448
‹nönü Savafl› (‹kinci)
(………)
Yunan ordusunun Bursa ve do¤usunda önemli bir grubu, Uflak ve do-
¤usunda di¤er bir grubu vard›. Bizim de kuvvetlerimiz, Eskiflehir’in
kuzeybat›s›nda, Dumlup›nar’da ve do¤usunda olmak üzere iki grup
hâlindeydi. Bundan baflka, Yunanl›lar›n ‹zmit’te bir tümenleri, bizim
de ona karfl›l›k Kocaeli Grubu bulunuyordu. Yunanl›lar›n Menderes
boyundaki birliklerine karfl› da birliklerimiz vard›. Yunan ordusunun
Bursa ve Uflak gruplar›, 23 Mart 1921 günü ileri harekâta geçtiler. ‹s-
met Pafla komutas›nda bulunan Bat› Cephesi birlikleri, arz etti¤im gi-
bi, Eskiflehir’in kuzeybat›s›nda y›¤›nak yapm›flt›. Karar, savafl› ‹nönü
mevzilerinde kabul etmekti. Ona göre tedbir al›n›yor ve haz›rl›klar
yap›l›yordu. Düflman, 26 Mart akflam›, ‹smet Pafla’n›n iflgal ettirdi¤i
mevzilerin sa¤ kanad› ilerisine yanaflt›. Ertesi günü bütün cephede
karfl›laflmalar oldu. Düflman 28’de sa¤ kanad›m›za taarruza geçti.
29’da her iki kanattan taarruz etti. Düflman yer yer önemli baflar›lar
elde ediyordu. 30 Mart günü fliddetli savafllarla geçti. Bu savafllar›n
da sonucu düflman lehine oldu.
‹kinci ‹nönü Zaferi ve ‹smet Pafla’n›n Metristepe’de
Gördü¤ü Durum
Bundan sonra s›ra bize geliyordu. ‹smet Pafla 31 Mart günü, karfl› ta-
arruza geçti ve düflman› yenerek, 31 Mart-1 Nisan gecesi geri çekil-
meye mecbur etti. Böylece, ink›lâp tarihimizin bir sayfas›, ‹kinci ‹nö-
nü zaferiyle yaz›lm›fl oldu.
Efendiler, düflman çekilirken Bat› Cephesi Komutan› ile 1 Nisan günü
yap›lan yaz›flmalar, o günün duygular›n› tespit eden belgelerdir. O
duygular› yeniden canland›rmak için, müsaade buyurursan›z, o gün-
kü yaz›flmalardan baz› telgraflar› oldu¤u gibi okuyaca¤›m:
Metristepe, 1.4.1921
Saat 18.30’da Metristepe’den gördü¤üm durum: Gün-
düzbey kuzeyinde sabahtan beri dayanan ve artç› ol-
mas› muhtemel olan bir düflman müfrezesi, sa¤ ka-
nat grubunun taarruzu ile düzensiz olarak çekiliyor.
Yak›ndan takip ediliyor. Hamidiye yönünde karfl›lafl-
ma ve faaliyet yok. Bozöyük yan›yor. Düflman, binler-
ce ölüsüyle doldurdu¤u savafl meydan›n› silâhlar›m›-
za terk etmifltir.
Bat› Cephesi Komutan›
‹smet
Ankara, 1.4.l921
‹nönü Savafl Meydan›nda Metristepe’de
Bat› Cephesi Komutan› ve Genelkurmay Baflkan›
‹smet Pafla’ya
Bütün dünya tarihinde, sizin ‹nönü Meydan Muhare-
beleri’nde üzerinize yüklendi¤iniz görev kadar a¤›r
bir görev yüklenmifl komutanlar pek azd›r. Milletimi-
zin istiklâl ve varl›¤›, dâhice idareniz alt›nda görevle-
rini flerefle yapan komuta ve silâh arkadafllar›n›z›n
kalbine ve vatanseverli¤ine büyük bir güvenle daya-
n›yordu. Siz orada yaln›z düflman› de¤il, milletin ma-
kûs (tersine dönmüfl) talihini de yendiniz. ‹stilâ alt›n-
daki talihsiz topraklar›m›zla birlikte bütün vatan, bu-
gün en ücra köflelerine kadar zaferinizi kutluyor. Düfl-
man›n istilâ h›rs›, azminizin ve vatanseverli¤inizin
yalç›n kayalar›na bafl›n› çarparak paramparça oldu.
Ad›n›z› tarihin fleref abidelerine yazan ve bütün mil-
lette size karfl› sonsuz bir minnet ve flükran duygusu
uyand›ran büyük gaza ve zaferinizi tebrik ederken,
üstünde durdu¤unuz tepenin size binlerce düflman
ölüleriyle dolu bir fleref meydan› seyrettirdi¤i kadar,
milletimiz ve kendiniz için yükselifl par›lt›lar›yla dolu
bir gelece¤in ufkuna da bakt›¤›n› ve hâkim oldu¤unu
söylemek isterim.
Büyük Millet Meclisi Baflkan›
Mustafa Kemal
Mustafa Kemal Pafla Hazretleri’ne
Zulüm ve zorbal›k dünyas›n›n en zalimce hücumlar›-
na karfl› yaln›z ve flaflk›n kalan milletimizin maddî ve
manevî bütün kabiliyet ve kuvvetlerini ruhundaki
ateflle toplayan ve harekete getiren Büyük Millet
Meclisi’nin Baflkan› Mustafa Kemal Pafla!
Kahraman askerlerimiz ve subaylar›m›z ad›na, as-
kerlerimizle avc› hatlar›nda omuz omuza vuruflan tü-
men ve kolordu komutanlar› ad›na takdir ve tebrik-
lerinize büyük bir iftiharla teflekkürlerimi arz ede-
rim.
Bat› Cephesi Komutan›
‹smet
Nutuk : s.393.
5 Nisan 1921 tarihli Vakit gazetesinde
II.‹nönü Savafl›’yla ilgili haber.
‹smet Bey (‹nönü)
Bozüyük’teki ‹nönü Savafl› fiehitli¤i
‹K‹NC‹ ‹NÖNÜ ZAFER‹
ATATÜRK’ÜN
ANLATIMIYLA
NUTUK’TA
