001-321emin.QXD - page 548

Konay, Hüseyin Hüsnü
1878 Konya
9 May›s 1954 Ankara
Akhisar ve Konya Kuvâ-yi Milliye ko-
mutan›. 1901’de Harbiye Mektebi’nden
mezun olduktan sonra Selânik’teki
Üçüncü Ordu emrine verildi. 1904’te
Bulgar çetelerine karfl› mücadele verdi.
31 Mart Ayaklanmas›’nda k›tas›yla ha-
rekâta kat›ld›. Balkan Savafl›’nda yer al-
d›. 25 Eylül 1918’de ‹stanbul Muhaf›z
Alay› 4.Tabur Komutanl›¤›’na atand›.
Millî Mücadele’nin bafllamas›yla, önce
Akhisar, daha sonra Konya Kuvâ-yi
Milliye komutanl›¤›na getirildi. Millî
Müdafaa Vekâleti taraf›ndan ‹stanbul ve
Kocaeli bölgesinden Anadolu’ya silâh
ve mühimmat nakledilmesi s›ras›nda
geçirdi¤i kaza sonucu malûlen emekli
oldu. TBMM’de Konya (1927-1931) ve
Tokat (1931-1939) milletvekili olarak
bulundu.
Kondilis, Georgios
1879 Proussos/Yunanistan
31 Ocak 1936 Atina
‹flgal s›ras›nda ‹stanbul’a gelen Yunanl›
general, siyaset adam›. 17 yafl›ndayken
orduya girdi. 1897’de Girit Ayaklanma-
s› s›ras›nda Osmanl›lara karfl› savaflt›.
1909’da rütbesi albayl›¤a yükseldi.
I.Dünya Savafl›’na kat›ld›. Anadolu’daki
Yunan iflgalinde bulundu. Kral Kons-
tantin’in dönüflüyle ordudan ayr›l›p ‹s-
tanbul’a geldi (1920). Yunanl›lar›n Ana-
dolu’da bozguna u¤ramas› üzerine Yu-
nanistan’a dönüp general oldu. Ekim
1923’te krall›k yanl›s› bir ayaklanmay›
bast›rd›. Kral II.George’un ülkeyi terk
etmesinden sonra ordudan ayr›ld› ve
parlamentoya girdi. Ulusal Cumhuriyet-
çi Parti’yi kurdu. ‹çiflleri Bakanl›¤› yap-
t›. Diktatör Pangalos taraf›ndan cumhu-
riyetçi görüfllerinden ötürü tutuklatt›r›l-
daysa da bir hükûmet darbesiyle Panga-
los’u devirdi. Bir süre baflbakanl›k yap-
t›ktan sonra politikadan çekildi (1926).
1930’da yeniden politikaya girip Halk
Partisi’nin tutucu kanad›yla birleflti.
1932-1935 aras› Savafl Bakan› olarak
görev yapt›. Venizelos yanl›lar›n›n Mart
1935’teki ayaklanmalar›n› bast›rd›. Mo-
narflinin korunmas› için verdi¤i önerge
kabul edildi. Ekim 1935’te baflbakan ol-
du. Bu karar, Kas›m’da yap›lan halk oy-
lamas›yla onayland›. Kral II.George dö-
nünceye dek kral naibi gibi görev yapt›.
Kral›n siyasî af giriflimine karfl› ç›k›nca
görevinden ayr›lmak zorunda kald›.
Konstantinos I
2 A¤ustos 1868 Atina
11 Ocak 1923 Palermo/‹talya
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Yunanistan
için felâketle sonuçlanan Anadolu’yu ifl-
gal serüvenine giriflen Yunanistan kral›.
