363
Galiçya
I. ve II.Dünya Savafl›’nda yo¤un çarp›fl-
malara sahne olan, Do¤u Avrupa’da
Karpatlar›n ve Beskid Da¤lar›’n›n kuze-
yinde yer alan tarihî bölge. I.Dünya Sa-
vafl› s›ras›nda Avusturya-Macaristan s›-
n›rlar› içindeyken savafl sonras›, Avus-
turya-Macaristan ‹mparatorlu¤u’nun
da¤›lmas› üzerine yeniden kurulan
(1919-1923) Polonya topraklar›na dahil
edildiyse de Do¤u Galiçya, 1947’de Uk-
rayna’ya b›rak›ld› (PostdamAntlaflmas›,
A¤ustos 1945).
Galiçya Cephesi
I.Dünya Savafl›’nda Macaristan’›n ku-
zeydo¤usundaki Galiçya (Lehistan) böl-
gesinde bir Osmanl› kolordusunun, Al-
man, Macar ve Avusturya kuvvetleriyle
birlikte Ruslara karfl› savaflt›¤› cephe.
1914’te Galiçya’n›n Ruslar taraf›ndan
iflgali üzerine 1915’te Almanlar taraf›n-
dan takviye edilen müttefik güçler, Rus-
lar› ma¤lûp ederek Galiçya’y› ele geçir-
di. Temmuz 1917’de Ruslar, tekrar taar-
ruza geçip h›zla ilerledilerse de k›sa sü-
re sonra çekilmek zorunda kald›. Mütte-
fik Devletlerin Avrupa’daki harekât›n›
desteklemek amac›yla Alman güney or-
dusuna ba¤l› olarak Osmanl› kolordusu
ile Rus ordusu aras›nda Erdel ile Podol-
ya aras›ndaki Galiçya’da yap›lan ve iki
y›l süren bu savafllarda Osmanl› kolor-
dusu 20 bin askerini kaybetti; 11 Eylül
1917’de, Rus ‹htilâli’nin ç›kmas› üzeri-
ne Rusya savafltan çekildi.
Galip Bey (Mehmed)
bk.
Mehmed Galip Bey
Galip Hoca
bk.
Bayar, Mahmut Celâl
Garbî Trakya Türk Cumhuriyeti
bk.
Bat› Trakya Türk Cumhuriyeti
(Garbî Trakya Türk Cumhuriyeti)
Garip A¤a
1871 Malatya
27 Temmuz 1925 Malatya
Birinci TBMM Malatya milletvekili.
‹lk ve ortaö¤renimini Hekimhan Rüflti-
yesi’nde tamamlad›. I.Dünya Sava-
fl›’nda oluflturdu¤u gönüllü milis kuv-
vetleriyle Ruslara karfl› savaflt›. Kurtu-
lufl Savafl›’na kat›ld›. Orduya ait silâh
ve cephanenin, sa¤lad›¤› araçlarla gü-
venli bölgelere nakledilmesini sa¤lad›.
Birinci TBMM’ye, vefat eden Tahsin
Bey’in yerine Malatya’dan milletvekili
seçildi. Yozgat Ayaklanmas›’n›n bast›-
r›lmas›nda görev ald›. Milletvekilli¤i
sona erince memleketine dönüp çiftçi-
likle u¤raflt›.
Garp Cephesi
bk.
Bat› Cephesi (Garp Cephesi)
Garraf Savafllar›
I.Dünya Savafl› s›ras›nda Irak Cephe-
si’ndeki Kutülamare çevresinde Türk-
lerle ‹ngilizler aras›nda yap›lan savaflla-
ra verilen ad (25 Ocak 1917-3 fiubat
1917). Selman›pak Savafl›’nda (1915)
yenilgiye u¤rayan ‹ngilizler, Kutülama-
re’de kuflat›larak Halit Pafla (Kut) ko-
mutas›ndaki kuvvetlere teslim olmak
zorunda kald› (29 Nisan 1916). Daha
sonra Irak’taki kuvvetlerini takviye eden
‹ngilizler, yeniden sald›r›ya geçtiler. On
bir gün süren fliddetli çat›flmalardan son-
ra Türk kuvvetleri, Garraf mevzilerine
çekildi (17 Ocak 1917). Burada ‹ngiliz-
lerle yap›lan dört çarp›flmada da baflar›l›
olamayan Türk kuvvetleri geri çekilmek
zorunda kald›. Daha sonra Elhan ve Be-
flara savafllar› da kaybedilince ‹ngilizle-
rin Ba¤dat’a girmesi engellenemedi.
Gâvur ‹zmiri
Kurtulufl Savafl› öncesi ‹zmir’de Hristi-
yanlar›n yo¤un oldu¤u bölgelere verilen
ad. Rodos fiövalyeleri’nin egemen oldu-
¤u dönemde (1344-1402), liman kesi-
mini oluflturan Afla¤› ‹zmir’e, Türkler
“Gâvur ‹zmiri” derlerdi. 9 Eylül
1922’ye kadar Hristiyanlar›n yo¤un ol-
du¤u kent kesimleri için de bu ad kulla-
n›ld›.
Gâvurcu ‹rflad
bk.
‹rflad
Gazal Gemisi
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Ankara Hükû-
meti taraf›ndan el konularak savafl ge-
misine dönüfltürülen römorkör. Büyük
Millet Meclisi Hükûmeti’nin Karadeniz
Ere¤lisi’nde el koydu¤u (6 Eylül 1920)
gemi, 50 tonluk olup saatte 8 mil h›z ya-
p›yordu. Karadeniz’de deniz kuvvetleri
emrinde çal›flt›. Yede¤indeki ‹kdam,
Arslan Dânâ gibi yelkenli ve motorlu
mavnalarla Kurtulufl Savafl› süresince
Rusya’n›n Batum ve Tuapse limanlar›n-
dan Anadolu’ya cephane ve savafl araç-
lar› tafl›d›. Ayr›ca Kütahya, Eskiflehir
muharebelerinden önce 3.Kafkas Tüme-
ni’nin bat›ya tafl›nmas›nda önemli hiz-
Gazal Gemisi
Galiçya Cephesi’nde Türk subaylar›, harekâtla ilgili durum de¤erlendirme çal›flmalar› yaparken.
Galiçya Cephesi’nde görev yapan Müttefik ordusu subaylar›ndan bir grup.
Garip A¤a
G
