62
ber 1914-1918 savafl›nda silah alt›-
na al›nm›flt›r. Yirmi y›l sonra ise fe-
tihçi ve Yahudi düflman› bir dikta-
törün megalomanisi yüzünden ye-
ni bir savafl›n ve ›rkç›l›¤›n içine itil-
mek üzeredir. Chaplin otoparodiy-
le Hitler’in söylevlerinin “bürlesk”
bir taklidini ustaca birlefltiren bir
planda sesli filmden yararlan›r.
Hynkel’i anlafl›lmaz bir laf kalaba-
l›¤› içinde “çifte haç›n çocuklar›”na
seslenirken canland›ran (Bu ko-
nuflmada mikrofonlar› hoplatan
histerik ba¤›rmalarla demagojik
f›slamalar birbirini izler.) Chaplin,
hem gülmekten k›r›p geçiren hem
de y›k›c› bir gerilim yaratm›flt›r.
Brecht’in
Arturo Ui’nin Yükselifli
’yle
tiyatroda yapt›¤›n› sinemada ger-
çeklefltiren Chaplin, o dönemde
ABD’ye s›¤›nm›fl bulunan Alman
fiARLO
D‹KTATÖR
Chaplin bu fil-
minde,
Rehinci
Dükkân›
(The
Pawnshop), fiar-
lo ile Demir Mas-
ke (The Masqu-
erader)
gibi ilk
filmlerinde de
iflledi¤i “benzeri”
motifini yeniden
kullanarak iki
kahraman› birden canland›ran fiar-
lo figürüyle yans›ma efektlerinin
(kendine gönderme yapmak, ayr›fl-
t›rma, paralellik kurma, karfl›tlafl-
t›rma) say›s›n› art›rmaktad›r. Bura-
da fiarlo figürü Hitler’in parodik bir
benzeri olan diktatör Hynkel ile
fiarlo’nun yeni serüvenini temsil
eden zavall› Yahudi berberin kifli-
liklerinde çiftleflmifltir. Film
fiarlo
Asker
’in devam› olarak bafllar. Ber-
Ch a r l i e Ch a p l i n
h e y k e l l e r i v e
a y a k k a b › s ›