81
ye itebilen devrimci mant›k ve buna
karfl› koyan vicdan sorununu ortaya
koyan veya kahraman›n yaflam›n›n
tafl›d›¤› anlam› eylemde ararken ne
fieytan’a ne de Yüce Tanr›’ya yak›n
duran
‹yi Tanr›
(Le Bon Dieu, 1951)
ve bir Nazi subay›n›n hayalî bir
mahkeme önüne ç›kmaya çal›flt›¤›
Altona Mahpuslar›
(Les Séquestrés
d’Altona, 1959) gibi oyunlar, bu ti-
yatroda siyasetin ne kadar önemli
bir yeri oldu¤unun kan›t›d›r. Eski
Yunan’da oldu¤u gibi sahne, bezgin
ama hakk›n› arayan bir halk›n en
can al›c› sorunlar›n›n tart›fl›lmas›n›
izledi¤i bir agorad›r. Öteki oyunlar
(Dumas’dan uyarlad›¤› Kean, 1953;
gazeteci çevrelerini hicvetti¤i
Nek-
rassov
, 1955;
Troyal› Kad›nlar
(Tro-
yennes)’›n bir uyarlamas› (1965), ge-
nelde bütün iletiflim sanatlar›yla il-
gilenen Sartre’›n, tiyatroya karfl› hiç
bitmeyen yak›nl›¤›n› ortaya koyar:
Sartre, birçok film senaryosu yazm›fl
ve çok say›da söylefli, konferans ve
radyo program›na kat›lm›flt›r.
S‹YAS‹ MÜCADELEDEN YAZIYA
Sartre’›n siyasi tercihleri, e¤itici olma
e¤ilimi, onu eylem biçimlerini ço¤alt-
maya itmifltir. Combat’daki çal›flma-
lar›ndan Mao e¤ilimli la Cause du Pe-
uple gazetesinin yönetimine, Troçki
yanl›s› Révolution’un, daha sonra da
Libération’un yönetimlerine kadar
hiç ara vermedi¤i
gazetecilik etkinli¤i
bunun bir kan›t›d›r.
Ayn› tan›kl›k etme,
k›nama, eylemde
bulunup etkili olma
istemini ifade ettik-
lerinden ço¤u za-
man marjinal ve
tart›flma yaratan
edebî ve siyasi içe-
rikli eserlere
(Ge-
net, Leibowitz, Fa-
non için)
yazd›¤› çok say›da ön sözü
de ayn› çerçeveye yerlefltirmek gere-
kir. ‹nanm›fl bir Üçüncü Dünyac› olan
Sartre, söz gelimi, Senghor ve Lu-
mumba için de ön sözler yazm›flt›r.
Aden Arabie
’nin yeniden bas›m›na
yazd›¤› coflkulu manifesto-önsözde,
komünistlerin att›¤› çamurda sürü-
nen dostu Paul Nizan’› dokunakl› bir
