(1966),
Pazar Konuflmalar›
(1966),
Bayrak
(1970).
An›:
Atefl ve Günefl
(1918),
Atatürk’ün Bana Anlatt›klar›
(1955),
Mustafa Kemal’in Mütareke
Defteri
(1955),
Çankaya
(1961),
Bar›fl
Y›llar›
(1963),
Atatürk’ün Hat›ralar›:
1914-1919
(1965),
Atatürk Ne ‹di?
(1968).
Gezi:
Faflist Roma, Kemalist
Tiran, Kaybolmufl Makedonya
(1930),
Deniz Afl›r›
(1931),
Yeni Rusya
(1931),
Moskova-Roma
(1932),
Bizim Akdeniz
(1934),
Taymis K›y›lar›
(1934),
Tuna
K›y›lar›
(1938),
Hind
(1944),
Yolcu
Defteri
(1946),
Gezerek Gördüklerim
(1970).
Biyografi:
Boflveren ‹nk›lâpç›
(1954),
Baban›z Atatürk
(1955).
‹ncele-
me:
Atatürkçülük Nedir?
(1966).
Ro-
man-Röportaj:
Roman
(1932).
Ateflda¤l›, Mehmed At›f
1876 Girit
3 Aral›k 1947 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› komutanlar›ndan.
Harp Okulu’nu bitirdi (1899). Balkan
ve I.Dünya Savafllar›na kat›ld›. Eskifle-
hir Bölge Komutan›yken kurdu¤u gizli
teflkilâtla Anadolu’ya silâh kaç›rd›. Du-
rum anlafl›l›nca ‹ngilizler taraf›ndan tu-
tuklanarak ‹stanbul’a gönderildi. Üç ay
sonra ‹stanbul’dan ayr›lmamas› koflu-
luyla serbest b›rak›ld›¤›nda Anado-
lu’ya geçti (1920). I. ve II.‹nönü savafl-
lar›na kat›ld›. fiubat 1921’den sonra
atand›¤› görevleri kabul etmeyince
1923’te a盤a al›nd›. ‹stiklâl Mahkeme-
si karar›yla 27 Ekim 1926’da emekli
edildi (1926).
Ateflten Gömlek
Halide Edip Ad›var’›n, Kurtulufl Sava-
fl›’n› konu alan roman›. Kurtulufl Sava-
fl›’yla ilgili ilk roman olma özelli¤ini ta-
fl›r. Yaral› Peyami’nin notlar› biçiminde
yaz›lan ve Ayfle’nin kiflili¤inde yurt sev-
gisinin simgelefltirildi¤i roman, ilki
Muhsin Ertu¤rul taraf›ndan olmak üze-
re, 1923 ve 1949’da iki kez filme çekil-
di. Muhsin Ertu¤rul’un çekti¤i film,
özellikle Türk kad›n oyunculara beyaz-
perdede ilk kez yer verilmesi bak›m›n-
dan önem tafl›r. Filmde
Ayfle rolünü Bedia
Muvahhit, Kezban ro-
lünü ise Neyyire Ne-
yir’in üstlendi¤i ro-
man, birçok yaban-
c› dile de çevrildi.
1987’de “Ateflten
Günler” ad›yla
TV dizisi (Yö-
netmen: Ziya
Öztan) olarak
yay›mland›.
1922’de ‹k-
dam gazete-
sinde tefrika
e d i l d i k t e n
sonra 1923’te
yay›mlanan roman›n konusu özetle flöy-
ledir: «‹zmir iflgalinde kocas› ve çocu-
¤unu kaybeden Ayfle, ‹stanbul’a gelerek
Halazâdesi Peyami’nin yan›na yerleflir.
Bu arada Peyami’nin arkadafl› ‹hsan’la
tan›fl›r. ‹stanbul’un iflgali üzerine, üç
genç ve di¤er subaylar Millî Mücade-
le’ye kat›lmak üzere Anadolu’ya geçer.
Ayfle, Eskiflehir’de bir hastanede hemfli-
re olarak görevlendirilir. Peyami ve ‹h-
san, Ayfle’ye tutkun-
dur, fakat Peyami
duygular›n› a盤a vur-
maz. Ayr›ca, anas›-ba-
bas› Yunanl›lar taraf›n-
dan öldürülen köylü k›z›
Kezban da karfl›l›ks›z
aflkla ‹hsan’› sevmekte ve
Ayfle’yi k›skanmaktad›r.
Tüm fliddetiyle devam
eden savaflta ‹hsan, hemflire
Ayfle ve daha sonra yaral›
olarak hastaneye kald›r›lan
Peyami ölür.»
Ât›f Efendi (Hac› Ât›f)
1858 Ankara
28 Eylül 1926 Ankara
Birinci TBMM Ankara milletvekili,
müderris. Medrese ö¤renimi sonras›
müderrislik ve hâkimlik yapt›. Son Os-
146
Ateflda¤l›, Mehmed At›f
Mehmed At›f Ateflda¤l›
1923’te çekilen “Ateflten Gömlek” filminden bir sahne; solda, Muhsin Ertu¤rul (selâm duran).
Falih R›fk› Atay
1923’te yay›mlanan
“Ateflten Gömlek”in
kapa¤›
