ayr›k küme
a. mat.
Ortak elemanlar› olma-
yan küme.
ayr›k otu
a. bitb.
Bu¤daygillerden, kökü
hekimlikte kullan›lan, yabani ve otsu bir
bitki.
ayr›ks›
ön a.
Yerleflik de¤er yarg›lar›na ters
düflen, al›fl›lagelmifl davran›fl kurallar›-
na ayk›r› olan; eksantrik:
Ayr›ks› davra-
n›fllar› herkesin dikkatini çekiyordu.
ayr›l›k, -¤›
a.
1.
Ayr› olma durumu:
De-
mokrasilerde güçler ayr›l›¤› vard›r.
2.
Bir yerden, bir kifliden ayr› kalma:
Bu
ayr›l›k çok uzun sürdü.
3.
Düflünce, gö-
rüfl, yaklafl›m ya da duygular aras›ndaki
farkl›l›k, uymazl›k:
Bu konuda aram›zda
görüfl ayr›l›¤› var.
ayr›lma durumu
a. dlb.
Tümcede, eylemin
nereden bafllad›¤›n› ya da nedenini gös-
teren ad›n –den eki alm›fl durumu; ç›k-
ma durumu:
evden, ‹zmir’den.
ayr›lmak
(-e)
1.
Birçok parçaya bölünmek,
parçalanmak:
Bu akarsu, biraz ötede üç
kola ayr›l›yor.
2.
Belli ölçütlere göre s›-
n›fland›rmak:
Hayvanlar birçok türe ay-
r›l›r.
3.
(-den)
(bir arada olanlar) Birbir-
lerinden uzaklaflmak:
Göstericiler bir
süre sonra alandan ayr›ld›.
4.
(-den)
Bir
yerinden kopmak, k›r›lmak:
Sandalye
ayaklar›ndan ayr›ld›.
5.
Özdeflli¤i, ayn›-
l›¤› ortadan kalkmak:
O konudaki gö-
rüfllerimiz iyice ayr›ld›.
6.
(nsz.)
Bir
kimsenin kullan›m›na verilmek:
Bu oda
sizin için ayr›ld›.
7.
(-den)
Ayr› ayr› de-
¤erlendirilmek:
‹nsan haklar› ve demok-
rasi kavramlar› birbirinden ayr›lmaz.
8.
(-den)
Bir yerden, bir kimseden uzak
kalmak; orayla ya da onlarla iliflkisi ke-
silmek:
Hastal›¤›m nedeniyle okulum-
dan ve arkadafllar›mdan uzun süre ayr›
kald›m.
9.
(nsz., -den) huk.
Boflanmak.
ayr›m
a.
1.
Ay›rmak eylemi.
2.
Benzer fley-
lerin ya da kiflilerin birbirinden ay›rt
edilmesini sa¤layan özellik, fark, baflka-
l›k:
Bu iki konu aras›ndaki ayr›m› iyice
ö¤renin.
ayr›mc›l›k, -¤›
a.
Irk, din, politik görüfl,
cinsiyet, toplumsal konum vb. aç›s›n-
dan bir grubu toplumdan ay›rarak onu
afla¤›lama ya da ona düflmanca davran-
ma e¤ilimi:
Ayr›mc›l›k politikas› uygula-
yamazs›n›z.
ayr›mlaflma
a.
1.
Ayr›mlaflmak eylemi.
2.
dirb.
Canl› organ ya da hücrelerin yap›-
sal özellikler kazanmas›.
ayr›mlaflmak
(nsz.)
Farkl› duruma gelmek,
farkl›laflmak.
ayr›nt›
a.
1.
Bir bütünün önem bak›m›ndan
ikinci derecede oldu¤u düflünülen öge-
lerinden her biri, detay:
Raporun ayr›n-
t›lar›na dikkatinizi çekmek istiyorum.
2.
Güzel sanatlarda bir bütünden ayr› ola-
rak verilen ve bir parças›n› gösteren
ögelerden her biri, teferruat.
ayr›flmak
(nsz.)
1.
Birli¤i, bütünlü¤ü boz-
mak.
2.
kim.
Kimyasal bir bilefli¤in ge-
çici olarak en basit bileflenlerine ayr›l-
mas›.
ayr›t
a. mat.
Bir cismin düzlemsel iki yüzü-
nün ara kesiti olan do¤ru:
Üçgen priz-
man›n kaç ayr›t› vard›r?
aysberg
a. ‹ng. co¤.
Buz da¤›.
ay takvimi
a. gökb.
Ay’›n gökyüzündeki ha-
reketlerine ve evrelerine göre düzenle-
nen takvim, kamer takvimi.
ay tutulmas›
a. gökb.
Dünya’n›n Günefl ile
Ay aras›na girmesi sonucu,
Ay’›n Dün-
ya’n›n gölgesinde kalmas›.
ayva
a. bitb.
1.
Gülgillerden, çiçekleri iri ve
pembe, yapraklar›n›n alt› tüylü ve uzun
ömürlü bir a¤aç.
2.
Bu bitkinin sar›
renkte, sert dokulu, tüylü, ufak çekir-
dekli ve mayhofl meyvesi.
ayyafl
ön a. Ar.
‹çkiye düflkün, içkici.
ay y›ld›z
a.
Türk bayra¤›ndaki befl ›fl›nl› y›l-
d›z ile ayçadan oluflan simge.
ayyuk
a. (ayyu:k) Ar. mec.
Gö¤ün en yük-
sek noktas›.
az
ön a.
1.
Beklenenden ya da gerekenden
eksik olan:
“Az atefl çok odunu yakar.”
-
Atasözü.
2.
be.
Nicelik, zaman, güç, ni-
ayr›k küme
az
78
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:58 Page 78