kurulmas› gerekiyordu. Baflta Atatürk
olmak üzere Meclis’teki ayd›n kifliler,
millî bir maarif sistemi üzerinde durdu-
lar. Bu prensiplerin uygulanmas› için
öncelikle Halifelik müessesesinin kald›-
r›lmas› gerekmekteydi. Halifeli¤in kal-
d›r›lmas› (3 Mart 1924), Maarif ink›lâb›-
n›n da bafllang›ç noktas› oldu. Ayn› gün
ö¤retimin birlefltirilmesi (Tevhid-i Ted-
risat) ve fier’iyye ve Evkaf Vekâleti’nin
kald›r›lmas› kanunlaflt›. Ö¤retimin bir-
lefltirilmesinden sonra az›nl›k ve yaban-
c› okullar›n›n, dinî ve siyasî amaçlarla
ö¤retim yapmalar›n›n önüne geçildi¤i
gibi, s›n›flardan dinî alâmetler de kald›-
r›ld›. Bu arada fier’iyye ve Evkaf Vekâ-
leti veya özel vak›flar taraf›ndan yöneti-
len medreseler ve okullarla S›hhiye ve
Millî Müdafaa Vekâletlerine ba¤l› bulu-
nan okullar da Maarif Vekâleti’ne dev-
redildi. Böylelikle millî esaslar içinde
haz›rlanan millî e¤itim program› Maarif
Vekâleti taraf›ndan yürütülmeye baflla-
d›. Maarif Vekâleti teflkilât› 1926’da ku-
rulurken görevleri de 10 Haziran 1933
tarih ve 2287 say›l› kanunla belirlendi.
1946’da bugünkü ad›n› ald›. 1972’de ki-
mi genel müdürlükler bakanl›k örgütün-
den ayr›larak Kültür Bakanl›¤› kuruldu.
13 Aral›k 1983’te MEB, Gençlik ve
Spor Bakanl›¤›’yla birlefltirilerek Millî
E¤itim, Gençlik ve Spor Bakanl›¤› ad›n›
ald› ve iki bakanl›¤›n çal›flmalar› tek
merkezden yürütülmeye baflland›. An-
cak 23 Ekim 1989 tarih ve 385 say›l› ka-
nun hükmünde kararname ile bakanl›¤›n
ad› yeniden Millî E¤itim Bakanl›¤› oldu
ve örgütsel yap›s› yeniden düzenlendi.
Merkez örgütü ile taflra ve yurt d›fl› ör-
gütünden oluflan bakanl›kta bakan, müs-
teflar ve befl müsteflar yard›mc›s›ndan
baflka, ana hizmet birimleri, dan›flma ve
denetim birimleri ve yard›mc› birimler
yan› s›ra Millî E¤itim fiûras›, E¤itim ve
Ö¤retim Yüksek Kurulu, Ç›rakl›k ve
Meslekî E¤itim Kurulu, Ö¤renci Disip-
lin Kurullar› ile Özel ‹htisas Komisyon-
lar›, bakanl›¤›n sürekli kurullar› hâline
getirildi. Bakanl›k ana hizmet birimleri
‹lkö¤retim, Ortaö¤retim, Erkek Teknik
Ö¤retim, K›z Teknik Ö¤retim, Ticaret
ve Turizm Ö¤retimi, Ö¤retmen E¤itimi,
Din E¤itimi, Ç›rakl›k ve Yayg›n E¤itim,
Yüksekö¤retim, Yurtd›fl› E¤itimi ve D›fl
‹liflkiler Özel Ö¤retim Genel Müdürlük-
leri ile Özel E¤itim ve Rehberlik, Okuli-
çi Beden E¤itimi, Spor ve ‹zcilik Daire
Baflkanl›klar›ndan oluflur. Her il ve ilçe-
de kurulu Millî E¤itim Müdürlüklerin-
den meydana gelen bakanl›k taflra örgü-
tü, e¤itim hizmetlerini çeflitli flubeleri
yard›m›yla yürütür. Bakanl›¤›n ayr›ca
yurt d›fl› e¤itim örgütünde, iflçilerimizin
yo¤un olarak bulundu¤u bölgelerde
T.C. Büyükelçilik ve Baflkonsoloslukla-
r›nda müflavirlikleri vard›r.
Millî E¤itim fiûras›
Millî E¤itim Bakanl›¤›’n›n ça¤r›s› üzeri-
ne, e¤itime yön verecek genel esaslar›
belirlemek amac›yla toplanan dan›flma
organ›. 10 Haziran 1933’te yürürlü¤e gi-
ren 2287 say›l› yasayla oluflturuldu; 10
Haziran 1946 tarih ve 4926 say›l› yasay-
la üyeleri belirlendi; bu yasay› de¤iflti-
ren 21 May›s 1970 tarih ve 1261 say›l›
618
Millî E¤itim fiûras›
TBMM Hükûmeti döneminde:
R›za Nur
3 May›s 1920 – 16 Aral›k 1920
Hamdullah Suphi Tanr›över
16 Aral›k 1920 – 24 Ocak 1921
24 Ocak 1921 – 16 May›s 1921
18 May›s 1921 – 19 Kas›m 1921
Vehbi Bolak
19 Kas›m 1921 – 9 Temmuz 1922
12 Temmuz 1922 – 6 Kas›m 1922
‹smail Safa Özler
6 Kas›m 1922 – 4 A¤ustos 1923
14 A¤ustos 1923 – 27 Ekim 1923
Cumhuriyet döneminde:
‹smail Safa Özler
30 Ekim 1923 – 6 Mart 1924
Hüseyin Vas›f Ç›nar
6 Mart 1924 – 22 Kas›m 1924
2 Mart 1929 – 7 Nisan 1929
fiükrü Saraço¤lu
22 Kas›m 1924 – 3 Mart 1925
Hamdullah Suphi Tanr›över
4 Mart 1925 – 21 Aral›k 1925
Mustafa Necati
21 Aral›k 1925 – 1 Kas›m 1927
2 Kas›m 1927 – 1 Ocak 1929
‹smet ‹nönü (vekâleten)
2 Ocak 1929 – 2 Mart 1929
Cemal Hüsnü Taray
13 Nisan 1929 – 2 Eylül 1930
Esat Sagay
16 Eylül 1930 – 25 Eylül 1930
27 Eylül 1930 – 4 May›s 1931
4 May›s 1931 – 10 Kas›m 1932
Reflit Galip
10 Kas›m 1932 – 27 Eylül 1933
Yusuf Hikmet Bayur
27 Eylül 1933 – 9 Ekim 1934
Âbidin Özmen
9 Ekim 1934 – 1 Mart 1935
1 Mart 1935 – 16 Haziran 1935
Saffet Ar›kan
16 Haziran 1935 – 1 Kas›m 1937
1 Kas›m 1937 – 11 Kas›m 1938
ATATÜRK DÖNEM‹NDE MAAR‹F VEK‹LLER‹
Heyet-i ‹lmiye’nin yerini alan Millî E¤itim fiûras›’n›n ilk toplant›s›ndan bir görünüm
(17 Temmuz 1939).
