aras›nda en az bir köpek boyu fark vard›. Ucu halka fleklinde dü-
€ümlenmifl olan ipleri, k›za€› çekecek olan kifli elinde tutard›. Kara
saplan›p kalmas›n diye ön taraf› yukar› k›vr›k olan hufl a€ac›ndan
yap›lma k›za€›n, oralardaki ad›yla toboggan›n taban›nda ayaklar›
yoktu. Kar çok yumuflak ve toz gibi oldu€undan, k›za€›n bu yap›s›
sayesinde, k›za€›n a€›rl›€› ile yükün a€›rl›€›n›n kar›n yüzeyine ola-
bildi€ince genifl bir flekilde yay›lmas› sa€lan›yordu.
Gene a€›rl›€›n en genifl yüzeye da€›lmas› esas›na uygun ola-
rak, köpekler de k›za€›n önünde iplerin ucunda bir yelpaze fleklin-
de dizliyor, böylece hiçbir köpek bir di€erinin izinden koflmuyordu.
Bu yelpaze fleklinde dizilmenin bir baflka yarar› daha vard›.
Farkl› uzunluktaki ipler, arkadaki köpeklerin önde koflan köpeklere
sald›rmas›n› önlüyordu. Bir köpe€in bir di€er köpe€e sald›rabilmesi
için, daha k›sa ipte koflana do€ru geri dönmesi gerekiyordu. O za-
man da yüzünü sald›raca€› köpe€e dönerken ayn› zamanda k›zak
sürücüsünün k›rbac›na do€ru da dönmüfl oluyordu. Ama bu düze-
nin en büyük yarar›, önündekine sald›rmak isteyen bir köpek, k›za-
€› daha h›zland›raca€› için önündeki köpe€e de ayn› h›zda kaçma-
s› ve k›za€› h›zland›rmas› için f›rsat vermesiydi. Arkadaki köpekler
asla öndekilere yetiflemiyordu. O ne kadar h›zl› koflarsa, di€er kö-
pekler de o h›zla koflabiliyordu. Bu flekilde insano€lu kurnazca bir
teknikle, hayvanlar üzerindeki hâkimiyetini güçlendirmifl oluyordu.
Beyaz Difl iflini severek yap›yordu. Kendini insanlar›n hâkimi-
yetine teslim etmeden önce bütün di€er köpeklerden daha fazla
yol katetmifl, bu süre içinde de insan›n iradesine karfl› ç›kman›n
anlams›z oldu€unu kavram›flt›. Sürü içinde tan›k oldu€u zulüm da-
ha önceden köpeklerin gözündeki de€erini azaltm›fl, insan›n yerini
yüceltmiflti. Hiçbir zaman dost bulmak amac›yla kendi türüne ya-
naflamam›flt› ki. Kiche’yi nerdeyse tamamen unutmufltu; ona kalan
türdefllerininki gibi kendini tek ifade yolu, efendisi olarak kabul et-
ti€i insanlara gösterdi€i ba€l›l›kt›. Bu yüzden s›k› çal›fl›yor, disiplini
ö€reniyor ve söz dinliyordu. Ba€l›l›k ve isteklilik onun gayretlerinin
bafll›ca özellikleriydi. Evcillefltirilen bütün kurtlarda ve vahfli köpek-
48
