627
Misak-› Millî (Ahd-› Millî) (Ulusal Ant)
Mütarekeden, Meclis’in
Aç›lmas›na Kadar Geçen
Zaman Zarf›nda Cereyan
Eden Siyasî Olaylar
«Hepinizce malumdur ki, 10
Temmuz rumi ve 23 Temmuz efren-
ci (23 Temmuz 1919) tarihinde Er-
zurum’da Do¤u Anadolu vilâyetleri-
ne ait olmak üzere bir millî kongre top-
lanm›flt›. Bu millî kongrenin koydu¤u
esaslar her halde malumunuz idi. Fakat flimdiye kadar hareket hatt›m›z›
bu esaslar teflkil etti¤i için, hat›rlatmak üzere esas noktalar›n› tekrar
edece¤im. Erzurum Kongresi’nin koydu¤u esaslardan birincisi; Harb-i
Umumi’yi müteakip genel vaziyet icab› düfltü¤ümüz ma¤lûbiyet itibariy-
le vatan›m›z›n birçok mühim k›s›mlar› düflmanlar›m›z›n istilâs› alt›na gir-
miflti. Millet bütün maksatlar›nda maddî ve hakiki düflünmek ve ancak
kuvvet ve kudretiyle temin edece¤i hususlar üzerinde kendisine yeni bir
s›n›r çizmek üzereydi. ‹flte kongre bu s›n›r› çizmifltir. Bir millî s›n›r çiz-
mifltir. Bu millî s›n›r› kolayca sürekli k›lmak için demifltir ki; Müterakena-
me’nin imza olundu¤u 20 Teflrinievvel 1334 (30 Ekim 1918) tarihinde çiz-
di¤i s›n›r, s›n›r›m›z olacakt›r. Vatan›m›z›n s›n›r› olacak bu s›n›r›, ihtimal
teferruat›yla bilmeyen arkadafllar›m›z vard›r. Yeniden fazla teferruata
girmek istemedi¤im için flu suretle izahat verece¤im: Do¤u s›n›r›na Evli-
ye-i Selâse’yi(1) dahil ederek tasavvur buyurunuz. Bat› s›n›r› Edirne’den
bildi¤imiz gibi geçiyor. En büyük de¤ifliklik güney s›n›r›nda olmufltur. Gü-
ney s›n›r› ‹skenderun güneyinden bafllar. Halep’le Katma aras›ndan Ce-
rablus köprüsünde biten bir hat ve do¤u parças›nda da Musul vilâyeti,
Süleymaniye ve Kerkük havalisi ve bu iki bölgeyi yekdi¤erine kalbeden
hat. Efendiler, bu s›n›r s›rf askerî düflünceler ile çizilmifl bir s›n›r de¤il-
dir, millî s›n›rd›r. Millî s›n›r olmak üzere tespit edilmifltir. Fakat bu s›n›r
dahilinde tasavvur edilmesin ki, ‹slâmî unsurlardan yaln›z bir cins millet
vard›r. Bu s›n›r dahilinde Türk vard›r, Çerkez vard›r ve baflka ‹slâmî un-
surlar vard›r. ‹flte bu s›n›r kaynaflm›fl bir halde yaflayan, bütün maksatla-
r›n› bütün manas›yla birlefltirmifl olan kardefl milletlerin millî s›n›r›d›r.
(Hepsi ‹slâmd›r, kardefltir sesleri.) Bu s›n›r meselesini tespit eden mad-
denin içerisinde büyük bir esas vard›r. Fazla olarak o da bu vatan s›n›r›
dahilinde yaflayan ‹slâmî unsurlar›n her birinin kendine mahsus olan mu-
hitine, âdetlerine, ›rk›na mahsus olan imtiyazlar› bütün samimiyetle ve
karfl›l›kl› olarak kabul ve tasdik edilmifltir. Bittabi buna ait teferruat ve
tafsilat yoktur. Çünkü bu tafsilat ve teferruata girmenin zaman› da de-
¤ildir. ‹nflallah, mevcudiyetimiz kurtar›ld›ktan sonra (inflallah sesleri)
kardefller aras›nda halledilip neticelendirilece¤inden b›rak›lm›fl ve tefer-
ruat›na giriflilmemifltir. Fakat esas olarak bu maddede yer alm›flt›r. Yine
Erzurum Kongresi’nin milliyet esas›ndan birisi, Efendiler; iflte bu millî s›-
n›r dahilindeki idarenin millî hâkimiyet esaslar›na dayal› olmas›d›r.
Çünkü, bizzat bulunmufl olmak itibariyle Kongre’nin o zamanki zih-
niyetine yak›ndan vâk›f›m. Herhalde Osmanl› camias›n›n tamamiyeti, mil-
lî ba¤›ms›zl›¤›n temini, bilhassa yüce saltanat makam›n›n dokunulmazl›-
¤› mutlaka itimada de¤er bir kuvvete ve sa¤lam bir idareye ba¤l›d›r ve
bunlar ise ancak millî hâkimiyet esas›na dayanan idare ve kuvvettir. Er-
zurum Kongresi’nde millî s›n›r›m›z dairesinde yaflayan Müslüman olma-
yan unsurlar dahi nazar› dikkate al›nm›flt›r. Hepimizce malumdur, Efen-
diler.”
