689
Palikarya
15.-19.yüzy›llar aras›nda Osmanl›lara
karfl› savaflan Yunanl› milislere Türkler
taraf›ndan verilen ad olup Yunan askeri-
ni küçümsemek anlam›nda kullan›l›r.
Panhelenizm
Balkan Yar›madas›’nda ve Ege denizi
k›y›s›ndaki tüm Yunanl›lar› (Helen) tek
bir devlet çat›s› alt›nda birlefltirmeyi he-
defleyen afl›r› ulusçu ö¤reti. Balkan-
lar’daki ve Anadolu’daki Yunanl›lar›
bir araya getirme düflüncesi, Yunanis-
tan’›n ba¤›ms›zl›¤›na kavuflmas›ndan
(1829) sonra geliflti ve Osmanl› Devle-
ti’nin çöküflünden sonra ‹ngilizlerin ve
Frans›zlar›n deste¤iyle daha da güçlen-
di. Önce Girit’te Megalo ‹dea (Büyük
Ülkü) propagandas›yla adan›n Yunanis-
tan’a kat›lmas› yönünde Rumlar k›flk›r-
t›ld›; birçok kez adada ayaklanmalar
ç›kt›. Rusya, ‹ngiltere ve Fransa’n›n
deste¤iyle Yunanl›lar›n bu ülküsü ger-
çekleflme yoluna girdi. ‹stanbul’da Mart
1881’de toplanan konferansta Tesal-
ya’n›n büyük bölümü ve Larissa’n›n
Yunanistan’a verilmesi Osmanl›lara ka-
bul ettirildi. 1896 Girit ayaklanmas›,
1897 Osmanl›-Yunan Savafl›’n›n baflla-
mas›na neden oldu. Yunanistan savafl-
tan yenik ç›kmas›na ra¤men ‹ngiltere,
Fransa, ‹talya ve Rusya’n›n bask›s›yla
Girit, Yunanistan’a b›rak›ld›. Balkan
Savafl›’nda da Osmanl›lar›n S›rplar ve
Bulgarlarla savaflmas›n› f›rsat bilen Yu-
nanl›lar, Selânik’i ele geçirdi. Savafl so-
nunda toplanan Londra Konferans›’nda
(30 May›s 1913), Karadeniz-Midye
hatt› bat›s›ndaki topraklar ve Ege adala-
r› Yunanistan’a b›rak›ld›. Yine ‹ngiliz-
lerin deste¤iyle bafllat›lan Bat› Anado-
lu’nun iflgali (1919) ve Sevr Antlaflma-
s› (1920) ile gerçekleflece¤i san›lan bu
eski hayal, Kurtulufl Savafl› sonunda y›-
k›ld› (Lozan Antlaflmas›, 1923). Oniki-
ada da II.Dünya Savafl› sonras› ‹talyan-
lardan al›narak Yunanistan’a verildi
(Paris Antlaflmas›, 1947).
Panorama
Romanc› Yakup Kadri Karaosmano¤-
lu’nun, Cumhuriyet’in ilân›ndan sonra,
gelece¤e yönelik endiflelerini dile geti-
ren iki ciltlik roman› (1953). Kadro der-
gisi etraf›ndaki fikirlerle beslenen eser-
de, Millî Mücadele günlerindeki idealiz-
min tükenmifl oldu¤unu, toplumda ide-
alist görünüp ç›kar›n› ön planda tutanla-
r›, politikaya kar›flan taflra eflraf›n›, parti
nüfuzu ile köylünün topra¤›n›n elinden
al›nd›¤›n›, toplumda asayifli sa¤lamakla
görevli zab›ta memurunun yapt›¤› yol-
suzlu¤u, sokaklardan hapishanelere dü-
flen çocuklar›, iflsizli¤i, geçim s›k›nt›s›n›
ve ahlâkî çöküflü güçlü tasvirlerle aktar-
maya çal›fl›r. Eserin I. bölümü 1949’da
Yeni ‹stanbul, II. bölümü ise 1954’te
Cumhuriyet gazetesinde yay›mland›.
Papa I. Eftim
1884 Akda¤madeni/Yozgat
1968 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Ankara Hü-
kûmeti yan›nda yer alarak, Fener Rum
Fatrikhanesi’nin teflvikiyle Anadolu’da
Pontus Rum Devleti kurma çabalar›na
karfl› ç›kan ba¤›ms›z Türk Ortodoks
Kilisesi’nin kurucusu. Tam ad› Pavli
Eftim Erenerol’dur. Akda¤madeni
Rüfltiyesi’nde ö¤renim gördü. Orta-
okuldan sonra manast›ra devam ederek
ruhban s›n›f›na ayr›ld›. 1918’de Keskin
ilçesinde metropolit vekili oldu. Fener
Rum Patrikhanesi’nin Türkler aleyhin-
deki tutumuna karfl› ç›kt› (1919). Ana-
dolu’daki ruhanî bölge temsilcilerini
Kayseri’de toplayarak Türk Ortodoks
Patrikhanesi’ni kurdu. Yay›mlad›¤› bir
bildiriyle Fener Patrikhanesi’nin Türki-
ye’ye ihanet etti¤ini aç›klad›. Kurtulufl
Savafl›’ndan sonra ‹stanbul’a geldi.
Patrik Gregoryus taraf›ndan aforoz edi-
lerek aleyhine dava aç›ld›. 7 Temmuz
1924’te Fener Patrikhanesi’nden ayr›-
lan Galata cemaati, kendisini Galata
Merkez Panaiya Kilisesi’ne ça¤›rarak
ona biat etti. 18 Mart 1926’da Ba¤›m-
s›z Türk Ortodoks Patrikhanesi’ni kur-
du. Ölümünden sonra o¤lu Turgut Ere-
nerol (1920-1991), Papa II. Eftim sa-
n›yla ‹stanbul patrikli¤i ve baflpisko-
posluk yapt›.
Papulas (Anastasios)
1857, ?
1935, ?
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Anadolu’daki
Yunan iflgal güçleri komutan›. Türk-Yu-
nan Savafl›’na kat›ld›. Yunanistan’daki
siyasî çat›flmalar yüzünden 1917-1920
Papulas (Anastasios)
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Papa Eftim, TBMM binas› önünde halka hitap ederken.
Papa Eftim, o¤lu Turgut Erenerol’la birlikte.
General Papulas (solda), Yunan veliahd› Prens Yorgo ve General Stratigos ile birlikte (1921).
P
