1919’da Adana’da
bir flubesi aç›ld›.
Kilis
Mütareke sonras› ‹ngiliz ve Frans›z iflga-
line u¤rayan, Akdeniz Bölgesi’nde il.
16.yüzy›lda Osmanl› topraklar›na kat›l-
d›. 19.yüzy›lda M›s›r H›divi Kavalal›
Mehmed Ali Pafla ve o¤lu ‹brahim Pa-
fla’n›n Osmanl› Devleti’ne karfl› giriflti¤i
ayaklanma sonras› bir süre M›s›r yöneti-
mine girdi ve ayn› yüzy›l›n sonlar›nda
Halep vilâyetinin Merkez sanca¤›na
ba¤land›; 1883’te belediye örgütü kurul-
Kilis
K›z›lay’›n tan›t›m› amac›yla bast›r›lan iki kartpostal.
1929’da yap›m› tamamlanan Ankara Yeniflehir’deki K›z›lay Genel Merkezi binas›.
Hüsrev Sami K›z›ldo¤an
