229
mir’e yürüyecektik...” Baflkomutan Ga-
zi Mustafa Kemal Pafla, 1 Eylül sabah›
Çal ilçesinde orduya flu son emri veri-
yordu: “Türkiye Büyük Millet Meclisi
Ordular›! Afyonkarahisar-Dumlup›nar
büyük meydan muharebesinde, zalim ve
ma¤rur ordunun aslî unsurlar›n›, inan›l-
mayacak kadar az bir zamanda imha
ederek, büyük ve necip milletimizin fe-
dakârl›klar›na lây›k oldu¤unuzu ispat
ediyorsunuz. Türk milleti, istikbalinden
emin olmaya hakl›d›r. Muharebe mey-
dan›ndaki maharet ve fedakârl›klar›n›z›
yak›ndan takip ediyorum. Milletimizin
hakk›n›zdaki takdirlerine delâlet etmek
vazifemi s›ras›yla ve devaml› olarak ya-
paca¤›m. Baflkumandanl›¤a teklifatta
bulunulmas›n› cephe kumandanl›¤›na
emrettim. Bütün arkadafllar›m›n, Ana-
dolu’da daha baflka meydan muharebe-
leri verilece¤ini göz önünde tutarak iler-
lemesini ve herkesin, ak›l kuvvetlerini,
celâdet ve hamiyet kaynaklar›n›, yar›fl›r-
cas›na esirgemeden devam eylemesini
rica ederim. Ordular! ‹lk Hedefiniz Ak-
deniz’dir, ‹leri!” 2 Eylül’de Uflak yak›n-
lar›nda Yunan Baflkomutan› General
Trikopis ve çok say›da yüksek rütbeli
Yunan subay› esir al›nd›. 9 Eylül 1922
günü Türk süvarileri, ‹zmir’e girdi. Bu
s›rada ‹zmir yer yer yanmaktayd›. 18
Eylül’de Bat› Anadolu, Yunan kuvvet-
lerinden tamamen temizlendi. Gazi
Mustafa Kemal Pafla, bu zaferden söz
ederken, “... Bu eser, Türk milletinin
hürriyet ve ba¤›ms›zl›k düflüncesinin öl-
mez bir an›t›d›r. Bu eseri meydana geti-
ren bir milletin evlâd›, bir ordunun bafl-
komutan› oldu¤umdan sonsuza kadar
mesut ve bahtiyar›m.” diyordu.
Büyük Taarruz
Mustafa Kemal, ‹zmir’in Kurtuluflu sonras› geldi¤i ‹zmir’de Mareflal Fevzi Çakmak (soldan
ikinci) ile birlikte (10 Eylül 1922).
‹zmir atefller içinde (14 Eylül 1922).
Mustafa Kemal Pafla Çal›fl›rken. Tablo: H. Selim Yal›n (1951).
‹zmir’in Kurtuluflu sonras› Rumlar, kaçarcas›na kentten ayr›l›rken.
Mustafa Kemal’in kendi elyaz›s›yla yaz›p
imzalad›¤› “Büyük Taarruz” emri.
