36
du¤una ve dini iflleri TBMM’nin dü-
zenleyece¤ine iliflkin hüküm, anaya-
sa metninden ç›kar›ld›. Milletvekili
ve cumhurbaflkan› yeminlerinde yer
alan dinî ibareler at›ld›. Böylece din
ile devlet iliflkileri ayr› tutuldu. 3 Ka-
s›m 1928’de Latin harflerinin kabulü
ise geçmiflten gerçek bir radikal ko-
puflun cesur bir ifadesiydi. Harf Dev-
rimi’nden sonra bizzat Atatürk’ün
bafllatt›¤› kampanyayla genifl y›¤›nla-
ra yeni yaz›y› ö¤retmek amac›yla
“Millet Mektepleri” aç›ld›. 1 Eylül
1929’da Millî E¤itim Bakanl›¤› okulla-
r›ndan Arapça ve Farsça dersleri de
kald›r›ld›. 3 Nisan 1930’da Türk ka-
d›nlar› belediye seçimlerinde 26 Ara-
l›k 1933’te muhtar, köy ihtiyar heyet-
leri seçiminde seçme ve seçilme hak-
k›n› kulland›lar. 5 Aral›k 1934’te ç›ka-
r›lan bir yasayla da kad›nlara millet-
vekili seçme ve seçilme hakk› tan›d›.
fiubat 1935’te yap›lan milletvekili se-
çimlerinde meclise 18 kad›n millet-
vekili girdi. 26 Mart 1931’de uluslara-
ras› uzunluk ve a¤›rl›k ölçüleri be-
nimsendi. 21 Aral›k 1934’te kabul
edilen “Soyad› Kanunu” ile soyad› al-
sat Kanunu” ç›kar›larak dinin e¤i-
timdeki rolü iyice s›n›rland›r›ld›; bu-
nu bir ay sonra fleri mahkemelerinin
kapat›lmas› izledi. Bunlar›n toplu et-
kisi, geçmiflte birçok defa reform gi-
riflimlerini engellemifl olan ve dev-
rimlerin önünde tutucu özelliklerini
sürdürece¤i düflünülen uleman›n
toplumdaki gücünün k›r›lmas› oldu.
2 Eylül 1925’te tekkeler, zaviyeler ve
türbelerin kapat›lmas›n›n pratik bir
amac› da Do¤u Anadolu’da 1925 fiu-
bat›nda patlak veren fieyh Sait ‹sya-
n›’nda önemli rolü olan tarikatlar›n
etkisinin k›r›lmas›yd›. Bunu izleyen
aylarda, 25 Ka-
s›m 1925’te ise
flapka giyilmesi
zorunlu hâle ge-
tirildi ve fes ya-
sakland›. 26 Ara-
l›k 1925’te Gre-
goryen takvim
ve y›l resmen ka-
bul edildi. 17 fiu-
bat 1926’da ‹sviç-
re Medeni Kanu-
nu’ndan uyarla-
nan “Türk Mede-
ni Kanunu” nun
kabulü ise top-
lumsal hayat›
derinden etkileyebilecek,, ülkenin
modernleflmesi ve geleneksel kad›n
erkek eflitsizli¤ini hukuksal düzeyde
ortadan kald›racak ça¤dafl ilkelere
göre düzenleme yolunda çok önemli
bir ad›m oldu. Medeni Kanun’un ka-
d›n›n yasal durumunda meydana ge-
tirdi¤i de¤ifliklik özellikle önemliydi.
Bunu 1 Martta “Türk Ceza Kanu-
nu”nun, 22 Nisanda “Borçlar Kanu-
nu”nun kabulü izledi. 10 Nisan
1928’de, 1924 Anayasas›’nda yer alan
devletin resmî dininin ‹slam dinî ol-
B i r ‹mp a r a t o r l u k
e n k a z › n d a n c a ¤ d a fl v e
mo d e r n b i r ü l k e y e d o ¤ r u
