365
yi¤itçe direnifli nedeniyle kente “Gazi”
unvan› verildi (Gazi Ay›ntab). Londra
Antlaflmas›’yla (15 Mart 1921) kent do-
laylar›n›n Türkiye’ye geri verilmesi ka-
bul edildi. 20 Ekim 1921 Ankara Ant-
laflmas›’yla bu karar kesin fleklini ald› ve
25 Aral›k 1921’de iflgalci Frans›z birlik-
leri kenti bütünüyle terk etti. 1924 tarih-
li bir yasayla il merkezi yap›ld› ve
1928’de bugünkü ad›n› ald›.
Gaziay›ntab
Gaziantep’in 1921-1928 aras›ndaki ad›.
Gazilik
Sakarya Savafl›’n› yöneten Mustafa Ke-
mal’e 19 Eylül 1921 tarih, 153 say›l› ya-
sayla TBMM taraf›ndan verilen unvan.
Mustafa Kemal, Sakarya Zaferi’nin ar-
d›ndan 18 Eylül 1921’de Ankara’ya
döndü. 19 Eylül’de TBMM’de bir ko-
nuflma yaparak, Sakarya Savafl›’n›n bü-
yük bir zafer oldu¤unu vurgulad›:
“Efendiler! Türkiye Büyük Millet Mec-
lisi ordusunun Sakarya’da kazanm›fl ol-
du¤u meydan savafl› pek büyük bir mey-
dan savafl›d›r. Savafl tarihinde benzeri
belki olmayan bir meydan savafl›d›r.”
Ayn› gün Türkiye Büyük Millet Mecli-
si, Mustafa Kemal’e “gazilik” unvan› ve
o tarihte orduda en yüksek rütbe olan
müflir (mareflallik) rütbesi verdi. 1934’te
Soyad› Kanunu ç›k›ncaya de¤in bu un-
van› ad›n›n bafl›na ekleyerek kullanan
Mustafa Kemal, Meclis’te yapt›¤› ko-
nuflmada bu ödüllerin gerçek muhatab›-
n›n ordu oldu¤unu söyledi: “Kazan›lan
bu muvaffakiyet yüksek heyetinizin ira-
desiyle kuvvet bulan ordumuzun iradesi
sayesinde düflman ordusunun iradesinin
k›r›lmas› suretiyle tecelli etmifltir. Bina-
enaleyh taltifat›n›z›n hakiki muhatab›
yine ordumuzdur.” Daha önce ‹stanbul
Hükûmeti taraf›ndan askerlikten ç›kar›l-
m›fl ve rütbeleri al›nm›fl olan Mustafa
Kemal, kendisine bu unvan ve rütbenin
verilmesini Nutuk’ta flöyle anlat›r: “Sa-
karya Savafl› sonuna kadar, askerî bir
rütbeye sahip de¤ildim. Ondan sonra,
Büyük Millet Meclisi’nce müflir (mare-
flal) rütbesi ve Gazi unvan› verildi.”
Mustafa Kemal, yine bu nedenle 20 Ey-
lül’de orduya yay›mlad›¤› bildirisinde,
“Zaferden dolay› sizin kahramanl›klar›-
n›zla, sizin gösterdi¤iniz nihayetsiz fe-
dakârl›klar pahas›na kazan›lan bu büyük
muzafferiyetin millet taraf›ndan takdiri-
ni gösteren bu rütbe ve unvan› ancak si-
ze izafe ederek bütün askerlik hayat›m›n
en büyük iftihar sermayesi olarak tafl›ya-
ca¤›m.” dedi.
Gazze
I.Dünya Savafl› s›ras›nda çeflitli çat›flma-
lara sahne olan Güney Filistin’de kent.
M.S. 634’te Müslümanlarca ele geçiri-
Gazze
Gaziantep Kalesi ve kentin genel görünümü (Librairie de Péra Arflivi).
Atatürk’ün imzas›
‹flgalin sona erdi¤i y›llarda Gaziantep.
Gaziantep’ten bir görünüm.
