Siirt
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda halka gözda¤›
vermek amac›yla bir ‹ngiliz birli¤inin
bölgeye gelmesi d›fl›nda yabanc› iflgali-
ne u¤ramayan Güneydo¤u Anadolu
Bölgesi’ndeki kent. Safevî Hükümdar›
fiah ‹smail’i Çald›ran Savafl›’nda (1514)
yenen Osmanl› Sultan› Yavuz Sultan
Selim taraf›ndan Osmanl› topraklar›na
kat›ld›. Çok eski kentsel yerleflim yeri
olmakla birlikte kurulufl tarihi kesin ola-
rak bilinmemektedir.
Kanunî Sultan Süleyman döneminde
(1520-1556) Diyarbak›r eyaletine ba¤l›
bir sancak merkezi oldu. Tanzimat’tan
sonra Bitlis vilâyetinin mutasarr›fl›kla-
r›ndan biri durumuna getirildi. 19.yüz-
y›ldan bafllamak üzere etnik kökenli ba-
z› ayaklanmalar yafland›.
Berlin Antlaflmas›’ndan (1878) sonra
Ruslar taraf›ndan k›flk›rt›l›p silâhland›r›-
lan ve “›slâhat” istemiyle baflkald›r› ha-
reketlerine giriflerek do¤uda Türk kent-
lerini basan Ermeni çeteleri, kent çevre-
sinde zararl› faaliyetlerde bulundularsa
da II.Abdülhamid’in Erzincan’daki
Dördüncü Ordu Müfliri Zeki Pafla arac›-
l›¤›yla oluflturdu¤u Hamidiye Alaylar›
taraf›ndan etkisiz duruma getirildi
(1894). 20.yüzy›l bafllar›nda Bitlis vilâ-
yetine ba¤l› bir sancak olup I.Dünya Sa-
vafl›’n›n sonuna kadar ba¤›ms›z bir mu-
tasarr›fl›k olarak yönetildi ve 1923’te il
oldu. Cumhuriyet döneminde nüfusu,
bir süre 15.000-17.000 aras›nda sabit
kald›. Daha sonra, 1944’te demiryolu-
nun Kurtalan’a ulaflmas›na, kara ulafl›-
m›ndaki geliflmelere ve özellikle yöre-
nin bir petrol üretim alan› hâline dönüfl-
mesine ba¤l› olarak kentin nüfusunda
giderek h›zlanan bir art›fl görüldü. Siirt’e
ait Batman ve fi›rnak ilçeleri 1990’da
yap›lan yeni bir düzenlemeyle iki ayr› il
yap›ld›.
Silifke Atatürk Evi
Atatürk’ün 27 Ocak 1925’te geldi¤i Si-
lifke’de konuk olarak kald›¤› Hac› Hu-
lûsi Kona¤›. 1974’te Atatürk evi olarak
düzenleme çal›flmalar›na giriflilen ko-
nak, 1982’de Eski Eserler ve Müzeler
Genel Müdürlü¤ünce kamulaflt›r›ld›ktan
sonra 2 Ocak 1987’de törenle ziyarete
aç›ld›. Alt kat› ilçe halk kütüphanesi ve
idarî bölümü, üst kat› ise Atatürk Müze-
si olarak de¤erlendirilen binada Silifke
ve çevresindeki etnografik eserlerin ser-
gilendi¤i salonlarda, ayr›ca Atatürk’ün
Taflucu’nda, Sad›k Taflucu’nun evinde
kald›¤› zaman yatt›¤› yatak tak›m›, kul-
land›¤› yemek tak›mlar›, “Gazi M.Ke-
mal” imzal› bir tabanca, Atatürk’ün Te-
kir Çiftli¤i’ne ve kurdu¤u Tar›m Kredi
Kooperatifi’ne ait belgeler ve foto¤raf-
lar yer almaktad›r.
Simavi, Sedat
1896 ‹stanbul
11 Aral›k 1953 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› y›llar›nda ç›kard›¤› Gü-
leryüz dergisiyle Kuvâ-yi Milliye’yi
destekleyen gazeteci, Hürriyet gazetesi-
nin kurucusu, yazar ve karikatürist. Or-
taö¤renimini Galatasaray Lisesi’nde ta-
mamlad›ktan (1914) sonra 1916’da
Hande adl› haftal›k bir mizah dergisi ç›-
kard›. Bir süre sinema ile ilgilendi. Mü-
dafaa-i Milliye Cemiyeti sinema kolun-
da çal›flmaya bafllad›. ‹lk konulu Türk
filmi olan “Pençe”yi çekerek 1917’de
gösterime sundu. Ayn› y›l “Casus” adl›
filmi tamamlad›. Diken (1918), ‹nci
(1919) dergilerinden sonra 21 Temmuz
1920’de günlük Dersaadet gazetesini
yay›mlad›. Ulusal Kurtulufl Savafl› y›lla-
r›nda ç›kard›¤› Güleryüz dergisiyle Ku-
vâ-yi Milliyecileri destekledi. Yedigün
(1933) dergisini yay›mlad›. 1 May›s
1948’de kurdu¤u Hürriyet gazetesinin
baflyazarl›¤›n› yapt›. Ölümünden sonra
ad›na, 1977-1994 aras›nda Sedat Simavi
Vakf› Ödülleri ve 1995’ten bu yana Tür-
kiye Gazeteciler Cemiyeti Sedat Simavi
Ödülleri veren Sedat Simavi Vakf› ku-
ruldu.
Bafll›ca eserleri:
Fuji Yama
(ro-
man, 1934),
Hürriyet Apartman›
(oyun,
1940),
Ceza
(oyun, 1941),
Sedat Sima-
vi: Eserleri
(bütün yap›tlar›n›n toplu ba-
s›m›, 1973).
Sina-Filistin Cephesi
(Kanal Cephesi)
I.Dünya Savafl› s›ras›nda Türklerin Sü-
veyfl Kanal›’na yapt›¤› iki taarruzun ba-
flar›s›zl›¤a u¤ramas› üzerine ‹ngilizlerin,
Filistin’i iflgal amac›yla karfl› taarruza
geçmeleri sonucu aç›lan cephe. ‹ngiliz-
lerin Aral›k 1914’te Türk dostu olarak
tan›nan H›div Abbas Hilmi Pafla’y› yö-
netimden uzaklaflt›rarak M›s›r ve Sü-
veyfl Kanal›’na tamamen egemen olma-
lar› üzerine Bahriye Nâz›r› ve Dördüncü
Ordu Komutan› Cemal Pafla’n›n 14
Ocak 1915’te 14.000 deveyle iki koldan
740
Siirt
Cem’in çizgisiyle Sedat Simavi (Akbaba, 25
Ocak 1923).
Sedat Simavi
Siirt’ten bir görünüm.
Silifke Atatürk Evi (Ertan Ayk›n, Çizgilerle Tarsus’tan Anamur’a, Kültür Bakanl›¤› Yay›nlar›,
Ankara 2001)
