3.383, 1933’te de 3.922 kilometreye
ç›kt›. 1923’te elde 108 lokomotif varken
1927’de bu say› 208’e, Cumhuriyet’in
10.y›ldönümü olan 1933’te ise 343’e
yükseldi. ‹nsan ve yük tafl›mac›l›¤› da
1923’ten bafllayarak h›zla artt›. 1924’te
demiryollar›nda 1.027.000 yolcu tafl›n›r-
ken bu say› 1930’da 2.204.000’e,
1938’de 30.646.000’e ulaflt›. 1923’te
demiryollar›nda 313.168 ton yük tafl›n›r-
ken 1938’de 5.371.000 ton yük tafl›n›r
oldu. Bu arada demiryolu yap›m› yan›
s›ra, 1923’ten itibaren demiryollar› ta-
mamen elden geçirildi ve hemen tama-
m› yenilendi. Savafl s›ras›nda y›k›lan
köprüler onar›ld›. Toros da¤lar›nda bü-
yük tüneller aç›l›p yeni yeni hatlar hiz-
mete kondu.
Denizli
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Yunan iflgali-
ne u¤ramamas›na ra¤men çeflitli kar›fl›k-
l›klara ve iç çekiflmelere sahne olan, Ege
Bölgesi’nin
güneydo¤usunda
il.
1429’da Sultan II.Murad döneminde ke-
sin olarak Osmanl› topraklar›na kat›ld›.
1868’de kaza olarak Ayd›n sanca¤›na
ba¤land›. 1883’te sancak merkezi oldu.
Türkiye’nin paylafl›lmas›n› öngören
Mondros Mütarekesi’nin kentte yaratt›¤›
hoflnutsuzluk üzerine ‹stanbul Hükûme-
ti, Nisan 1919’da fiehzade Abdürrahim
Efendi baflkanl›¤›nda bir heyet göndere-
rek, halk› yat›flt›rmaya çal›flt›. ‹zmir’in
iflgalinden sonra, Yunanl›lar›n ileri hare-
kât› sürdürmeleri üzerine, Denizli halk›,
siyasî ve askerî teflkilâtlanma haz›rl›kla-
r›n› h›zland›rd›lar. 29 May›s 1919’da
Müftü Ahmed Hulûsi Efendi’nin bafl-
kanl›¤›nda Denizli Müdafaa-i Hukuk ve
Redd-i ‹lhak cemiyetleri kuruldu. Bu
arada polis komiseri Hamdi Bey de ku-
rulmaya bafllanan direnifl örgütünün ba-
fl›na geçti. Bir süre sonra Denizli Direnifl
Teflkilât›, Heyet-i Milliye ad›n› ald›. ‹ler-
lemeyi sürdüren Yunanl›lar 3 Hazi-
ran’da Nazilli’ye girdiler. Bu durum kar-
fl›s›nda harekete geçen Denizli Heyet-i
Milliyesi, Sarayköy önlerinde ve Men-
deres ›rma¤› gerisinde bir cephe olufltur-
may› kararlaflt›rd›. 10 Haziran günü De-
nizli Heyet-i Milliyesi bir bildiri yay›m-
layarak halk› direnifle ça¤›rd›. Yeniden
harekete geçen Yunanl›lar, Çivril’i ele
geçirdi. 5 Temmuz 1920’den bafllayarak
iflgal alt›na giren Buldan ise, ancak 4 Ey-
lül 1922’te kurtar›ld›. Cumhuriyet’in ilâ-
n› sonras› Denizli, 1924’te il yap›ld›.
284
Denizli
CUMHUR‹YET DÖNEM‹NDE YAPILAN DEM‹RYOLLARI
Tamam›n›n
‹flletmeye
Hatt›n ad›
Uzunlu¤u (km)
Aç›ld›¤› Y›l
Samsun-Çarflamba
37
1924
Ankara-Sivas
602
1930
Samsun-Sivas
377
1930
Erzincan-Erzurum
215
1930
Kütahya-Bal›kesir
253
1932
Kardeflgedi¤i-Bo¤azköprü
172
1933
Yolaçt›-Elâz›¤
24
1934
Fevzipafla-Malatya-Diyarbak›r
505
1935
Irmak-Çank›r›-Filyos-Zonguldak
415
1937
Afyon-Karakuyu
112
1936
Bozanözü-Isparta ve Balad›z-Burdur
37
1936
Malatya-Çetinkaya
140
1937
Sivas-Erzincan
332
1938
Mustafa Kemal, Samsun - Çarflamba demiryolunun aç›l›fl töreninde (21 Eylül 1924).
Samsun-Sivas demiryolu üzerindeki köprü yap›m çal›flmalar› (1927).
Ankara-Kayseri demiryolunun aç›l›fl töreni (27 May›s 1927).
