179
Baflkomutan
Meydan Muharebesi
Kurtulufl Savafl›’nda sonucu belirleyen
Büyük Taarruz’da Baflkomutan Mustafa
Kemal Pafla’n›n yönetti¤i meydan sava-
fl› (30 A¤ustos 1922). BaflkomutanMus-
tafa Kemal taraf›ndan yönetildi¤i için bu
adla an›ld›¤› gibi Dumlup›nar Meydan
Savafl› diye de adland›r›l›r. 6 A¤ustos
1922’de Bat› Cephesi Komutan› ‹smet
Pafla (‹nönü), komutas›ndaki birliklere
gizli bir “taarruza haz›rl›k” emrini taki-
ben Mustafa Kemal Pafla, 20 A¤us-
tos’ta, kamuoyundan gizli olarak geldi¤i
Akflehir’deki cephe karargâh›nda, Ge-
nelkurmay Baflkan› Fevzi Pafla (Çak-
mak), ‹smet Pafla, Birinci Ordu Komuta-
n› Nurettin Pafla, ‹kinci Ordu Komutan›
Yakup fievki Pafla, Süvari Kolordu Ko-
mutan› Fahrettin Pafla (Altay) ile yapt›¤›
toplant›da taarruza karar verildi. 25
A¤ustos’ta, taarruzun yönetildi¤i Koca-
tepe’de Baflkomutanl›k Karargâh› ku-
ruldu. Büyük Taarruz, 26 A¤ustos’ta,
sabah 05.30’da topçu atefliyle bafllad›;
27 A¤ustos’ta Türk kuvvetleri Afyon’a
girdi. 28 A¤ustos’ta Dumlup›nar’a ge-
len Baflkomutan Mustafa Kemal, 29
A¤ustos’ta, 2.Tümen Karargâh›’n›n bu-
lundu¤u Çal köyünde kendi karargâh›n›
kurdu. 29 A¤ustos’u 30 A¤ustos’a ba¤-
layan gece, Fevzi ve ‹smet Paflalarla
yapt›¤› durum de¤erlendirmesinde Yu-
nan birliklerinin bat›, güney ve kuzey-
den çevrilmifl oldu¤u tespit edilince bu
durumdan derhal istifade için “savafl”
komutunu verdi. 30 A¤ustos sabah› top-
çu atefliyle bafllayan sald›r›ya, ö¤leden
sonra Yunan birliklerinin topland›¤›
Adatepe ve Asl›hanlar yönünde piyade
birlikleri de kat›ld›. Mustafa Kemal Pa-
fla’n›n bizzat yönetti¤i meydan savafl›,
günün geç saatlerine kadar sürdü ve so-
nunda Yunanl›lar›n befl tümeni tutsak
al›n›p yok edildi. Bir k›s›m Türk kuvvet-
leri Eskiflehir ve kuzeydeki Yunan kuv-
vetleri üzerine yürürken, ordular›n bü-
yük bölümü, Baflkomutan’›n verdi¤i
“Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ile-
ri!” komutuyla ‹zmir’e do¤ru ilerledi. 2
Eylül’de Yunan Baflkomutan› Trikopis,
Uflak yak›nlar›nda tutsak al›nd› ve 9 Ey-
lül’de Türk ordusu ‹zmir’e girdi. Türk
ordusu bu savaflta 186 bin asker, 325 top,
5 uçak; Yunan ordusu ise 195 bin asker,
352 top, 12 uça¤a sahip bulunuyordu.
Büyük Taarruz’dan ‹zmir’in al›n›fl›na
kadar geçen iki hafta içinde Türk ordusu,
574’ü subay olmak üzere toplam 14.403
kay›p verdi. bk.
Büyük Taarruz
Baflkomutan Meydan Muharebesi
Al Bir Daha / Son Mermi. Tablo: Nam›k ‹smail (Ankara Resim ve Heykel Müzesi)
Mustafa Kemal, Büyük Taarruz öncesi Ilg›n manevralar›nda orduyu teftifl ederken.
