Car›m, Fuat
1892 Halep
9 Nisan 1972 ‹stanbul
Birinci TBMM ‹zmit milletvekili, diplo-
mat ve yazar. ‹lkö¤renimini Trablus-
garp’ta; ortaö¤renimini Trablusgarp,
Selânik, fiam ve ‹stanbul’da tamamlad›.
Mülkiye Mektebi’ni bitirdikten sonra
nahiye müdürlü¤ü ve kaymakaml›k
yapt›. 27 Mart 1919’da ‹stanbul Hükû-
meti taraf›ndan görevden al›n›nca, Millî
Mücadele’ye kat›ld›. Adapazar›-‹zmit
yöresinde Rum ve Ermeni çetelerine
karfl› Kuvâ-yi Milliye birliklerinin ku-
rulmas› çal›flmalar›na kat›ld›. Birinci
TBMM’ye ‹zmit milletvekili seçildi.
Moskova Büyükelçili¤i’ne atanan Ali
Fuat Pafla ile Rusya’ya gitti. Moskova
Antlaflmas›’n›n (16 Mart 1920) imza-
lanmas›ndan sonra yurda döndü.
1922’de Moskova ve Kazan bölgesi
baflkonsoloslu¤una getirildi. Cumhuri-
yet’in ilân›ndan sonra çeflitli yerlerde
baflkonsolosluk ve büyükelçilik yapt›.
1934’te Hür Adam gazetesini ç›kard›.
Ayr›ca, tarih ve gezi notlar› türünde ki-
taplar› yay›mland›.
Bafll›ca eserleri:
Cezayir’de Türkler
(1962),
Tarihin
Türklere Yükledi¤i Çetin Görev
(1965),
Türklerin Denizcili¤i, Oruç Reis ve
Garp Ocaklar›
(1965),
‹fllenmemifl Ko-
nular
(1966),
Lâtin Amerika’da “Görüp
‹zlediklerim”
(1968),
Marko Polo ve
‹bn-i Batuta
(1966).
Cavit Bey
1875 Selânik
26 A¤ustos 1926 Ankara
‹zmir’de Atatürk’e karfl› düzenlenen su-
ikast giriflimi sonras› yarg›lan›p idam
edilen Osmanl› maliye nâz›r›. Mülkiye
Mektebi’ni bitirdi (1896). Ziraat Banka-
s› ve Maarif Nezareti’nde çal›flt›. Aya-
sofya Rüfltiye Mektebi’nde maliye ders-
leri verdi (1898-1902). Selânik’teki
Mekteb-i Feyziye’deki müdürlü¤ü s›ra-
s›nda ‹ttihat ve Terakki Cemiyeti’ne gir-
di. II.Meflrutiyet’in ilân› sonras› Selânik
milletvekili seçildi. Hüseyin Hilmi Pafla
kabinesinde maliye (1909), Sait Pafla
kabinesinde naf›a (bay›nd›rl›k) nâz›rl›k-
lar› yapt› (1912). 1913’ten sonra ‹ttihat
ve Terakki’nin malî politikalar›n›n (mil-
lî iktisat) belirlenmesinde önemli rol oy-
nad›. Ulum-› ‹ktisadiye ve ‹çtimaiye
mecmuas›n›n (1908-1911) kurucular›
aras›nda yer ald›. Osmanl› ‹tibar-› Millî
Bankas›’n› kurdu (1917). Talât Pafla ve
‹zzet Pafla kabinelerinde maliye nâz›r-
l›¤› yapt›. 1916-1918 aras› ‹ttihat ve
Terakki’nin genel merkez çal›flmala-
r›na kat›ld›. Mütareke döneminde ‹t-
tihatç›lar›n yarg›lanmas› sonras› bir
süre sakland›ktan sonra Avrupa’ya
kaçt› (1919). Yurt d›fl›nda bulundu¤u s›-
rada Millî Mücadele’ye destek verdi.
