Celâleddin Bey
1867 Trabzon
11 fiubat 1929 Trabzon
Birinci TBMM Trabzon milletvekili. ‹lk
ve ortaö¤renimini Trabzon’da tamamla-
d›. Medrese ö¤renimi gördü. Frans›zca,
Arapça ve Farsça dersleri ald›. Fransa ve
M›s›r’da yabanc› dil ö¤renimini gelifltir-
di. Samsun ve Amasya’da Frans›zca ö¤-
retmenli¤i yapt›. Erzurum Kongre-
si’nden sonra kurulan Trabzon Müda-
faa-i Hukuk Cemiyeti’nde çal›flt›. Birin-
ci TBMM’ye Trabzon milletvekili seçil-
di (9 Ocak 1921). Dönem sonunda
Trabzon’a dönerek ticaretle u¤raflt›. Da-
ha sonra ailesi “Akyar” soyad›n› ald›.
Celâyir, Mehmed Feyzi
1849 Keban/Elâz›¤
18 Aral›k 1940 Keban/Elâz›¤
Birinci TBMMElâziz (Elâz›¤) milletve-
kili. ‹lk ve ortaö¤renimini Keban’da ta-
mamlad›. Maliye’de memur olarak dev-
let hizmetine girdi. Erzurum Kongre-
si’ne Elâz›¤ temsilcisi olarak seçildi. Bi-
rinci TBMM’de Elâz›¤ milletvekili se-
çildi. Milletvekilli¤i sona erince Ke-
ban’a dönerek çiftçilikle u¤raflt›.
Cemal Bey (Artin Cemal)
1862 Antalya
1939 Köstence
Mondros Mütarekesi sonras› Konya va-
lili¤ine atanan Osmanl› devlet adam›.
Mülkiye Mektebi’nde bir süre okuduk-
tan sonra çeflitli yerlerde kaymakaml›k
yapt›. Elâz›¤ valisiyken Mondros Müta-
rekesi sonras› Konya valili¤ine atand›.
Kuvâ-yi Milliye’ye karfl› olan tutumu
nedeniyle 1919’da Konya valisiyken
Konya ve Bozk›r yörelerinde Millî Kuv-
vetlere karfl› ç›kar›lan isyanlar›n düzen-
lenmesinde birinci derecede rol oynad›-
¤›ndan ‹stanbul’a kaçmak zorunda kal-
d›. Damat Ferit Hükûmeti’nde Dahiliye
Nâz›r› oldu. ‹ngiliz Muhipleri Cemiye-
ti’ne kat›ld›. ‹ttihatç›lar› suçlamak için
Ermeni yanl›s› bir tutum izledi¤inden
“Artin Cemal” ad›yla an›ld›. Kurtulufl
Savafl›’ndan sonra vatana ihanetten yar-
g›land›. “Yüzellilikler” listesine al›nd›
ve yurt d›fl›na ç›kar›ld›. 1938’deki af ya-
sas›ndan yararlanarak yurda döndü.
“Keflmir” soyad›n› ald›.
Cemal Pafla
6 May›s 1872 Midilli
21 Temmuz 1922 Tiflis
‹ttihat ve Terakki’nin önde gelen liderle-
rinden, asker ve siyaset adam›. Tam ad›
Ahmed Cemal’dir. 1895’te Harp Aka-
demisi’ni kurmay yüzbafl› olarak bitir-
dikten sonra Selânik’teki Üçüncü Or-
du’ya atand›. Bu görevi s›ras›nda ‹ttihat
ve Terakki Cemiyeti’ne girdi (1899).
Rütbesi binbafl›l›¤a yükseldi¤inde, Ru-
meli demiryollar› müfettiflli¤ine atand›
ve bu y›llarda ‹ttihat ve Terakki Cemi-
yeti’nin Rumeli’de güçlenmesi için çaba
gösterdi. II.Meflrutiyet’in ilân›ndan son-
ra, ‹ttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ‹stan-
bul’a gönderdi¤i Heyet-i Temsiliye’de
yer ald› (1908). Bu tarihte rütbesi mira-
layl›¤a yükseltildi. 31 Mart Olay›’n›
bast›rmakla görevlendirilen Hareket Or-
dusu’na kat›larak ayaklanman›n bast›r›l-
mas›nda önemli rol oynad›. Üsküdar
Muhaf›zl›¤› görevine getirildi (1909).
Ayn› y›l Adana’da meydana gelen Er-
meni ayaklanmas›n› bast›rmak amac›yla
Adana valili¤ine atand›. Olaylar› yat›flt›-
r›p bölgede huzur ve güveni sa¤lad›.
1911’de Arap afliretlerinin ayaklanmala-
r› üzerine Ba¤dat valili¤ine getirildi.
1912’de Konya Redif F›rkas› komutan›
olarak Balkan Savafl›’na kat›ld›. P›narhi-
sar Savafl›’nda yenilerek emrindeki bir-
liklerle beraber Çatalca’ya çekildi. ‹tti-
hat ve Terakki Cemiyeti’nin düzenledi-
¤i Bab›âli Bask›n›’nda görev ald› ve ‹s-
234
Celâleddin Bey
Celâleddin Bey
Mehmed Feyzi Celâyir
Cemal Pafla (solda, sakall›) Filistin Cephesi’nde...
Cemal Pafla
