357
Fevzi Bey (Pirinççizâde)
1878 Diyarbak›r
17 fiubat 1933 Diyarbak›r
Birinci TBMM Diyar›bekir milletvekili.
‹lk ve ortaö¤renimini Diyarbak›r Askerî
Rüfltiyesi ve ‹dadîsi’nde tamamlad›ktan
sonra Mülkî ‹dare’de görev ald›. Çiftçi-
lik ve ticaretle u¤raflt›. Meflrutiyet’in ilâ-
n› (1908) sonras› aç›lan Birinci Meclis-i
Mebusan’a Diyar›bekir milletvekili se-
çilen babas› Arif Bey’in ölümü üzerine
boflalan milletvekilli¤ine getirildi ve iki
dönem görev yapt› (1908-1918).
1919’da ‹ngilizler taraf›ndan tutuklana-
rak M›s›r’a ve ard›ndan Malta’ya gön-
derildi. Malta’dan kaçmay› baflararak
zor koflullar içinde Ankara’ya geldi. 2
Ocak 1922’de Diyar›bekir milletvekili
olarak TBMM’ye takdim edildi ve
1927’ye dek parlamentoda bulundu.
1922’de Naf›a Vekilli¤ine getirildi. Ai-
lesi daha sonra “Pirinççio¤lu” soyad›n›
ald›.
Fevzi Efendi (fieyh Fevzi)
1864 Erzincan
1924 Erzincan
Birinci TBMM Erzincan milletvekili,
Heyet-i Temsiliye üyesi. Nakflibendi
Dergâh› Postniflini olan babas› fieyh Ha-
c› Fehmi Efendi’den ve tarikat›n önde
gelen adlar›ndan Arapça ve ‹slâmî ilim-
ler ö¤rendi. Babas›n›n ölümünden sonra
yerine geçti. II.Abdülhamid aleyhindeki
görüflleri nedeniyle fiam’a sürüldü
(1887). 1894’te mahkûmiyetini tamam-
lay›p Erzincan’a döndü. I.Dünya Sava-
fl›’nda Erzincan’›n Ruslar taraf›ndan ifl-
gali s›ras›nda direnifl hareketine kat›ld›-
¤›ndan tutsak edilerek Tiflis’e götürül-
dü. Dokuz ay tutuklu kald›ktan sonra
serbest b›rak›l›nca Kurtulufl Savafl›’na
kat›ld›. Erzurum Kongresi’nde Erzincan
temsilcisi olarak yer ald›. Heyet-i Tem-
siliye üyesi olarak Sivas Kongresi’ne
kat›ld›. Birinci TBMM’ye Erzincan mil-
letvekili seçildi. Meclis’te fieyh Hac›
Fevzi Efendi ad›yla an›ld›. Çeflitli ko-
misyonlarda görev ald›. Milletvekilli¤i
sona erince memleketine döndü.
Fevzi Pafla (Çakmak)
bk.
Çakmak, (Mustafa) Fevzi
Feyziye Mektepleri Vakf›
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Anadolu’ya
silâh ve cephane sa¤lamakla görevlendi-
rilen okul. Selânik’te M›s›rl›zâde Mus-
tafa Tevfik, Müderris Kitapç› Mustafa,
Tacir ‹smail ‹pekçi, Mehmet Karakafl,
Mustafa Cezzar, Mustafa Faik ve Ma-
arif Müdürü Mustafa Bey taraf›ndan
Feyz-i S›byan ad›yla 14 Aral›k 1885’te
kuruldu. 1890’da Selânik’te Atatürk’ün
de ö¤renim gördü¤ü fiemsi Efendi ‹lko-
kulu’yla birlefltirilerek “Feyziye Mekte-
bi” ad›n› ald›.
I.Dünya Savafl› sonunda ‹stanbul Beya-
z›t semtinde eski bir kona¤a tafl›nd›
(1918) ve Kurtulufl Savafl› s›ras›nda,
Anadolu’ya silâh ve cephane sa¤lama
iflinde görev ald›. 1926’da yuva, ilkokul,
ortaokul ve liseden oluflan okulun ad›,
1935’te Atatürk’ün de onay› al›narak
Ifl›k Lisesi olarak de¤ifltirildi. 1948’de
Feyziye Mektepleri Cemiyeti olarak yö-
netildi ve daha sonra vakfa dönüfltü.
