ba gösterdi. Özellikle Atatürk, 1936’dan
itibaren hayat›n›n son y›llar›nda Ha-
tay’›n kurtar›lmas› için büyük çaba har-
cad›. Frans›zlar ve Milletler Cemiyeti
yetkilileriyle yap›lan diplomatik görüfl-
melerde olumlu sonuca ulafl›ld›ktan son-
ra Hatay’da yap›lan seçimlerle önce
1938’de ba¤›ms›z bir Hatay Devleti ku-
ruldu; daha sonra bu devlet 1939’da
Türkiye ile birleflme karar› ald›. Gazian-
tep (Hassa) ve Adana (Dörtyol) illerin-
den al›nan baz› topraklar›n da eklenme-
siyle kurulan Hatay ili, 1940’ta 216.000
kadar nüfusa sahipken Türk topraklar›na
kat›ld›ktan sonra ülkemizin en h›zl› geli-
flen ve kalabal›klaflan köflelerinden biri
oldu.
Hatay Cephesi
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Frans›z iflgali-
ne karfl› Hatayl› Türkler taraf›ndan olufl-
turulan cephe. Temmuz 1920’de ‹sken-
derun liman›na asker y›¤an Frans›zlar,
24 Temmuz 1920’de hiçbir direniflle
karfl›laflmadan Halep’i ele geçirdiler.
1921 k›fl›nda Antakya’n›n tamam›n› ele
geçirmek isteyen Frans›zlar, Kuseyir
yönünden sald›r›ya geçtiler. Bu arada
Frans›z kuvvetlerine yard›ma gelen bir-
likler Büyükburç’taki Kuvâ-yi Milliye
komutanl›¤› taraf›ndan Kefert Harim
denilen yerde bozguna u¤rat›ld›. Bunun
üzerine yola ç›kan General Goubot ko-
mutas›ndaki birkaç bin kiflilik Frans›z
birli¤i, bütün direnifl güçlerini yenilgiye
u¤ratarak kuzeye do¤ru ilerledi ve aylar-
ca süren Antep direniflini k›rd›. ‹mzala-
nan Ankara Antlaflmas›’na göre, Hatay
ili s›n›rlar› içinde yer alan Antakya, ‹s-
kenderun, K›r›khan, Rehyanl›, Alt›nözü
ve Samanda¤, “‹skenderun Sanca¤›”
ad›yla özerk bir yönetim yap›s› içinde
birlefltirilerek Suriye’ye ba¤land›.
Hatay Sorunu
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Ankara Ant-
laflmas›’n›n imzaland›¤› 20 Ekim
1921’den 23 Haziran 1939’a kadar ge-
çen süre içinde Hatay ilinin Türkiye top-
raklar›na kat›lmas› konusunda yap›lan
diplomatik giriflimler ve bu giriflimler
çerçevesinde geliflen olaylar. 20 Ekim
1921’de Ankara’da TBMM Hükûmeti
ile Fransa aras›nda imzalanan antlaflma-
n›n ‹skenderun Bölgesi ile ilgili yedinci
maddesi, bölgeyle ilgili özel bir idare
usulünün kurulmas›n›, ad› geçen bölge-
nin Türk ›rk›ndan olanlar›n kültürlerinin
geliflmesi için her türlü kolayl›ktan ya-
rarland›r›lmalar›n›, Türkçenin bölgede
resmî bir dil olmas›n› öngörüyordu. 23
Eylül 1923’te Frans›z mandas› alt›na gi-
ren ‹skenderun Bölgesi’nde özerk bir
yönetim kuruldu. Ancak Fransa ile Suri-
ye aras›nda Suriye’nin ba¤›ms›zl›¤› ko-
nusunda bir antlaflma imzalan›nca, ‹s-
kenderun Bölgesi’nin durumu ve gele-
ce¤i sorununun yeniden gündeme gel-
mesi üzerine Türkiye ile Fransa aras›nda
406
Hatay Cephesi
Hatay’da Frans›z iflgal güçlerine karfl› mücadele veren Kuvâ-yi Milliyecilerden bir grup.
5 Temmuz 1938’de Türk askerinin Hatay’a girifli, kentte büyük sevgi gösterileriyle
karfl›land›.
Hatay’›n Kurtuluflu sonras› kentin baz› yerlerinde as›l› Frans›z bayraklar›n› indiren iflgal
güçleri askerleri.
