153
57.Tümen’in subaylar›yla da görüflerek
çetesini kurdu (1 Haziran 1919). Uzun
süren çat›flmalar ve bask›nlar sonucu ge-
ri al›nd› (30 Haziran 1919), ancak 4
Temmuz’da yeniden iflgal edildi. Aç›lan
cephe ve hatlarda zorlu çat›flmalar oldu.
Bir süre sonra Ankara Hükûmeti’nin al-
d›¤› kararla çeteler da¤›t›ld›. 7 Eylül
1922 günü Ulusal Kurtulufl Kuvvetleri
girdi¤inde kent, büyük ölçüde tahrip
edilmifl durumdayd›. 1923 y›l›nda il oldu.
Ayd›n Cephesi
Kurtulufl Savafl›’n›n ilk y›llar› Bat› Ana-
dolu’da Yunanl›lara karfl› oluflturulan
cephelerden biri. ‹zmir’den sonra iflgal
alanlar›n› do¤uya do¤ru daha da genifl-
letmek isteyen Yunanl›lar, Anadolu iç-
lerine do¤ru üç yönde harekete geçtiler.
Büyük Menderes vadisini izleyecek Yu-
nan birliklerinin ilk hedefi, Ayd›n’› iflgal
etmekti. Yunan askeri ‹zmir’e ç›kt›¤›nda
Ayd›n halk› büyük bir heyecanla savun-
ma tedbirleri almaya bafllad›. Ayd›n He-
yet-i Milliyesi büyük bir miting düzen-
leyerek, ‹zmir’in iflgalini protesto etti.
Ancak, Ayd›n’daki bu heyecan, Kufla-
das›’n› iflgal etmifl olan ‹talyan kuman-
dan›n›n Ayd›n’›n iflgal edilmeyece¤i ko-
nusunda verdi¤i güvence ve ‹zmir Vali-
si ‹zzet Pafla’n›n, ‹zmir’in iflgalinin geçi-
ci oldu¤u konusunda gönderdi¤i genel-
ge üzerine yavafllad›. Bu durumdan fay-
dalanan Yunan birlikleri 28 May›s
1919’da Ayd›n’› iflgal ettiler. ‹flgal s›ra-
s›nda Albay fiefik (Aker) komutas›nda-
ki 57.Tümen, Çine’ye çekildi. Albay
fiefik Bey, Çine’deki birlikleri yetersiz
buldu¤undan 175.Alay Kumandan›n›
görevden uzaklaflt›r›p yerine Söke’deki
135.Alay Kumandan Yard›mc›s› Binba-
fl› Hac› fiükrü Bey’i getirmesi, yörede
Kuvâ-yi Milliye’nin do¤mas›nda ve h›z-
la geliflmesinde hayli etkili oldu. Bu ara-
da Albay fiefik Bey, Çine’ye yak›n bir
köyde oturan ünlü eflk›yalardan Yörük
Ali Efe’yi ve arkadafl› K›ll›o¤lu Hüseyin
Efe’yi bir subay›n arac›l›¤›yla davet
ederek, onlar› Yunanl›lara karfl› savafla
teflvik etti. Ayd›n çevresinde toplanan
Kuvâ-yi Milliye güçleri, üç müfreze hâ-
linde teflkilâtland›lar. 57.Topçu Alay›
Komutan› Binbafl› ‹smail Hakk› Bey’in
komutas›ndaki Umurlu müfrezesi, 274
asker, 2 top, 4 a¤›r makineli tüfek ve 371
gönüllüden oluflmaktayd›. 175.Alay Ko-
mutan› Binbafl› Hac› fiükrü Bey’in ko-
mutas›ndaki Menderes Köprübafl› müf-
rezesi, 149 piyade, 45 süvari, 2 top, 4
a¤›r makineli tüfek ve Yörük Ali Efe ko-
mutas›nda 520 gönüllüden olufluyordu.
135.Alay Komutan› Yarbay Mazhar
Bey’in komutas›ndaki Söke müfrezesi,
Ayd›n cephesini oluflturmaktayd›. Ay-
Ayd›n Cephesi
‹stiklâl Savafl›’nda Zeybekler. Tablo: ‹brahim Çall›