(1) Kars, Ardahan ve Batum’u içine alan üç liva.
Kaynak : Atatürk’ün Bütün Eserleri, Cilt:8, 1920, Kaynak Yay›nlar›, ‹stanbul 2002, s.46
M‹SAK-I M‹LLÎ
Meclis-i Mebusan Zab›tlar›ndaki
Misak-› Millî Metni
(17 fiubat 1920)
“Ahd-i Millî” Beyannamesi Sureti
«Osmanl› Meclis-i Mebusan üyeleri, devlet ba¤›ms›zl›¤›n›n ve millet
gelece¤inin, hakl› ve devaml› bir bar›fla nail olmak için ihtiyar edebilece-
¤i fedakârl›¤›n azamî haddini içine alan afla¤›daki esaslara tamamen ri-
ayetle temininin mümkün oldu¤unu ve belirtilen esaslar haricinde kal›c›
bir Osmanl› saltanat ve cemiyetinin varl›¤›n›n devam›n›n mümkün olma-
d›¤›n› kabul ve tasdik eylemifllerdir.
Birinci Madde: Osmanl› Devleti’nin yaln›zca Arap ço¤unlu¤uyla meskûn
olup 30 Teflrinievvel 1918 (30 Ekim 1918) tarihli Mütareke’nin yap›ld›¤› s›-
rada muhas›m ordular›n iflgali alt›nda kalan k›s›mlar›n›n mukadderat›,
ahalisinin serbestçe beyan edecekleri oylara göre tayin edilmek lâz›m
gelece¤inden, belirtilen Mütareke hatt› dahil ve haricinde dinen, ›rken,
emelen birleflmifl ve yekdi¤erine karfl›l›kl› hürmet ve fedakârl›k hissiya-
t›yla dolu ve ›rkî ve toplumsal haklar› ile çevre flartlar›na tamam›yla ri-
ayetkâr Osmanl› ‹slâm ço¤unlu¤uyla meskûn bulunan k›s›mlar›n tamam›,
hakikaten veya hükmen hiçbir sebeple ayr›lma kabul etmez bir bütündür.
(Alk›fllar)
‹kinci Madde: Ahalisi ilk serbest kald›klar› zamanda genel oylar›yla ana-
vatana iltihak etmifl olan Elviye-i Selâse için icap ederse tekrar serbest-
çe genel oyla müracaat edilmesini kabul ederiz.
Üçüncü Madde: Türkiye bar›fl›na ba¤lanan Bat› Trakya hukukî vaziyetinin
tespiti de, sakinlerinin tam bir hürriyetle beyan edecekleri oylara tâbi
olarak vaki olmal›d›r. (Bravo sesleri)
Dördüncü Madde: ‹slâm hilâfetinin merkezi ve saltanat›n payitaht› ve Os-
manl› hükûmet merkezi olan ‹stanbul flehriyle Marmara Denizi’nin emni-
yeti her türlü halelden masun olmal›d›r. Bu esas sakl› kalmak flart›yla Ak-
deniz ve Karadeniz Bo¤azlar›’n›n dünya ticaret ve nakliyat›na aç›lmas›
hakk›nda, bizimle di¤er bütün alakadar devletlerin birlikte verecekleri
karar geçerlidir. (Alk›fllar)
Beflinci Madde: ‹tilâf Devletleri ile muhas›mlar› ve baz› ortaklar› aras›n-
da kararlaflt›r›lan sözleflme esaslar› dairesinde az›nl›klar›n haklar› -civar
memleketlerdeki Müslüman ahalinin de ayn› haklardan istifade etmeleri
iste¤iyle- taraf›m›zdan teyit ve temin edilecektir.
Alt›nc› Madde: Millî ve iktisadî geliflmelerimiz imkân dairesine girmek ve
daha asrî bir muntazam idare fleklinde iflleri yürütmeye muvaffak olabil-
mek için, her devlet gibi bizim de geliflme vas›talar›m›z›n temininde tam
ba¤›ms›zl›k ve serbestiye mazhar olmam›z, hayat ve bekam›z›n esas te-
melidir. (fiiddetli alk›fllar)
Bu sebeple siyasî, adlî, malî ve di¤er geliflmelerimizi engelleyici ka-
y›tlara muhalifiz. (Devaml› ve sürekli alk›fllar)
Tahakkuk edecek borçlar›m›z›n ödenme flartlar› da bu esaslara ay-
k›r› olmayacakt›r. 28 Kânunusani 1336 (28 Ocak 1920)»
Kaynak : Atatürk’ün Bütün Eserleri, Cilt 6, s.173.
M‹SAK-I M‹LLÎ METN‹
Misak-› Millî ile ilgili, Büyük Taarruz
öncesi haz›rlanan bir kartpostal:
“Yadigâr-› Misak-› Millî”.
