275
D Grubu
Atatürk döneminde yeni resim ak›mlar›-
n› tan›t›p yaymak ve halka sanat zevkini
afl›lamak amac›yla ‹stanbul’da kurulan
topluluk (1933). Türkiye’deki resim ku-
rulufllar›n›n dördüncüsü oldu¤undan al-
fabenin dördüncü harfi olan “D”yi ad
olarak ald›. Ressam Abidin Dino, Zeki
Faik ‹zer, Elif Naci, Cemal Tollu, Nu-
rullah Berk ve heykelt›rafl Zühtü Müri-
do¤lu taraf›ndan oluflturulan toplulu¤un
amac›, Türkiye’de yeni resim ak›mlar›n›
tan›tmak, yaymak ve halka sanat zevki-
ni afl›lamakt›. ‹lk sergisini 8 Ekim
1933’te ‹stanbul Beyo¤lu’nda Mimoza
adl› bir flapkac› dükkân›nda açt›. Yaln›z
desenlerden oluflan 160 yap›t›n yer ald›-
¤› sergi, halk›n ilgisini çekti, bas›nda tar-
t›flmalara yol açt›. Üçüncü sergide
(1934), Cemal Nadir Güler, dördüncü
sergide Bedri Rahmi Eyübo¤lu ve Tur-
gut Zaim, 1939’da da Halil Dikmen, Efl-
ref Üren, Eren Eyübo¤lu, Arif Kaptan
ve Salih Urall› gruba kat›ld›lar. 1947’ye
kadar 13 sergi açan D Grubu ressamlar›,
yap›tlar›n› Atina, Moskova, Peflte, Viya-
na, Leningrad ve Bükrefl’te de sergiledi-
ler. 1947’de ‹stanbul Frans›z Konsolos-
lu¤u’nda açt›¤› son sergiye ressam Hak-
k› Anl›, Sabri Berkel, Fahrünnisa Zeyd,
Zeki Kocamemi ve heykelt›rafl Nusret
Suman da kat›ld› ve daha sonra ortak bir
üslup gelifltiremeyen grup üyeleri, son-
raki y›llarda kendilerine özgü bir üslup-
la çal›flmalar›n› sürdürdüler.
d’Esperey, Franchet
bk.
Franchet d’Esperey
Dadayl› Halit Bey (Akmansü)
bk.
Akmansü, Halid (Dadayl› Halid)
Da¤a Ç›kan Kurt
Halide Edip Ad›var’›n I.Dünya ve Kur-
tulufl Savafl› y›llar›nda kaleme ald›¤›
otuz iki hikâye ve gezi notlar›n› içeren
eseri. 1922’de yay›mlanan eserde, yaza-
r›n o y›llarda çeflitli dergi ve gazetelerde
yay›mlanan on dört hikâyesi yer ald›.
1926’daki ikinci bask›s›nda hikâye say›-
s› yirmiyken, 1963’teki üçüncü bask›s›-
na “‹zmir’den Bursa’ya” adl› kitaptaki
hikâyeleri de eklenerek bu say› otuz iki-
ye ç›kt›. Hikâyelerin en önemli özelli¤i,
yazar›n Millî Mücadele y›llar›nda bizzat
flahit oldu¤u dehflet verici zulüm sahne-
lerini, yak›lm›fl y›k›lm›fl Anadolu, ma-
ruz kald›klar› zulümle ç›ld›rm›fl bedbaht
insanlar› ve bütün bu ›st›raba ra¤men
yaflayacaklar›na ve yeni bir devlet kura-
caklar›na inanan, ›st›raplar›n› unutmaya
haz›r insanlar› heyecanl›, canl› bir flekil-
de tasvir etmesidir.
Da¤lar Alay›
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Do¤uda Er-
meni çetecilere karfl› koymak amac›yla
kurulan Cafer Bey komutas›ndaki kuv-
vetler. Yeflilordu ad› da verilen alay›n
görevi, do¤uda Ermeni Devleti kurmay›
amaçlayan Ermeni çetecilere karfl› koy-
makt›. Uzun süren çat›flmalar s›ras›nda
Rusya’dan silâh yard›m› gören alay, bu
görevini baflar›yla yerine getirdi.
Dahiliye Nâz›r›
Dahiliye Nezareti’ni yöneten kifli. Gü-
nümüzdeki karfl›l›¤› “‹çiflleri Baka-
n›”d›r.
Dahiliye Nezareti
1835-1922 y›llar› aras› Osmanl› Devle-
ti’nin içifllerini yöneten bakanl›k.
II.Mahmud döneminde Umur-› Mülkiye
Nezareti ad›yla kuruldu (1835) ve
1837’de Dahiliye Nezareti ad›n› ald›.
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda ‹stanbul Hü-
kûmetince kullan›lan bu san, Kurtulufl
Savafl›’n›n kazan›lmas› ve 1 Kas›m
1922’de saltanata son verilmesi üzerine
ortadan kald›r›ld›. Günümüzdeki karfl›l›-
¤› “‹çiflleri Bakanl›¤›”d›r.
Dahiliye Vekâleti
23 Nisan 1920’de TBMM’nin aç›l›fl›n-
dan hemen sonra kurulan ve 1945’e dek
bu adla an›lan, devletin iç ifllerini yürüt-
mekle görevli bakanl›k. Günümüzdeki
karfl›l›¤› “‹çiflleri Bakanl›¤›”d›r. bk. ‹çifl-
leri Bakanl›¤›
Dahiliye Vekili
Dahiliye Vekâleti’ni yöneten kifli olup
günümüzdeki karfl›l›¤› “‹çiflleri Baka-
n›”d›r.
Dalbaflar, (Mehmed) Kenan
1885 ‹stanbul
7 Mart 1935 ‹stanbul
Kurtulufl Savafl› komutanlar›ndan. Harp
Okulu’nu ve Harp Akademisi’ni bitir-
dikten sonra Balkan, I.Dünya ve Kurtu-
lufl Savafllar›na kat›ld›.
1918’de Alman Bat› Cephesi’ni görmek
üzere Almanya’ya gönderildi. 29 Eylül
1921’de 41.Tümen Komutanl›¤›na, 25
Nisan 1922’de Adana Bölgesi Komu-
tanl›¤›na getirildi. 13 Haziran 1927’de
Garp Cephesi emrine verildi. 1923’te
Harp Akademisi komutan vekilli¤i yap-
t›. 1931’de rütbesi korgeneralli¤e yük-
seltildi ve 7.Kolordu Komutanl›¤›na
atand›. ‹stanbul Zincirlikuyu’daki meza-
r›, 1988’de Ankara’daki Devlet Mezar-
l›¤›’na nakledildi.
Dalbaflar, (Mehmed) Kenan
D Grubu ressamlar›ndan Cemal Tollu (1), Zühtü Mürido¤lu (2), Elif Naci (3), Nurullah Berk (4) ve Abidin Dino (5), D Grubu ad›yla açt›klar› ilk
sergide arkadafllar›yla birlikte.
D Grubunca 8 Ekim 1933’te aç›lan ilk
serginin afifli.
Mehmed Kenan Dalbaflar
1
2 3
4
5
D
