01 albert ainstein-zu.qxp - page 58

58
ciddiyet kazand›rd›. Ayn› zamanda
onu yaflam›n ve dünyan›n ac›mas›z
gerçekleriyle mücadele eden in-
sanl›¤›n simgesi hâline getirdi.
Kö-
pek Hayat
›’ndan
fiarlo Hac›
’ya “kü-
çük insan”›n (serseri, iflçi, asker,
kendine rahip süsü veren kaçak)
serüvenleri, Chaplin’e özgü kade-
melendirmenin çeflitlili¤ini ve de-
rinli¤ini ortaya koyan bir kahra-
manl›k ve komiklik destan› olufltu-
rur. Bir ilanda “gülümsemeye biraz
da gözyafl› katan bir film” diye ta-
n›t›lan
Yumurcak
dram›n doru¤u-
nu temsil eder. Bu filmde bir serse-
ri, küçük Jackie Coogan’›n canlan-
d›rd›¤› terkedilmifl bir çocu¤u, befl
yafl›nda bir “haylaz”› (âdeta fiar-
lo’nun küçük hâli) yan›na al›r. Film
çocu¤un bu meflru olmayan baba-
dan geri al›nmas›yla doru¤a ulafl›r.
Çocu¤un bindirildi¤i kamyon ök-
sik eserlerdeki dünya görüflleriyle
karfl›laflt›r›labilecek kapsaml› bir
dünya görüflü çerçevesinde bir ara-
ya getirir. Eksiksiz bir yarat›c› ve
sanatç› olan Chaplin (senarist, yö-
netmen, yorumcu, müzisyen, kore-
ograf), filmlerini bütünsel yarat›lar
olarak gerçeklefltirmifl ve böylece
kendi yorumunu da katarak farkl›
ifade biçimlerini mükemmel bir fle-
kilde kaynaflt›rm›flt›r. Chaplin’in
hayat›ndan izler tafl›yan sanat›,
hayat› ve tasar›m› kucaklayan dü-
flünsel bir boyu-
ta da sahiptir.
Sahne
Ifl›kla-
r›
’nda bu boyu-
tun en yetkin
örnekler inden
birini bulmak
mümkündür.
Chaplin’in sana-
t› üç döneme
ayr›labilir; bun-
lar flu iki film
esas al›narak s›-
raya konmufl-
tur: Chaplin’in oynamad›¤›, ilk
uzun metrajl› filmi ve tam bir dram
olan
Parisli Kad›n
ile fiarlo’nun göl-
gede kald›¤›, ilk sesli filmi
fiarlo
Diktatör
. ‹lk dönemde Chaplin, fars
tarz› bir komediden yavafl yavafl
uzaklaflt›. Gag ile entrikay› yo¤un-
laflt›rarak kahraman›na psikolojik
bir derinlik, onu belirginlefltiren bir
1...,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57 59,60,61,62,63,64,65,66,67,68,...159
Powered by FlippingBook