1921’de Londra Konferans›’na dan›fl-
man olarak kat›ld›. Malî dan›flman ola-
rak Lozan’a giden Türk heyetinde yer
ald›ysa da devlet borçlar› konusundaki
tutumu ulusal ç›karlara ayk›r› görüldü-
¤ünden görevden al›nd›. ‹zmir’de Mus-
tafa Kemal Pafla’ya karfl› düzenlenen su-
ikast giriflimi nedeniyle tutukland›. ‹stik-
lâl Mahkemesince yarg›lan›p ölüm ce-
zas›na çarpt›r›ld› ve Ankara’da idam
edildi. An›lar› 1943-1946 y›llar› aras›
Tanin gazetesinde yay›mland›.
Bafll›ca
eserleri:
‹lm-i ‹ktisad
(1899-1901, 4
Cilt),
Malumat-› ‹ktisadiye
(1913).
Cavit Pafla
1862 Çarflamba/Samsun
23 Aral›k 1932 ‹stanbul
‹kinci TBMM Canik milletvekili.
1885’te Harp Okulu’ndan kurmay yüz-
bafl› rütbesiyle mezun olduktan sonra
Trablusgarp ve Yemen’e gönderildi.
1908’de Tafll›ca Mutasarr›f ve Komu-
tanl›¤›na, 1911’de Jandarma Genel Ko-
mutanl›¤›na, 1913’te 4.Ordu Müfettiflli-
¤ine atand›. Dördüncü dönem Osmanl›
Meclis-i Mebusan›’nda Bursa milletve-
kili olarak yer ald›. 1923’te ‹kinci
TBMM’ye Canik milletvekili seçildi.
1924’te emekliye ayr›ld›.
Cavit Pafla
1884 Edirne
5 Mart 1933 ‹stanbul
Birinci TBMM Kars milletvekili. ‹lk ve
ortaö¤renimini Edirne’de tamamlad›.
Harp Okulu’nu (1902) ve Harp Akade-
misi’ni (1905) bitirdikten sonra 1910’da
meslekî ö¤renim için Fransa’ya gönde-
rildi. Trablusgarp (1911), Balkan (1912)
ve I.Dünya Savafllar›na (1914-1918) ka-
t›ld›. 1921’de Kars Müstahkem Mevki
Kumandanl›¤›na getirildi. Bu görevdey-
ken Birinci TBMM’ye Kars milletvekili
olarak kat›ld›. Dönem sonunda ordudaki
görevine döndü. 1933’te Askerî Yarg›-
tay üyeli¤ine atand› ve ayn› y›l öldü.
Cebelibereket
Osmanl› döneminde Adana-Hatay-An-
tep’in bir bölüm topraklar›n› içine alan,
merkezi Osmaniye olan Adana’ya ba¤l›
sancak.
Cebesoy, Ali Fuat
23 Eylül 1882 ‹stanbul
10 Ocak 1968 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› Bat› Cephesi komutan›,
Birinci TBMM Ankara milletvekili.
1877-1878 Osmanl›-Rus Savafl› komu-
tanlar›ndan Müflir Mehmet Ali Pafla’n›n
torunu, TBMM Hükûmeti’nin ilk Naf›a
Vekili olan babas› Ferik ‹smail Faz›l Pa-
fla’n›n istememesine ra¤men girdi¤i
Harp Okulu’nu 1902’de, Harp Akade-
misi’ni 1905’te bitirdi. Harp Okulu’nda
Mustafa Kemal’le ayn› s›n›fta olmas›,
bir bak›ma gelecekteki kaderini çizmifl
oldu. Beyrut ve Selânik’te staj›n› ta-
mamlad›ktan sonra, Kola¤al›¤›na yük-
seldi (1907). Rumeli’nin çeflitli yörele-
rinde Bulgar ve Yunan çeteleriyle sa-
vaflt›. Trablusgarp Savafl› öncesi Ro-
ma’da askerî ataflelik yapt›. Trablusgarp
Savafl› bafllad›¤›nda ilk gidenler aras›n-
232
Cavit Bey
Fuat Car›m
Cavit Pafla
Cavit Bey
Ali Fuat Cebesoy
