lanma yoluyla ele geçirmeyi tasarla-
makta bir sak›nca görmediler.Lenin’in
yeni tip bir partinin kurulmas› ve örgüt-
lenmesi üzerine tezleri, Rus Sosyal De-
mokrat Partisi’nin 1903’teki Londra
kongresinde ço¤unluk (Bolflevikler) ta-
raf›ndan, burjuva demokrasisine yatk›n
az›nl›ktakilerin (Menflevikler) tezlerine
karfl› benimsendi. 1905 Devrimi’nden
sonra iki kesim aras›ndaki karfl›tl›k de-
rinleflti ve 1912’de, Prag Konferan-
s›’ndan sonra her iki kesim de birer
özerk parti kurdu. Bolflevik Partisi ile
onun yay›n organ› Pravda (Hakikat),
proletarya diktatörlü¤ünü ve dünya dev-
rimini hedef al›yordu. Bolflevik Partisi
Ekim 1917’de silâhl› mücadeleyle ikti-
dar› ele geçirdi.
Birkaç ay sonra Bolflevik Komünist Par-
tisi kuruldu (Mart 1918); “Bolflevik” s›-
fat› 1952’de partinin ad›ndan ç›kar›larak
Sovyetler Birli¤i Komünist Partisi ola-
rak de¤ifltirildi. Partinin 74 y›ll›k iktida-
r›, Sovyetler Birli¤i’nin 1991’de da¤›l-
mas›yla son buldu.
Bolu
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Düzce Ayak-
lanmalar› olarak bilinen, Millî Mücade-
le karfl›t› ayaklanmalara sahne olan,
Türkiye’nin Bat› Karadeniz Bölü-
mü’ndeki kent. 1325’te Osmanl› toprak-
lar›na kat›ld›. Osmanl›lar döneminde
Celâlî ayaklanmalar›ndan büyük ölçüde
zarar gördü. 1860’ta Kafkasya’dan göç
eden Çerkezler bölgeye yerlefltirildi ve
1864’te Kastamonu eyaletine ba¤land›.
II.Meflrutiyet’ten Cumhuriyet dönemine
dek ba¤›ms›z sancak olarak yönetildi.
Cumhuriyet’in ilân›ndan sonra il merke-
zi olan kent, Millî Mücadele y›llar›nda
yabanc› iflgaline u¤ramakla birlikte, da-
ha çok, iç ayaklanmalardan oldukça et-
kilendi. Mondros Mütarekesi ve ‹z-
mir’in iflgali s›ras›, kentte Mithat Kemal
Bey’in baflkanl›¤›nda Redd-i ‹lhak Ce-
miyeti’nin bir flubesi kuruldu; daha son-
ra bu örgüt, Müdafaa-i Hukuk Cemiye-
ti’ne dönüfltü. 10 A¤ustos 1920’de is-
yanc›lar›n eline geçen kent, 14 A¤us-
tos’ta fierif Bey (Güralp) komutas›ndaki
birlikler taraf›ndan geri al›nd› ve ayak-
lanmac›lar›n ço¤u affedildi.
Bolu-Düzce Ayaklanmalar›
bk.
Düzce Ayaklanmas›
Bolvadin
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda iki kez Yunan
iflgaline u¤rayan, Ege bölgesi’nde Af-
yonkarahisar iline ba¤l› ilçe. Osmanl›
egemenli¤ine girdikten sonra, ‹stanbul-
Ba¤dat ticaret yolu üzerinde bir durak
noktas› olarak önem kazand› ve geliflti;
19.yüzy›lda demiryolu hatt› d›fl›nda kal-
d›¤›ndan ekonomisi zay›flad›. Bu dö-
nemde Hüdavendigâr vilâyetinin Kara-
hisar›sahip sanca¤›na ba¤l› bir kaza
merkeziydi. Kurtulufl Savafl› s›ras›nda 2
Nisan ve 20 A¤ustos 1921’de iki kez
Yunan iflgaline u¤rad›. K›sa süren bu ifl-
galden 24 Eylül 1921’de kurtuldu. Bü-
yük Taarruz s›ras›nda önemli bir karar-
gâh merkezi oldu. Kurtulufl Savafl› s›ra-
s›nda kentin güneyinde Akarçay üzerin-
de bulunan, Mimar Sinan’›n 1550’de
yenileyip uzatt›¤› K›rkgöz Köprüsü,
Yunanl›lar taraf›ndan bombalan›p y›k›l-
d›ysa da daha sonra onar›lm›flt›r.
Bon, Ferdinand Jean Jacques De
1861 Saint Servan
1923 Paris
Mondros Mütarekesi sonras› ‹stanbul’a
gelen iflgalci Frans›zlar›n Deniz Kuvvet-
leri komutan›. I.Dünya Savafl›’nda, Müt-
tefikleraras› deniz konseyi üyeli¤i yapt›.
Versailles Antlaflmas›’na denizle ilgili
212
Bolu
14 fiubat 1921 tarihli ‹kdam’da, Mustafa
Kemal’in, “Anadolu’da Bolfleviklik Olamaz”
bafll›kl› demeci (solda, çerçeve içinde).
Yabanc› bas›nda, Türkiye’nin Bolflevikli¤i kabulüyle ilgili bir karikatür.
Mustafa Kemal, Sovyet Büyükelçisi Aralov (solda) ile Ankara Gar›’nda (20 Ocak 1920).
Bolu’dan Görünüm. Tablo: Osman Oral
