teftifl heyeti kuruldu. Atatürk dönemin-
de Türk polisinin modern araç ve gereç-
lerle donat›lmas›na ve en iyi flekilde e¤i-
tilip yetifltirilmesine özen gösterildi. Yi-
ne bu dönemde Ankara’da Polis Enstitü-
sü ve ‹stanbul’da Polis Okulu aç›ld›.
Cumhuriyet’in ilân edildi¤i 1923 ve onu
izleyen 1924’te polis kadrosu 4250 kifli-
den ibaretken bu say› 1933’te 3742’ye
kadar indirildi ve bu dönemde bayanlar
polis mesle¤e al›nd›. Yasaya göre polis,
uygulamada hem hizmet, hem de kuru-
lufl olarak idarî, siyasî ve adlî bölümlere
ayr›l›r. ‹darî polis, yard›m etmek, huzur
ve düzeni sa¤lamak, suçu önleyici ve
halk› koruyucu önlemler almak, fuhufl
ve fuhuflla bulaflan hastal›klarla sava-
fl›m, içki ve e¤lence yerlerinin denetimi,
yan›c› ve patlay›c› maddeleri denetle-
mek, kamu hizmetinde çal›flacak kimse-
ler hakk›nda soruflturma yapmak, yitik
eflya ve kiflilerin bulunmas› hizmetleriy-
le ve polis örgütü personelinin özlük ve
e¤itim ifllerini yürütmekle görevlidir. Si-
yasî polis, Türk Ceza Kanunu’nun Dev-
letin fiahsiyetine Karfl› Cürümler bafll›-
¤›nda toplad›¤› suçlar›n araflt›r›lmas›,
derneklerin denetlenmesi, yabanc›lar›n
ülkede ikâmet ve yolculuklar›na iliflkin
ifller, pasaport verme, ülkeye girifl ç›k›fl-
lar›n uygulanmas›, s›n›rlar, az›nl›klar ve
ilticalarla ilgili ifllemleri yürütmekle gö-
revlidir. Görevi, kanund›fl› sokak hare-
ketlerini, hürriyet ve cumhuriyetin ko-
runmas› amac›yla önlemek, toplum ve
kiflinin maddî-manevî varl›klar›n› koru-
mak, yasad›fl› grev ve lokavtlar› önle-
mek olan Toplum Polisi örgütü 1965’te
kuruldu. 1982’de daha iyi donat›l›p e¤i-
tilen Çevik Kuvvet’in kurulmas›yla
Toplum Polisi kald›r›ld›. 16 Haziran
1985 tarih ve 3233 say›l› yasayla getiri-
len ek maddeler, polisin yetkilerini daha
da geniflletti.
Emre, Ahmet Cevat
1887 Girit
1961 Ankara
Atatürk döneminde dil devrimiyle ilgili
çal›flmalar›yla tan›nan yazar ve dilbilim-
ci. Mekteb-i Harbiye’de okurken Mefl-
rutiyet yanl›s› olanlarla birlikte tutukla-
n›p Fizan’a gönderildi. Sürgündeyken
Fransa’ya kaçarak Jön Türklerle iliflki
kurdu. II.Meflrutiyet’in ilân› sonras› yur-
da döndü; Dârülfünun’da dilbilgisi ve
Türk edebiyat› okuttu. Cumhuriyetten
sonra dil ve yeni yaz› çal›flmalar›nda
önemli görevler ald›. Alfabe Komisyo-
nu’nda bulundu. Muhit adl› düflün ve sa-
nat dergisini yay›mlad› (1928-1932).
Çanakkale’den milletvekili seçilerek
parlamentoya girdi (1935-1939).
Bafll›-
ca eserleri:
Muhtasar Türkçe Gramer
(1928),
Türkçenin Hint-Avrupa Dille-
riyle Mukayesesi
(1933),
Türkçede Keli-
me Teflkili Hakk›nda Bir Anket
(1933),
Türkçenin Etimolojisi ‹çin Metot Arafl-
t›rmalar›
(1934),
XIV.As›r Betikleri
(1942),
Türkçenin Yap›l›fl›
(1943),
Türk
Dil Bilgisi
(1945),
Osmanl› Edebiyat›na
Haz›rl›k Dersleri
(1947),
Türk Lehçele-
rinin Mukayeseli Grameri
(1949),
‹ki
Neslin Tarihi
(an›lar, 1960).
Emre, Veysi
1912 ‹stanbul
1989 ‹stanbul
1932 Balkan fiampiyonas›’nda gülle at-
mada Türkiye’ye ilk flampiyonlu¤u ka-
zand›ran atlet. Ünlü gürefl adam› Vehbi
Emre’nin kardeflidir. Atletizme, ö¤re-
nim yapt›¤› ‹stanbul Erkek Lisesi’nde
bafllad›. Atma müsabakalar›nda büyük
baflar› gösterdi; 1929’da disk atmada
36.19 metrelik derecesiyle Türkiye re-
koru k›rd›. 1931’de Türk Atletizm Millî
Tak›m›’na seçildi ve ertesi y›l yap›lan
Balkan Atletizm fiampiyonas›’nda gülle
atmada 13.79 metrelik derecesiyle Bal-
kan fiampiyonu oldu ve bu dalda Türki-
ye’ye ilk madalyay› kazand›rd›. 1948 y›-
l›na dek atletizm yaflam›n› sürdürdü.
Enez-Midye Hatt›
bk.
Midye-Enez Hatt›
Ensari, Abdülgani
1885 Mardin
17 Eylül 1974 Mardin
Birinci TBMMSiverek milletvekili. Har-
biye Mektebi’nden mezun olduktan son-
ra 1909’da süvari te¤men rütbesiyle ka-
t›ld›¤› ordunun çeflitli kademelerinde gö-
rev ald›. I.Dünya Savafl›’nda Do¤u Cep-
hesi’nde savaflt›. 1918’de yüzbafl› olduk-
tan sonra Siverek’te Jandarma Komutan›
oldu¤u s›rada Millî Mücadele’nin baflla-
mas›yla birlikte yöredeki karfl› hareketle-
ri engellemeye çal›flt›. 18 A¤ustos
1920’de Birinci TBMM’ye Siverek mil-
letvekili olarak seçildi. 16May›s 1921’de
Do¤u Bölgesi’nde Millî Mücadele yanl›-
s› fieyh Sünusi ile birlikte görev yapmak
üzere Meclis karar›yla üç ay izinli say›l-
d›. 6 Mart 1922’de Baflkumandanl›¤›n
atamas› sonucu özel görevle Musul’a
gönderildi. ‹kinci TBMM’de Mardin
milletvekili olarak yer ald›. 1927’de ken-
di iste¤iyle askerlikten emekli oldu.
320
Emre, Ahmet Cevat
1939 y›llar›nda Emniyet teflkilat› içinde yer alan atl› polisler.
Ahmet Cevat Emre
Veysi Emre
Abdülgani Ensari
