184
GAZİANTEP, Güneydoğu Anadolu’da yer alan
il. Kuzeydoğuda Adıyaman, kuzeyde Kahra-
manmaraş, doğuda Şanlıurfa (Fırat Irmağı bu
iki il arasında sınırdır), güneybatıda Hatay ve
Kilis, güneyde Suriye ile sınırlanır. Yüzey Bi-
çimleri: Kuzeybatı-güneydoğu yönünde alçalan
dalgalı düzlükler ilin egemen yüzey görünümü-
dür. Oğuzeli, Araban, Barak ovaları bu kesimde
yer alan belli başlı düzlüklerdir. İl topraklarının
doğusunu kaplayan, güneye ve doğuya doğru
uzanan eğimli yaylalar, 500-700 metre yüksek-
liktedir ve Fırat Vadisi’nin Suriye sınırı kesi-
minde 400 metreye dek alçalır. Yaylalar birçok
akarsuyla yarıldığından az çok tepelik bir gö-
rünümdedir. Yaylaların batısında başlayan dağ-
lık alan, il merkezinin batısında 1.400 metreye
dek yükselir. İlin en önemli akarsuyu, Şanlıurfa
ile sınır çizen Fırat Irmağı’dır. Fırat’ın dışında
kalanların çoğunluğu yaz aylarında kuruyan
düzensiz sulardır. Fırat havzası akarsuları (Ka-
rasu, Merzimen, Nicip ve Sacır) batıdaki dağlık
alandan doğarak Fırat’a dökülür. İlin güneyin-
den geçen Balış Suyu (Kuveyk) Suriye toprak-
larında sığ bir gölle sona eren bir çöl kapalı
havzası akarsuyudur. Akdeniz havzası akarsula-
rından ise Karasu (Karaçay; il sınırları içinde 35-
40 km), Asi Irmağı’na katılır; Afrin Çayı (il
sınırları içinde 60 km), Karaçay’a katılarak bu
yolla Amik Gölü’ne dökülür; Aksu ise Ceyhan
Irmağı’na katılır. İklim ve Bitki Örtüsü: Büyük
bölümüyle Akdeniz ikliminin etkisi altında olan
ilin denizden uzaklık, yükselti ve perde görevi
gören dağların varlığı nedeniyle, iklimi az çok
karasal bir nitelik kazanır. Güney kesimlerde
yoğunlaşan zeytin ağaçları Akdeniz ikliminin
etki sınırını gösterir. İlde yazlar oldukça sıcak,
kışlar soğuk geçer. İlin tümünde yazlar kurak,
kışlar az çok yağışlıdır. Fırat Vadisi’nin çukur
tabanında yağışlar oldukça azdır. İlin doğal
bitki örtüsü, ilkbaharda yeşeren, yazın kuruyan
otsu bitkilerin egemen olduğu bozkır görünü-
mündedir. Yok edilen ormanların yerini alan
çalılık ve makiler, bozuk baltalıklar, ilin beşte
birine yakın bölümünü kaplar. Maki örtüsü
üzerinde geniş alanlar zeytinliğe dönüştürülm-
üştür. Ekonomi: İl topraklarının tümüne yakın
bölümü tarıma elverişlidir. Sulanabilen tarım
alanlarının bir bölümünde yılda iki kez ürün alı-
nır. Geniş alanlarda Antep Fıstığı, zeytin ve
üzüm yetiştirilir. Modern yöntemlerle tarım ya-
pılan ilde sulama amacıyla çeşitli barajlar ya-
pılmıştır. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)
kapsamında ili de içeren alt projeler tamamlan-
dığında üretimde büyük artışlar olacağı tahmin
edilmektedir. Yeraltı kaynakları sınırlı olan ilde
boksit ve dolomit yatakları vardır. Turistik Yer-
ler: Gaziantep ve yöresi: Günümüzden 10.000
yıl öncesinde, Neolitik Çağ’dan bu yana yaşa-
mış uygarlıklar Dülük, Kargamış (Karkamış)
Gedikli Höyük, Tilmen Höyük, Sakçagözü
(Coba Höyük), Zincirli Höyük, Gaziantep Kalesi
(Bizans dönemi), Alaüddevle Camii (Alidola
Camii), Handaliye Camii (16. yüzyıl), Şeyh Fet-
hullah Camii (16. yüzyıl), Zincirli Bedesteni
Gaziantep
Yüz ölçümü
:7.194 km
2
Nüfusu
:1.612.223 (2008)
İlçe sayısı
:9
İl trafik kodu
:27
GAZİANTEP
Gaziantep'den bir görünüm
