75
hemen önce besteledi¤i
Opus 74, Si
Minör Alt›nc› (Patetik) Senfoni
, al›n
yaz›s› (fatum) temas›n›n ifllendi¤i
üç senfonilik dizinin son eseridir.
Besteci, ye¤enine yazd›¤› bir mek-
tupla bu eserin do¤uflunu flöyle an-
lat›yor: “Seyahat esnas›nda akl›ma
baflka bir senfoni besteleme fikri
geldi ama bu defa programl› ola-
cakt›; bu program hakk›nda hiç
kimsenin en ufak bir fikri bile ol-
mayacakt› (...). Bu program tama-
men özneldi ve seyahatim boyunca
onu bestelerken s›k s›k gözyafllar›-
m› tutamad›m (...). Üslubuna gelin-
ce, bu senfonide bir yenilik olacak;
di¤erlerinden farkl› olarak finalde
gürültülü ve göz al›c› bir allegro ye-
rine son derece yavafl ve ak›c› bir
adagio yer alacak.”
Bafllangݍ (adagio-allegro non trop-
po), onu izleyen iki temal› ve son
derece zengin anlat›ml› olan alleg-
ronun dinamizmiyle tamamen çe-
liflen yavafl bir giriflle geliflir. Bun-
dan sonra gelen ve vals ritminde
olan bölüm (allegro con gracia), ade-
ta bir fetih temposunda geliflen bir
sonraki bölüme (allegro molto viva-
ce) geçifl özelli¤indedir. Nihayet bu
senfoniye “patetik” ad›n›n verilme-
sine sebep olan hüzünlü final bölü-
mü (adagio lamentoso) gelir. ‹lk ola-
rak bizzat besteci taraf›ndan yöneti-
len bu eser Çaykovski’nin ölümün-
den sonra sanki onun vasiyetiymifl
gibi kabul edildi.
BAfiLICA ESERLER‹
1873,
Sneguroçka, F›rt›na
(fantezi-
uvertür)
1875,
Si Bemol Minör 1 no’lu Piya-
no Konçertosu
1876,
Bir Rokoko Temas› Üzerine
Çeflitlemeler
(viyolonsel ve ork. için)
Mevsimler
(piyano için on iki parça)
1877,
Ku¤u Gölü
1878,
Yevgeni Onegin
(Keman ve
Orkestra için Konçerto)
1880,
Romeo ve Jülyet
(fantezi-
uvertür)
‹talyan Kapriçyosu
Yayl› Çalg›lar Serenad›
1882,
Viyolon, viyolonsel ve piya-
no için trio
1887,
Mozartiana
1889,
Uyuyan Güzel
1890,
Maça K›z›
1892,
F›nd›kk›ran
1893,
Patetik Senfoni
(Si Minör
Alt›nc› Senfoni)