1982-1983 ö¤retim y›l›ndan itibaren ö¤-
retimini ‹ngilizce yapan Anadolu lisele-
rinin program›n› uygulamaya bafllad›.
Günümüzde Niflantafl› Ifl›k Lisesi ve
Ayaza¤a Ifl›k Lisesi olmak üzere iki ay-
r› kampüste hizmet vermekte olup ‹stan-
bul fiile’de Ifl›k Üniversitesi ad›yla mo-
dern bir yüksekokulu da bünyesi içine
alm›flt›r.
F›rat, Abdülhak
1881 Erzincan
3 Nisan 1953 Erzincan
‹kinci TBMM Erzincan milletvekili.
Harp Okulu’nu (1901) ve ‹stanbul Hu-
kuk Mektebi’ni bitirdi (1914). Balkan
Savafl›’nda Edirne’nin geri al›n›fl› s›ra-
s›nda hizmet verdi.
I.Dünya Savafl›’nda çeflitli cephelerde
görev yapt›. 1921’de Kurtulufl Savafl›’na
kat›ld›. Binbafl› rütbesindeyken emekli-
ye ayr›ld› (1925). ‹kinci TBMM arase-
çimlerinde Erzincan’dan milletvekili se-
çildi (2 Aral›k 1925) ve sekizinci dönem
sonuna dek (1950) parlamentoda görev
yapt›. fiark ‹stiklâl Mahkemesi Savc›
Yard›mc›l›¤›na seçildi.
F›rat, Mehmet fiükrü
1871 Kemaliye/Erzincan
8 A¤ustos 1936 Samsun
Birinci TBMM Canik (Samsun) millet-
vekili. Özel ö¤renim gördü. Genç yaflta
ticaretle u¤raflt›. Samsun Ticaret Odas›
Baflkâtipli¤i ve odan›n yay›n organ› ga-
zetenin baflyazarl›¤›n› yapt›. Müdafaa-i
Hukuk Cemiyeti’ne girdi. Birinci
TBMM’ye Samsun’dan milletvekili se-
çildi. Milletvekilli¤i sona erince döndü-
¤ü Samsun’da bir süre Sahil Demiryolu
fiirketi’nde çal›flt›.
Fikir Hareketleri
Cumhuriyet’in 10. Y›ldönümünde Hü-
seyin Cahit Yalç›n taraf›ndan ‹stan-
bul’da ç›kar›lan haftal›k düflün dergisi.
29 Ekim 1933-14 Kas›m 1940 aras› top-
lam 364 say› yay›mlanan dergide yer
alan yaz›lar›n tamam›na yak›n› Hüseyin
Cahit taraf›ndan kaleme al›nd›. Daha
çok bir tercüme dergisi niteli¤inde, fel-
sefe, siyaset bilimi ve toplumbilim a¤›r-
l›kl› yaz›lara yer veren dergide Hüseyin
Cahit, siyasî an›lar›n› “Meflrutiyet Devri
Hat›ralar›” ad›yla dizi hâlinde; güncel
yaz›larla ilgili elefltirilerini ise “Matbu-
at” bafll›¤›yla verdi; bu arada Cumhuri-
yet’in ilân› ve hilâfetin kald›r›lmas› gibi
baz› yeniliklere karfl› ç›kan Hüseyin Ca-
hit Yalç›n, üç kez ‹stiklâl Mahkeme-
si’nde yarg›land›; kavgac› kiflili¤i nede-
niyle dergide birçok yazarla polemi¤e
girmekten çekinmedi; bilhassa “Kadro-
cular”›, Atatürk Devrimlerini Marksist
bir temele dayand›rmaya çal›flmakla
suçlad›.
Fikir Hareketleri
Prinççizâde Fevzi Bey
fieyh Fevzi Efendi
Abdülhak F›rat
Mustafa Kemal’in ilkokul ö¤retmeni Muallim
fiemsi Efendi.
