83
lem iflçilerine” (Baudelaire’den [1947]
Genet’ye [
Aziz Genet, Komedyen ve
fiehit,
1952]) ve özellikle, Flaubert’e
Ailenin Budalas›
(L’ldiot de la Famille,
1971 - 1972, tamamlanmam›fl) adad›-
¤› “varoluflçu biyografiler”in yarat›c›-
s›, bizi, ele al›nan yazar›n “gerçek ro-
man”›na götüren ve ç›k›fl noktas› sü-
rekli “‹nsan nas›l yazan bir insan
olur?” sorusu olan son derece kiflisel
bir elefltiri yöntemi ortaya koyar. 1980
y›l›nda do¤du¤u kent Paris’te ölür.
ÖZGÜN B‹R ROMAN, BULANTI
Sartre 1938’de yay›mlanan ilk ve
dünyaca ünlü roman›
Bulant›
’da ye-
ni bir denemeye giriflir. Günlük bi-
çiminde yazd›¤› bu kitab›nda roman
kahraman› Antoine Roquentin’in
dünya karfl›s›nda duydu¤u tiksintiyi
anlat›yordu. Bu tiksinti yaln›zca d›fl
dünyaya de¤il, Roquentin’in kendi
bedenine de yönelikti. Kimi elefltir-
menler roman› hastal›kl› bir duru-
mun, bir tür nevrotik kaç›fl›n ifadesi
olarak de¤erlendirdi. Ne var ki,
Bu-
lant›
yans›tt›¤› güçlü "bireyci ve top-
lum karfl›t›" düflüncelerle Sartre’›n
sonradan gelifltirece¤i birçok felsefi
konuya yer veren son derece özgün
bir yap›tt›r.
Do¤a ötesi sezgi, roman evrenini
kendi dokusuyla besler.
Bulant›
, Sar-
tre’›n hemen hemen bütün felsefi ve
sanata iliflkin dü-
flünce ve yönelifl-
lerini içinde bar›n-
d›r›r. Özgürlük, kö-
tü niyet, burjuva
karakterleri, sana-
t›n yap›s› üstüne
görüflleri roman›n
kahraman› Antoi-
ne Roquentin’in
do¤a ötesi bir
önem tafl›yan bu-
luflunun sonucu
olarak dile getirilir.
Bulant›
bir romandan çok, bir "fliire"
benzer. Roman›n kahraman› ilgi çe-
kici bir kifliliktir. Ne var ki okuru
duyguland›rmaz. Roquentin herhan-
gi bir insanda görülen normal alda-
n›fllardan ve ilgilerden s›yr›lm›flt›r.
Çekti¤i ac›lar bile okuru etkilemez.
Çünkü Roquentin bu ac›lara kap›l-
mamaktad›r. Roman›n ilginç yan›,
