127
1919’da Mustafa Kemal’in baflkanl›¤›n-
da toplanan Sivas Kongresi’nde “Ulusal
Ant”›n (Misak-› Millî) esaslar› saptand›
ve bütün direnifl örgütlerinin tek merkez-
den yönetilmesi kararlaflt›r›ld›. Padiflaha,
ülkenin yönetimi konusunda tek yetkili
kurulun “Heyet-i Temsiliye” oldu¤unun
bildirilmesi üzerine Damat Ferit Pafla is-
tifa etti; yeni kabineyi kuran Ali R›za Pa-
fla, Dahiliye Nâz›r› Salih Pafla’y›, Musta-
fa Kemal’e göndererek anlaflma zemini
arad›; ‹stanbul Hükûmeti ile Sivas
Kongresi kararlar›n›n Meclis-i Mebu-
san’da kabul edilmesi, milletvekili seçi-
mine müdahale edilmemesi, Meclis-i
Mebusan’›n ‹stanbul’da toplanmas› gibi
konularda anlaflmaya var›ld›. K›sa bir
süre sonra “Heyet-i Temsiliye”nin mer-
kezini Ankara’ya tafl›maya karar veren
Mustafa Kemal, 27 Aral›k 1919’da An-
kara’ya geldi. ‹stan-
bul’daki Meclis-i Me-
busan üyelerinin bir
k›sm›yla Anka-
ra’da yapt›¤›
t o p l a n t › d a ,
kendilerinden
Meclis-i Me-
busan’a hâ-
kim olmala-
r›n›, ulusun
istek
ve
amaçlar›n›
içeren
bir
program›n (Mi-
sak-›
Millî)
Meclis-i Mebu-
san’da onaylat›lma-
s›n› isteyen Mustafa
Kemal, Meclis-i Mebu-
san’›n olumlu bir sonuç
al›nmadan da¤›t›laca-
¤›n› sezdi¤inden ‹s-
tanbul’a gitmedi.
Bu arada Ana-
dolu’nun çeflit-
li yerlerinde
Millî Müca-
dele hareke-
tine
karfl›
sindirme gi-
riflimlerinde
bulunuldu.
‹stanbul’un
‹tilâf Devletle-
rince iflgali üze-
rine ‹stanbul’da
150 kadar ayd›n tu-
tukland›. Yeniden sad-
razaml›¤a getirilen Damat
Ferit Pafla (5 Nisan), Millî Mücadeleci-
lerin vatan haini oldu¤u konusunda fet-
valar yay›mlatmaya, ulusal direnifli k›r-
maya yönelik ayaklanmalar ç›karmaya
bafllad›. Bu arada Ankara’da Türkiye
Büyük Millet Meclisi’nin kurulufl haz›r-
l›klar› tamamland› ve 23 Nisan 1920 gü-
nü Anadolu’nun çeflitli yörelerinden se-
çilen temsilcilerden ve Meclis-i Mebu-
san üyelerinden oluflan TBMM çal›flma-
ya bafllad›. 25 Nisan 1920’de Büyük
Millet Meclisi, Mustafa Kemal’in bafl-
kanl›¤›nda yedi kiflilik bir “geçici icra
heyeti” seçti; ‹smet Bey Erkân-› Harbi-
ye-i Umumiye Reisli¤ine, Fevzi (Çak-
mak) Pafla da Millî Müdafaa Vekilli¤ine
seçildi. 30 Nisan 1920’de TBMM’nin
kuruluflu, bütün yabanc› devletlere du-
yuruldu. Bu s›rada ‹tilâf Devletleri,
Mondros Mütarekesi gere¤i Osmanl› or-
Atatürk, Mustafa Kemal
Mustafa Kemal, Trablusgarp’ta. Solda, Ali Çetinkaya (1912).
