Afyon’da bafllayan ve 31 A¤ustos’ta ‹z-
mir’e yönelen Büyük Taarruz haberi, ‹z-
mir’de panik yaratt›. Türk ordusunun ‹z-
mir’e giriflinden iki-üç gün önce baflgös-
teren ya¤ma olaylar›, 8 Eylül’de inan›l-
maz boyutlara ulaflt›. Ayn› günün gecesi,
panik içindeki binlerce Rum, Kordonbo-
yu’nu t›kl›m t›kl›m doldurmufltu. Yunan
askerî karargâh› gemilere bindirilip son
resmî memurlar da ayr›ld›ktan sonra ge-
ride kalan Yunan askerlerinden bir bölü-
mü, Türk birliklerinin önünden kaçarak
9 Eylül sabah› ‹zmir liman›na ulaflt›kla-
r›nda, kendi gemilerinin körfezi terk etti-
¤ini ö¤renince limanda bekleyen birkaç
‹ngiliz ve Frans›z gemisine s›¤›nd›lar. 9
Eylül 1922 sabah› ‹zmir’e ilk giren bir-
lik, 2.Süvari Tümeni’nin öncüsü 4.Alay
oldu. Bu s›rada, 1.Süvari Tümeni’ne
ba¤l› 14.Alay’dan Yüzbafl› Zeki Bey de,
bir öncü birli¤in bafl›nda Konak Meyda-
n›’na vard
duran Yu
Türk bayra
ren ‹zmir i
mir’in al›n
mal flu me
Akdeniz h
r›n gösterd
met ve ta
mir’e gire
Pafla, ‹zmi
bafllad›. 10
fa Kemal,
Pafla (Çak
tan› ‹smet
halde ‹zmi
aras›nda h
Türk ordu
süre sonra
t›lan yang›
mir’e ac›l›
9 Eylül 1922 sabah› ‹zmir’e giren Türk birli¤i, Kordonboyu’nda.
‹zmir’in Ku
a¤›rl›klar›n›
limandan uz
9 Eylül 1922’de ‹zmir Hükûmet Kona¤›’na Türk bayra¤›n› ilk çekenlerden (soldan sa¤a)
Yüzbafl› fierafettin (‹zmir), Te¤men Ali R›za Atanca ve Te¤men Hamdi Yurteri.
Ordular›m›z ‹zmir R›ht›m›nda ‹lk Verdi¤im Hedefe,
Akdeniz’e Ulaflt›lar
Do¤rudan do¤ruya bana gönderilen bir telsiz telgrafta da, ‹zmir’de-
ki ‹tilâf Devletleri konsoloslar›na benimle görüflmelerde bulunma
yetkisinin verildi¤i bildirilerek, onlarla hangi gün ve nerede bulufla-
bilece¤im soruluyordu. Buna verdi¤im cevapta da, 9 Eylül 1922’de
Nif’te (Kemalpafla) görüflebilece¤imizi bildirmifltim. Gerçekten de,
söz verdi¤im gün, ben Nif’te bulundum. Fakat görüflme isteyenler
orada de¤ildi. Çünkü ordular›m›z, ‹zmir r›ht›m›nda ilk verdi¤im hede-
fe, Akdeniz’e ulaflm›fl bulunuyorlard›
Sayg›de¤er Efendiler, Afyonkarahisar-Dumlup›nar Meydan Muhare-
besini ve ondan sonra düflman ordusunu tamam›yla yok eden veya
esir eden ve k›l›ç art›klar›n› Akdeniz’e, Marmara’ya döken harekât›-
m›z› aç›klay›c› ve vas›fland›r›c› söz söylemeyi gereksiz sayar›m.
Her safhas›yla düflünülmüfl, haz›rlanm›fl, idare edilmifl ve zaferle so-
nuçland›r›lm›fl olan bu harekât Türk ordusunun, Türk subay ve ko-
muta heyetinin yüksek kudret ve kahramanl›¤›n› tarihe bir kere da-
ha geçiren muazzam bir eserdir.
Bu eser, Türk milletinin hürriyet ve istiklâl düflüncesinin ölümsüz
bir abidesidir. Bu eseri yaratan bir milletin evlâd›, bir ordunun bafl-
komutan› oldu¤umdan, mutluluk ve bahtiyarl›¤›m sonsuzdur.
Efendiler, iflte flimdi diplomasi alan›na geçebiliriz. Gerçi, ordumuzun
zafere ulaflaca¤›ndan ümitsiz olduklar› için, bu meseleyi daha önce
diplomasi yoluyla çözüme ba¤lama kanaat ve iddias›nda olanlar›, de-
diklerini yapma hususunda biraz fazlaca bekletmifl oldum. Bununla
birlikte, sonunda benim de diplomasi alan›nda ciddî olarak çaba har-
cad›¤›m› görerek memnun olmalar› gerekirdi. Böyle olup olmad›¤›n›
görece¤iz.
Ordular›m›z, ‹zmir ve Bursa’y› geri ald›ktan sonra, Trakya’y› da Yu-
nan ordusundan kurtarmak için ‹stanbul ve Çanakkale do¤rultusun-
da yürüyüfllerine devam ederken, ‹ngilizlerin o zamanki baflbakan›
bulunan Lloyd George, fiilen harbe karar vermifl bir tav›rla ve yar-
d›mc› birlikler gönderilmesi iste¤iyle dominyonlara müracaat etmifl.
Yaln›z, ondan sonra olup bitenlere bak›l›rsa Lloyd George’un iste¤i-
nin yerine getirilmedi¤ini kabul etmek gerekir.
Nutuk : s.457.
Ba
‹z
so
‹ZM‹R’‹N KURTULUfiU
ATATÜRK’ÜN
ANLATIMIYLA
NUTUK’TA
