743
Sivas
Kurtulufl Savafl›’n›n en önemli kararlar›-
n›n al›nd›¤› Sivas Kongresi’ne ev sahip-
li¤i yapan, ‹ç Anadolu Bölgesi’ndeki
kent. 1398’de Osmanl› topraklar›na ka-
t›ld›. 1400’de Timur, kuflat›p ele geçir-
dikten sonra kenti bafltan bafla yak›p y›k-
t›. 1402 Ankara Savafl›’nda I.Bayezid’in
yenilmesinden sonra, bir süre yerel bey-
lerce yönetildi. 1472’de kent, Akkoyun-
lular›n sald›r›s›na u¤rad›ysa da, 1473 Ot-
lukbeli Savafl›’ndan sonra uzun bir bar›fl
dönemi yaflad›. 1511’de fiah Kulu ‹sya-
n›’n›n ard›ndan Had›m Ali Pafla komuta-
s›nda bir ordu, fiah Kulu ve yandafllar›n›
Sivas yak›nlar›nda yendi. fiah ‹smail dö-
neminde Sâsânîler Sivas’a sald›rd›larsa
da, Yavuz Sultan Selim 1514’te Çald›ran
Savafl›’nda fiah ‹smail’i yenerek Do¤u
Anadolu’da Osmanl› egemenli¤ini pe-
kifltirdi. 16.yüzy›lda, özellikle Kanunî
Sultan Süleyman’›n tahta ç›kmas›yla bir-
likte yapt›rd›¤› arazi tahriri ve vergi art›-
r›mlar›, dirlik sahiplerince tepkiyle karfl›-
land›. Patlak veren ayaklanmalar güçlük-
le bast›r›ld›. Suhte ve Celâlî ayaklanma-
lar›ndan etkilenen en önemli sancaklar-
dan biri durumuna geldi. Ünlü Celâlî ele-
bafl›s› Karayaz›c›, yöreyi uzun süre hara-
ca ba¤lad› ve ya¤malad›. Ulusal Kurtu-
lufl Savafl›’nda örgütlenmenin en önemli
aflamalar›ndan biri olan Sivas Kongresi,
bu kentte topland› (4 Eylül 1919). Kong-
re için Sivas’›n seçilmesinin sebebi; böl-
genin, Mustafa Kemal Pafla ve Kâz›m
Pafla’n›n (Karabekir) denetim alan› için-
de olmas›yd›. Mustafa Kemal’in Sam-
sun’a ç›kt›ktan sonra bafllatt›¤› giriflim-
ler, ‹stanbul’daki Damat Ferit Hükûme-
ti’ni oldukça rahats›z etti¤inden Mustafa
Kemal’in görevden al›nmas› kararlaflt›-
r›ld›; bu arada Do¤u Anadolu’da deneti-
mi sa¤lamakla Ali Galip Bey görevlen-
dirildi. Bu günlerde Sivas’ta patlak veren
önemli olaylardan biri de fieyh Recep
ayaklanmas›d›r. Mustafa Kemal’in 16
Ekim’de Bahriye Nâz›r› Salih Pafla ile
görüflmek için Amasya’ya gitti¤i s›rada,
padiflah yaveri Naci Pafla’ya çekilen bir
telgrafla, Mustafa Kemal’e güvenilmedi-
¤i belirtilip Salih Pafla’n›n acele Sivas’a
gelmesi istendi. Yap›lan soruflturmada,
fieyh Recep’in, Sivas Postanesi’ne zorla
girdi¤i ve etraf›ndaki 160 kifliye telgraf
metnini imzalat›p gönderdi¤i anlafl›l›nca
fieyh Recep ve arkadafllar› k›sa sürede
yakalan›p tutukland›. Bu y›llarda, bölge-
deki bir di¤er ayaklanma da Mart
1921’deki Koçgiri Ayaklanmas› olup
Merkez Ordusunca bast›r›ld›. Bunun d›-
fl›nda, bölgede Millî Mücadele karfl›t› bir
hareket olmad›. Aksine, Güneydo¤u
Anadolu’daki örgütlenmenin merkezi
durumuna geldi.
Sivas
Sivas’tan bir görünüm.
1940’larda Sivas Gökmedrese ve civar›.
Demiryolu yap›m› sonras› Ankara’dan Sivas’a gelen ilk trende yer alan ‹smet ‹nönü, Sivas’ta
kalabal›k halk toplulu¤unca karfl›lan›rken (30 A¤ustos 1930).
Ankara-Sivas demiryolunun aç›l›fl› nedeniyle
bast›r›lan hat›ra pulu.
