227
Büyük Millet Meclisi Geçici ‹cra
Heyeti
bk.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(Birinci) Geçici ‹cra Heyeti
Büyük Nutuk
bk.
Nutuk
Büyük Taarruz
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Türk ordusu-
nun Yunan kuvvetlerine karfl› bafllatt›¤›
genel sald›r›. Sakarya yenilgisinden son-
ra Yunan ordusu, Eskiflehir, Kütahya ve
Afyon’un do¤usuna çekilerek, savunma
önlemleri almaya ve birliklerinin gücü-
nü art›rmaya bafllam›flt›. Afyon Cephesi,
savunman›n en yo¤un oldu¤u bölgeydi.
Siperler kaz›lm›fl, önleri tel örgüler ve
a¤›r silâhlarla donat›lm›flt›. Bu s›rada
cepheyi gezen ‹ngiliz subaylar›ndan bi-
ri, cepheyi çok güçlü bularak “Türkler
bu mevzileri befl-alt› ayda düflürebilir-
lerse, bir günde düflürdüklerini söyleye-
bilirler” demiflti.
Türk ordusu, Sakarya Zaferi’ni kazan-
m›fl olmas›na ra¤men henüz, Yunan or-
dusunu savafla zorlayarak yok edecek
durumda de¤ildi. Ordunun büyük bir
sald›r›ya giriflebilmesi için büyük eksik-
leri vard›.
Bunlar›n giderilmesi için halktan son bir
kez özveride bulunmalar› istendi. Bütün
malî kaynaklar, son s›n›r›na kadar zor-
land›.
Taarruz baflar›l› olursa Türkiye kurtula-
cak, aksi halde Kurtulufl Savafl›, malî
yönden ülkeyi bir ç›kmaza sokmufl ola-
cakt›. Sakarya Zaferi’ni izleyen günler-
de, büyük taarruz için hemen haz›rl›kla-
ra baflland›; subaylar ve askerler taarru-
zu gerçeklefltirebilecek flekilde yetifltiril-
meye çal›fl›ld›. Ülkenin tüm kaynaklar›
ordunun emrine verildi. Do¤u ve Güney
Cephesi’ndeki kuvvetler, Bat› Cephe-
si’nde topland›.
‹stanbul’da kurulmufl olan çeflitli örgüt-
ler, ‹tilâf Devletleri’nin denetimindeki
depolardan kaç›rd›klar› silâh ve cepha-
neyi, ‹nebolu ve Kastamonu yoluyla
Ankara’ya ulaflt›rd›lar. Türk ordusu ilk
kez taarruza geçecekti. Bu yüzden düfl-
mana karfl› say›ca üstün olmas› gereki-
yordu. Yunanl›lar›n Anadolu’daki asker
mevcudu 200.000 kadard›. Haz›rl›klar
s›ras›nda ordumuzun asker mevcudu ar-
t›r›lmaya çal›fl›l›p mevcut, 186.000’e
yükseltildi.
Böylece, ilk kez asker say›s› bak›m›n-
dan Yunan ordusuna yaklafl›ld›. Bütün
gayretlere ra¤men Türk ordusu, süvari
kuvvetleri d›fl›nda hiçbir yönden Yunan
ordusuna üstünlük sa¤layamam›fl, ancak
bir denge kurabilmiflti.
Türk
Yunan
Ordusu Ordusu
Asker
186.000 195.000
Tüfek
98.956 130.000
A¤›r Mak. Tüfek
839 1.002
Hafif Makineli Tüfek 2.025 3.152
Top
323
344
K›l›ç
5.286 3.000
Uçak
10
50
Alt› ay süren haz›rl›klar sonunda Türk
Baflkumandanl›¤›, Haziran 1922’de ta-
arruza geçilmesi için haz›rl›klar›n ye-
terli oldu¤u görüflüne var›p 6 A¤ustos
1922’de ordu birliklerine haz›r olmala-
r›n› bildirdi. 20 A¤ustos’ta, Bat› Cep-
hesi karargâh›n›n bulundu¤u Akfle-
hir’de, Baflkomutan Mustafa Kemal
Pafla, Bat› Cephesi Komutan› ‹smet
Büyük Taarruz Sabah›. Tablo: Ziya Duru
Büyük Taarruz
