Bu a¤ac›n tazeyken yeflil, sonradan si-
yah bir renk alan, ya¤l› ve etli meyvesi.
zeytingiller
ç. a. bitb.
‹ki çeneklilerden,
zeytin, leylak, diflbudak, yasemin gibi
bitkileri kapsayan a¤aç ya da a¤açç›klar
familyas›.
zeytinya¤›
a. Ar.+T.
Zeytin tanelerinden ç›-
kar›lan bitkisel ya¤.
z›barmak
(
nsz.)
1.
Ölmek, gebermek.
2.
hlk.
Uyumak, çok içki içip s›zmak.
z›b›n
a.
Bebeklere iç çamafl›r› olarak giydi-
rilen, ince pamuklu kumafltan yap›lm›fl,
k›sa ve kollu giysi.
z›kk›m
a. Ar.
1.
Zehir, a¤›.
2.
mec.
(zararl›
etkileri bak›mndan) ‹çki, sigara:
fiu z›k-
k›m› içme art›k.
z›kk›mlanmak
(-i)
(hakaret olarak) Yiyip
içmek:
Git odanda z›kk›mlan
.
z›lg›t
a. Ar. tkz.
Ç›k›flma, azarlama.
z›mba
a. (z›’mba) Far.
Delgeç.
z›mbalamak
(-i)
1.
Bir fleyin üzerine del-
geç ile delik açmak.
2.
argo
Bݍakla-
mak, öldürmek.
z›mb›rdatmak
(-i)
1.
Telli bir çalg›y› acemi-
ce çalmak.
2.
Herhangi bir fleyden çir-
kin, kula¤› t›rmalayan sesler ç›karmak.
z›mb›rt›
a.
1.
Telli bir çalg›y› acemice çala-
rak ç›kar›lan çirkin ses.
2.
Bu sesi ç›ka-
ran fley.
3.
Ad› an›msanmayan ya da
söylenilmek istenmeyen, ufak ve de¤er-
siz bir fleyi belirtmek için kullan›l›r.
z›mpara
a. (z›’mpara) Far.
Afl›nd›r›c› olarak
kullan›lan do¤al kaya.
z›mpara k⤛d›
a.
Maden, tahta ya da bafl-
ka fleylerin yüzünü afl›nd›r›p düzeltme-
ye ve parlatmaya yarayan, üstüne z›m-
para tozu yap›flt›r›lm›fl kal›nca k⤛t.
z›mparalamak
(-i)
Bir fleyin yüzeyine z›m-
para sürmek.
z›nk
a.
H›zla giden bir fleyin birdenbire dur-
du¤unda ç›kard›¤› sesi belirtir:
z›nk di-
ye durmak.
z›p
a.
Z›playan ya da birdenbire f›rlayan bir
fleyin hareketini ya da ç›kard›¤› sesi be-
lirtir:
z›p diye ç›kmak.
z›p›r
a. (z›’p›r)
Ölçüsüzce, ç›lg›nca davra-
nan, deliflmen.
z›pk›n
a.
Büyük bal›klar› vurup çekmeye
yarayan ucu çengelli m›zrak.
z›plamak
(nsz.)
1.
Bir yere çarp›p yukar›
f›rlamak.
2.
Sevinçten ya da oyun yap-
mak için bulundu¤u yerden havaya
do¤ru s›çramak.
z›pz›p
a.
Bir yerinden lastik bir ba¤ ile ba¤-
lanm›fl, içi talafl dolu, hafif bir top olan
çocuk oyunca¤›.
z›rdeli
ön a. (z›’rdeli)
Afl›r› deli, ç›lg›n.
z›rh
a. Far.
1.
Savafl gemilerinin ya da baz›
savafl araçlar›n›n mermilerden etkilen-
melerini önlemek için d›fllar›na kapla-
nan çelik levha.
2.
esk.
Savafllarda ok,
k›l›ç gibi silahlardan korunmak için giyi-
len, metal levha ya da tellerden yap›l-
m›fl giysi.
z›rhl›
ön a.
1.
Z›rh kaplanm›fl ya da z›rh
giymifl.
2.
a. ask.
Mermi, torpil, may›n
ve bombalar›n y›k›c› etkisine karfl›
önemli bölümleri kal›n z›rhlarla kaplan-
m›fl, genellikle büyük tonajl›, aç›k deniz
savafl gemisi.
z›rhl› araç, -c›
a. ask.
Kal›n bir z›rhla kapl›,
belli silahlarla donat›lm›fl motorlu araç.
z›rhl› birlik, -¤i
a. ask.
Tank, z›rhl› perso-
nel tafl›y›c› gibi z›rhl› araçlardan oluflan,
kara savafl› için donat›lm›fl, hareket ye-
tene¤ine ve yüksek atefl gücüne sahip
askerî birlik.
z›r›ldamak
(
nsz.)
1.
Sürekli söylenip s›zla-
narak hoflnutsuzlu¤unu a盤a vurmak,
z›rlamak:
Ne diye z›r›ldan›yorsun, para-
n› almad›n m›?
2.
Sürekli a¤lamak, z›r-
lamak.
z›r›lt›
a.
1.
Z›r›ldama sesi ya da eylemi.
2.
Can s›kan bir çalg› ya da kafa flifliren bir
ezgi:
Kes flu z›r›lt›y›!
3.
mec.
Kavga, ge-
çimsizlik.
z›rlamak
(nsz.)
Z›r›ldamak.
z›rn›k, -¤›
a. Far.
Herhangi bir fleyin en kü-
çük, önemsiz ve ifle yaramaz parças›:
Sana z›rn›k vermem.
zeytingiller
z›rn›k
682
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:59 Page 682