I.Georgios’un o¤ludur. 1913’te tahta
ç›kt›. Venizelos’a karfl› ç›karak I.Dünya
Savafl› s›ras›nda ülkesinin tarafs›z kal-
mas›na çal›flt›. Frans›z birliklerinin Yu-
nanistan’a müdahalesi üzerine taht›, o¤-
lu Aleksandr’a b›rakmak zorunda kald›
(1917). 1920’de o¤lunun ölümü ve hal-
koylamas›n›n Venizelos aleyhine so-
nuçlanmas› üzerine yeniden tahta ç›kt›.
1922’de Yunan ordusunun Anadolu’da-
ki yenilgisi üzerine bu kez de taht› di¤er
o¤lu Georgious’a b›rakarak Sicilya’ya
çekildi.
Kont Sforza
bk.
Sforza, Kont Carlo
Konya
Mondros Mütarekesi sonras› önce ‹ngi-
lizlerin, ard›ndan ‹talyanlar›n iflgaline
u¤rayan ve önemli ayaklanmalara sahne
olan, ‹ç Anadolu Bölgesi’nde il. 16.yüz-
y›lda suhte ayaklanmalar› ve Celâlî is-
yanlar›ndan büyük zarar gördü. 17.yüz-
y›lda Anadolu’nun birçok yöresinde ol-
du¤u gibi Konya’da da âyanlar etkili ol-
du ve halk üzerinde yo¤un ekonomik
bask› kurdular. 19.yüzy›lda siyasî aç›-
dan oldukça durgun bir dönem yafland›.
30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros
Mütarekesi’nden sonra Konya’ya iliflkin
ilk uygulama ‹kinci Ordu’nun Ada-
na’dan Konya’ya tafl›nmas› oldu. ‹tilâf
Devletleri’nin iflgal etmeyi öngördü¤ü
Akdeniz Bölgesi’nde düzenli askerî güç
bulunmamas› kayg›s›yla al›nan bu kara-
r›, 22 Ocak 1919’da ‹ngiliz güçlerinin
Ba¤dat demiryolu üzerindeki bellibafll›
noktalar› ele geçirme stratejisi uyar›nca
Konya istasyonuna 80 kiflilik bir birlik
göndermeleri izledi. ‹talyanlar ise Kon-
ya’ya ayn› y›l›n 15 Nisan›nda geldiler ve
k›sa süre kenti denetim alt›na ald›lar.
Anadolu’nun ‹tilâf Devletlerince iflgali-
ne karfl› Konya’daki mülkî amirlerin ‹s-
tanbul Hükûmeti’nden yana tav›r alma-
lar› yörede Ulusal Kurtulufl güçlerinin
direnifl ve örgütlenmesini büyük ölçüde
engelledi. Nitekim Anadolu ve Rumeli
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Konya
fiubesi’nin oluflturulmas›, Sivas Kong-
resi’nden sonra oldu. Konya Müdafaa-i
Hukuk fiubesi’nin yöneticileri aras›nda
baflgösteren anlaflmazl›klar, örgütün ve-
rimli çal›flmas›n› engellediyse de Anka-
ra yönetiminin bu konuda ald›¤› önlem-
ler ve yörede üslenen Adana Kuvâ-yi
Milliye güçlerinin silâhl› eylemleri dire-
nifli canland›rd›. Ulusal Kurtulufl Savafl›
s›ras›nda Konya’da ‹stanbul Hükûmeti
ve ‹ngilizlerin k›flk›rtmas› ve deste¤iyle
birçok dinci ayaklanmalar oldu. Bunla-
516
Konay, Hüseyin Hüsnü
Yunan Kral› I.Konstantinos (önde, ortada), maiyetiyle birlikte.
Sakarya Zaferi sonras›, mizah dergisi “Güleryüz”ün kapa¤›ndaki karikatürün altyaz›s›:
“Anadolu’daki nisbetsiz boks müsabakas›n›n son safhas› - Kulaktan tutup oyundan d›flar›
f›rlatma ameliyesi” (6.10.1921, say›:23).
1...,538,539,540,541,542,543,544,545,546,547 549,550,551,552,553,554,555,556,557,558,...960
Powered by FlippingBook