›, I
Türk abecesinin on birinci harfi; ses bi-
limi bak›m›ndan kal›n, düz-dar ünlü.
I
Romen rakamlar›nda 1 say›s›n›n simgesi.
›c›¤› c›c›¤›
a. tkz.
‹çi d›fl›, hepsi.
›h
ünl.
‹nleme sesi.
›hlamak
(nsz.)
Hastal›ktan ya da yorgun-
luktan inlemek.
›hlamur
a. Yun. bitb.
1.
Ihlamurgillerden,
kerestesinden yararlan›lan bir a¤aç.
2.
Bu a¤ac›n çay gibi içilen güzel kokulu
çiçe¤i.
›k›na s›k›na
be.
1.
Zorlanarak, büyük güç
harcayarak.
2.
Çekinerek, s›k›larak.
›k›nmak
(nsz.)
1.
D›flk›y› vücuttan atarken
ya da do¤um s›ras›nda dölütün ç›kma-
s›na yard›mc› olmak için kar›n kaslar›n›
kuvvetle zorlamak.
2.
Bir ifli yaparken
bedence zorlanmak.
›k›n›p s›k›nmak
tkz.
bir ifli yapabilmek için kendini çok
zorlamak.
›l›ca
a. (›l›’ca)
Kapl›ca.
›l›k
ön a.
So¤ukla s›cak aras›.
›l›man
ön a. co¤.
S›cakl›¤› çok yüksek ya
da çok düflük olmayan:
›l›man kuflak.
›l›ml›
ön a.
Afl›r›l›¤a kaçmayan, ölçülü.
›l›flt›rmak
(-i)
S›cak suya so¤uk ya da so-
¤uk suya s›cak su ekleyerek ›l›k duruma
getirmek.
›l›tmak
(-i)
Il›k duruma getirmek:
Sütü ›l›t-
t›n m›?
›p›slak
ön a. (›’p›slak)
Çok ›slak, her yan›
›slak:
›p›slak çocuk.
›p›ss›z
ön a. (›’p›ss›z)
Çok ›ss›z:
›p›ss›z so-
kaklar.
›rak, -¤›
a.
ve
ön a.
Uzak.
Irak
öz a.
Türkiye’nin güney komflusu olan
bir devlet.
Irakl›
öz. a. (›’rakl›)
Irak halk›ndan ya da bu
halk›n soyundan olan kifli.
›raksak
ön a. fiz.
ve
mat.
Birbirinden gittik-
çe uzaklaflan (›fl›nlar, çizgiler).
›raksak mercek, -¤i
a. fiz.
Paralel ›fl›nlar›
birbirinden uzaklaflt›ran mercek.
›rgalamak
(-i) tkz.
‹lgilendirmek.
›rgat
a. Yun.
1.
Tar›m iflçisi, rençber.
2.
Ya-
p› iflçisi.
›rk
a. Ar.
1.
Kal›t›msal olarak belli, ortak fi-
ziksel ve fizyolojik özelliklere sahip in-
san toplulu¤u:
siyah ›rk.
2.
dirb.
Bir
canl› türünde ayn› karakteri tafl›yan
canl›lar›n oluflturdu¤u alt bölüm.
3.
Soy, kök.
›rk bilimi
a.
Budun bilimi, etnoloji.
›rk ayr›m›
a.
Bireylerin, toplumsal grupla-
r›n, toplumlar›n ›rk özellikleri nedeniyle
eflit olmayan tutumlara b›rak›lmalar›,
d›fllanmalar›, s›n›rland›r›lmalar› ya da
üstün tutulmalar›.
›rkç›
ön a.
ve
a.
Irkç›l›kla ilgili, ›rkç›l›k yan-
l›s› (kifli).
›rkç›l›k, -¤›
a. topb.
Bir ›rk›n di¤er ›rklara
göre üstün oldu¤unu öne süren ö¤reti.
›rmak, -¤›
a.
Özellikle geniflli¤i ve tafl›d›¤›
su miktar› bak›m›ndan en büyük akar-
su.
›rz
a. Ar.
Bir kimsenin baflkas› taraf›ndan
sayg› gösterilmesi gereken namusu, if-
feti.
›s›
a. fiz.
Bir cismin s›cakl›¤›n›n artmas›na,
uzamas›na, genleflmesine, buharlafl-
mas›na, erimesine yol açan enerji; ha-
raret.
›s› cam
a.
‹ki cam plakan›n çevresinin me-
tal ya da plastik bir ara ç›tas› ile birbiri-
317
I
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:59 Page 317
