155
Akademisi’ni bitirdi. 31 Mart Olay›’n›
bast›rmak amac›yla oluflturulan Hareket
Ordusu’nda görev ald›. Balkan Sava-
fl›’na ve I.Dünya Savafl›’na kat›ld›. Ocak
1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Mü-
cadele’ye kat›ld›. Sakarya Savafl›’nda
tümen komutanl›¤› yapt›. Daha sonra
Millî Müdafaa Vekâleti müsteflarl›¤›na
atand›. Büyük Taarruz’da 2.Kolordu’ya
komutanl›k yapt›. 19 Ocak 1923’te ‹kin-
ci TBMM’ye Bursa milletvekili seçildi.
Bir süre sonra milletvekilli¤inden istifa
ederek yeniden ordu saflar›na kat›ld›
(1924). 1935 y›l›nda iste¤i üzerine kor-
general rütbesiyle emekliye ayr›ld›.
1935-1939 aras› Gaziantep milletvekili
olarak parlamentoda yer ald›. ‹stanbul
Zincirlikuyu’daki mezar›, 29 Kas›m
1988’de Ankara’daki Devlet Mezarl›-
¤›’na nakledildi.
Ay›c› Arif
bk.
Mehmed Arif (Ay›c›)
Ay›n Tarihi
Cumhuriyet’in ilân›ndan bir süre önce
Bas›n-Yay›n Genel Müdürlü¤ü taraf›n-
dan yay›mlanan ayl›k dergi (Eylül
1923). Dünyadaki siyasî olaylara ve kül-
türel faaliyetlere yer veren derginin
“Vesikalar” bölümünde olaylarla ilgili
belgelere; “Akisler” bölümünde, olayla-
r›n yurt ve dünya bas›n›ndaki izlenimi-
ne; “Ay›n Kültür Hareketleri” bölümün-
de ise çeflitli dergi ve gazetelerden derle-
nen aktüel olaylara, fikir ve sanat hare-
ketlerine, bilimdeki yeniliklere yer veril-
di. 56. say›ya kadar eski yaz›yla yay›m-
land›; 1931’de 85.say›dan itibaren yay›-
m›na bir süre ara verdi ve 1934’te 1.sa-
y›dan itibaren tekrar yay›mland› ve
A¤ustos 1957’ye kadar toplam 370 say›
ç›kt›. 1976 Kas›m›nda “Ay›n Olaylar›”
ad›yla 3-4 ayl›k derlemeler hâlinde ya-
y›mland›ktan sonra Eylül 1978’de yeni-
den Ay›n Tarihi ad›n› ald›.
Ay›ntap
Gaziantep’in, 1931’de Gazi san›n› al-
madan önceki ad›.
Aykurt, ‹zzet Ulvi
1880 Eskiflehir
8 Kas›m 1957 Ankara
Afyon’da ç›kar›lan ‹kaz gazetesinde
Kurtulufl Savafl›’n› destekleyen yaz›la-
r›yla tan›nan gazeteci, siyaset adam›.
II.Abdülhamid döneminde Jön Türk ha-
reketine kat›ld›¤› için hürriyetçi ve mefl-
rutiyetçi diye itham edilerek üç y›l ha-
pis, üç y›l da sürgün cezas›na çarpt›r›ld›.
Bu yüzden düzenli bir ö¤renim yapama-
d›. Meflrutiyet’ten sonra Mekteb-i Mül-
kiye’yi bitirdi. Kütahya Tahrirat Kâtipli-
¤i yapt›. ‹zmit, Kayseri ve Gümüflhane
Sancaklar› ‹dare Meclisi Baflkâtipli¤ine
getirildi. ‹zmir’in iflgali üzerine Anado-
lu’ya geçerek Millî Mücadele’ye kat›ld›.
Afyonkarahisar milletvekili Koçzâde
fiükrü Bey’in Afyon’da ç›kard›¤› ‹kaz
gazetesinde millî dava lehinde yaz›lar
yazd›. Konya isyan›ndan sonra Akflehir
kaymakam› oldu. Hâkimiyet-i Milliye
(Ulus) Ankara’da günlük olarak yay›m-
lanmaya bafllay›nca Ankara’ya ça¤r›la-
rak gazetenin yaz› iflleri müdürlü¤üne
getirildi. TBMM’de Birinci Grup diye
adland›r›lan Müdafaa-i Hukuk Grubu
kâtipli¤ini yapt›. 1923-1946 y›llar› aras›
Afyon, Hakkâri, Eskiflehir milletvekili
olarak TBMM’de görev yapt›. Türk Dil
Kurumu üyeli¤ine seçildi; yaz›lar› Türk
Yurdu dergisinde yay›mland›. “Türk
Vezni” (1942) adl› bir kitab› vard›r.
Aykut, Ethem ‹brahim
30 A¤ustos 1877 ‹stanbul
1 Mart 1942 Ankara
Kurtulufl Savafl›’nda Ege Bölgesi Kuvâ-
yi Milliye örgütü kurucular›ndan. Mül-
kiye Mektebi’ni bitirdi (1910). Çeflitli
yerlerde kaymakaml›k yapt›. Ege’deki
Kuvâ-yi Milliye örgütünün kurulufluna
önderlik etti. Çine’de kaymakaml›k ya-
parken çetecilerin yapt›¤› bir bask›n s›-
ras›nda yaralanarak aya¤›ndan sakat
kald›. Söke’de Yunanl›lara tutsak düfltü.
Kurtulufl Savafl›’ndan sonra Lapseki ve
Mudanya kaymakaml›klar›nda (1922-
1924), Kars, Sinop, Urfa, Gümüflhane,
Erzurum, Bal›kesir ve ‹zmir valiliklerin-
de bulundu (1924-1940). ‹çiflleri Bakan-
l›¤› Müsteflarl›¤› yapt›. 1941’de Samsun
Valili¤ine atand›.
Aykut, fieref
1874 Edirne
18 May›s 1939 ‹stanbul
Trakya-Paflaeli Müdafaa-i Hukuk Cemi-
yeti kurucular›ndan, hukukçu, siyaset
adam› ve yazar. ‹stanbul Hukuk Fakülte-
si’ni bitirdi. Edirne’de avukatl›k yapt›.
Özgürlükçü düflüncelerinden dolay›
II.Abdülhamid döneminde sürgüne gön-
derildi. Tercüman-› Hakikat, Maarif,
Mektep, Terakki gibi gazete ve dergiler-
de yaz›lar› yay›mland›. ‹zmir’de “Hiz-
met” ve 1909-1918 aras› Edirne’de “Ye-
ni Edirne” ve “Trakya” gazetelerini ç›-
kard›. I.Dünya Savafl›’n›n son günlerinde
Trakya Türkleri’nin menfaatlerini koru-
mak için halk› teflkilâtland›rmak üzere
Aykut, fieref
Kurtulufl Savafl› komutanlar›ndan Ali Hikmet Ayerdem
1934’te tekrar yay›mlanmaya bafllayan Ay›n
Tarihi dergisinin ilk say›s›
‹zzet Ulvi Aykurt
