Ferid Bey
bk.
Tek, Ahmed Ferit
Ferid Pafla (Ali)
1860 Kahire
1937 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Harbiye Nâ-
z›rl›¤› yapan Osmanl› devlet adam›.
Mühendishane-i Berrî-i Hümayun’u bi-
tirdi (1879). 31 Mart Olay›’ndan sonra
Divan-› Harp üyeli¤i yapt›. Selânik vali
vekilli¤inde bulundu. Sulh ve Selâmet
F›rkas› ile Millî Kongre Cemiyeti’nin
kurucular› aras›nda yer ald›. I.Saltanat
fiûras›’na kat›ld› (26 May›s 1919). Dör-
düncü Tevfik Pafla Kabinesinde ve ‹kin-
ci Damat Ferit Kabinesinde Harbiye Nâ-
z›r› olarak görev yapt›. Damat Ferit Hü-
kûmeti’nde görev almas› tepkiye neden
olunca Sulh ve Selâmet F›rkas›’ndan ve
Kurtulufl Savafl›’na yak›nl›k duydu¤un-
dan hükûmetteki görevinden ayr›ld›.
Feridun Fikri Bey (Düflünsel)
bk.
Düflünsel, Feridun Fikri
Feriha Tevfik
1910 ‹stanbul
1991 ‹stanbul
Türkiye’nin ilk güzellik kraliçesi, tiyatro
ve sinema oyuncusu. Tam ad›, Feriha
Tevfik Da¤’d›r. 1929’da Cumhuriyet
gazetesinin açt›¤› ve hükûmet taraf›ndan
da desteklenen yar›flmay› kazanarak
Türkiye güzeli oldu. Ertesi y›l davetli
olarak ABD’ye gitti. Daha sonra tiyatro
ve sinema oyunculu¤u yapt›. 1931’de
“Kaçakç›lar” adl› filmle sinemaya geçti.
Muhsin Ertu¤rul’un yönetti¤i “Leblebi-
ci Horhor A¤a” (1934), “Bir Kavuk
Devrildi (1939)”, “Tosun Pafla” (1939)
ve “Allah’›n Cenneti” (1939) adl› film-
lerde baflrol oynad›.
Ferik
Osmanl› döneminde ve Cumhuriyet’in
ilk y›llar›nda Türk ordusunda kullan›-
lan, günümüzde tümgeneral ile korge-
neral rütbelerinin karfl›l›¤›: Ferik-i Ev-
vel (Korgeneral), Ferik-i Sani (Tüm-
general).
Ferit ‹brahim (Özgürarar)
bk.
Özgürarar, Ferit ‹brahim
(Foto Ferit)
Fethi Bey (Okyar)
bk.
Okyar, Ali Fethi
Fethi Bey (Süleyman)
bk.
Süleyman Fethi Bey
Fethiye Deniz Grubu
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda iflgalci güçlere
karfl› oluflturulan yöresel örgütlerden. 16
Mart 1921’de kurulan grubun komutan›
Binbafl› Ahmet Necip’ti. Kurulufl y›lla-
r›nda 14 subay ve 60 erden oluflan grubun
kadrosu 1922’de 16 subay ve 250 ere
yükseldi. ‹lk kuruldu¤unda 12 mavzer ve
bir makineli tüfe¤e sahipken daha sonra
Yunanl›lardan ele geçirdikleri dokuz ton-
luk Bodrum ve 13 tonluk ‹zmir yelkenli-
leri ve üç çift filikayla güçlerini daha da
art›rd›lar. Yunan kruvazörü Helle’nin
Fethiye körfezine yapt›¤› sald›r›y› k›y›da-
ki topçular arac›l›¤›yla püskürttü. 27 Ey-
lül 1922’de ‹zmir’e gelen grup, ‹zmir
Bahriye Komutanl›¤› ad›yla çal›flmalar›n›
sürdürdü.
Fetva
‹slâm devletlerinde bir sorunun çözü-
müyle ilgili olarak, “dinî hukuk”a uygun-
lu¤u araflt›r›ld›ktan sonra yetkili makam-
ca verilen karar. Osmanl› döneminde fet-
va verme yetkisi fleyhülislâma tan›nm›fl
olup savafl ilân›, bar›fl yap›lmas›, padifla-
h›n tahttan indirilmesi gibi önemli konu-
larda bile fleyhülislâmdan fetva al›n›rd›.
16.yüzy›ldan sonra Osmanl› devlet yöne-
timinde her alanda birçok fetva verildi;
bunlar giderek hem fler’i, hem de töresel
yasa durumuna geldi. Böylece fetva, Me-
denî Kanun kapsam›na giren konulardan
baflka; toprak, vergi gibi konular› da içe-
rir oldu. Kurtulufl Savafl› s›ras›ndaMusta-
fa Kemal ve arkadafllar›n›n eylemlerini
engellemek için 11 Nisan 1920’de zama-
n›n fieyhülislâm› Dürrizâde Abdul-
lah’tan, Anadolu’daki Millî Mücadele
hareketinin din kurallar›na ayk›r› oldu¤u
yolunda bir fetva al›nd›. Buna karfl›l›k,
baflta Ankara Müftüsü Rifat Bey’in (Bö-
rekçi) bulundu¤u Anadolu’daki din
adamlar› da, Kurtulufl Savafl›’n› destekle-
yen bir fetvay› May›s 1920’de yay›mla-
d›lar. Cumhuriyet döneminde devlet ve
din ifllerinin birbirinden ayr›lmas› sonucu
“fetva” da ortadan kalkt›.
Ferid Bey
‹lk Türkiye güzeli Feriha Tevfik
Cumhuriyet (3 Eylül 1929)
356
