KAMELYA
360
KAMELYA
, ikiçeneklilerin
çaygiller familyas›ndan bir süs
bitkisi, japongülü, çingülü (Ca-
mellia Japonica). 1-1,5 m.
uzunlu¤undad›r, yapraklar›n›
dökmez. Beyaz, pembe ya da
k›rm›z›, katmerli büyük çiçekler
açar. Anayurdu Do¤u Asya’d›r.
Dünyan›n her yerinde, limon-
luklarda yetifltirilir.
KAMERA
, filmin çekiminde kullan›lan ayg›t; al›c›. Bir kame-
rada ›fl›k almayacak biçimde haz›rlanm›fl iki makara, makaralar›
çeflitli h›zlara göre dündüren düzenek ve motor, bir de optik sis-
tem vard›r. Optik sistem içinde çeflitli mercekler, vizör ve dek-
lanflör yer al›r. ‹lk kamera 1900 y›l›nda yap›ld›. Daha sonra yan-
maz filmin evrimleflmesiyle 1925’te 9,5 mm.lik ve 1932’de de
16 mm.lik film çeken kameralar yap›ld›. 1965’ten sonra, kasetli
ya da kartufllu el kameralar› (portatif) geliflti ve yayg›nlaflt›. Ay-
r›ca televizyonculukta kullan›lan ve vericide yay›mlanacak gö-
rüntüyü sa¤layan “elektronik kamera”, sesleri kaydetmeye yara-
yan “ses kameras›” vard›r.
KAMERUN
(Fr.: Cameroun, ‹ng.: Cameroon), Bat› Afrika’da
devlet. Gine Körfezi k›y›lar›ndan, kuzeyde, dar bir flerit hâlinde
Çad Gölü’ne dek uzan›r. Nijerya, Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti,
Kongo, Gabon ve Ekvator Ginesi ile s›n›rlan›r. Baflkenti Yaoun-
dé; öteki önemli kentleri Douala, N’Gaoundéré’dir. Resmî dili
olan Frans›zca ve ‹ngilizcenin yan› s›ra 100 kadar yerli dili ve
lehçesi konuflulur. Güney Kamerun (k›y› ve k›y›ya yak›n bölge-
ler) s›cak, çok nemli ve ya¤›fll›d›r; yo¤un ormanla kapl›d›r. Bu-
rada volkanik Kamerun Da¤lar› (en yüksek yeri 4.070 m.) vard›r
ve y›lda 2-4 m. ya¤›fl al›r. Ülkenin en geliflmifl bölgesi Güney
Kamerun’dur. Orta Kamerun daha az ya¤›fll›d›r (y›l›n yar›ya ya-
k›n k›sm› kurakt›r). Adamaoua Da¤lar›’na kadar uzanan Orta Ka-
merun’da savanlar yay›l›r. Daha kuzeyde, Çad Gölü’ne komflu
bölüm kurakt›r. Nüfus kar›fl›kt›r: Kuzeyde Araplar, Bororolar; or-
tada Sudanl›lar ve güneyde Bantular yaflar. Kamerun, tar›m
ürünlerinin çeflitlili¤iyle ilgiyi çeker. Bafll›calar›: Kakao, kahve,
muz, yerf›st›¤›, kauçuk, pamuk tohumu, dar›, bitkisel ya¤lar ve
orman ürünleridir. Yeralt› kaynaklar› içinde kalay ve alt›n olduk-
ça önemlidir. 1972 y›l›nda yap›lan referandum sonucunda Ka-
merun Cumhuriyeti kuruldu. Baflkanl›k sistemiyle yönetilen tek
partili bir cumhuriyettir. Etnik ve sosyoekonomik çat›flmalar›n
yol açt›¤› çeflitli bölünmelere ra¤men, önce Paul Biya’n›n, son-
ra da Ahidjo’nun baflkanl›klar› s›ras›nda ülkede daha büyük bir
serbestlik ortam› olufltu. 1985’te Birleflik Parti (UNC, Kamerun
Ulusal Birli¤i), Kamerun Halk› Demokratik Birli¤i (RDPC) ad›n›
ald›. Paul Biya’n›n iktidara gelifli (1984; 1987’de yeniden seçil-
di), Kamerun ekonomisinin gevfleme dönemine denk düfler;
1988’de ‹MF taraf›ndan bir istikrar plân› önerildi; fakat bu plâ-
n›n uygulanmas›, yasad›fl› muhalefet partisi olan Toplumsal De-
mokratik Cephe’nin (FDS) çevresinde örgütlenen bir direnifl ha-
reketinin bafllamas›na yol açt›.
KAMIfi
, sulak yerlerde yetiflen, gövdelerinin içi bofl, uzun ve
sert bitkilere verilen genel ad. Baya¤› kam›fl, kum kam›fl›, sor-
guçlu kam›fl, su kam›fl›, süpürge kam›fl›, flekerkam›fl›, hint ka-
m›fl›, has›rotu gibi birçok çeflitleri vard›r.
KAM‹KAZE
, II. Dünya Savafl›’nda Amerikan savafl gemileri-
ne karfl› kullan›lan, içi patlay›c› madde dolu Japon uça¤›. Sava-
fl›n sonuna do¤ru Japonlar, denizde ve özellikle havada üstün-
lüklerini kaybetmeye bafllay›nca, yüksek komutanl›k 1944’te al-
d›¤› bir kararla, isteyen pilotlar›n Amerikan savafl gemilerine in-
tihar uçuflu yapabilece¤i karar›n› ald›. Ayr›lan 1.000 kadar gö-
nüllü, patlay›c› madde dolu uçaklar›yla Amerikan gemilerine pi-
ke yap›yor ve güverteye düflerek parçalan›yordu. “intihar uçakla-
r›” da denen “kamikazeler” bir y›lda, bu yolla Amerikan donan-
mas›ndan 250 gemiyi bat›rd›lar ya da a¤›r yaralad›lar. Sözcük
asl›nda, 1274 ve 1281’de Kubilay Han’›n Japon Tak›madalar›’n›
istilâya gönderdi¤i Mo¤ol donanmas›n› yok eden iki f›rt›naya Ja-
ponlar›n verdi¤i özel add›r ve “kader f›rt›nas›” anlam›na gelir.
KAMPUS
, bir üniversitenin yönetim, ö¤retim ve di¤er sosyal
yap›lar›n›n toplu olarak yer ald›¤› genifl alan. Genellikle kent d›-
fl›ndaki yerlerde kurulur.
KAMU
, bir ülkede yaflayan insanlar›n bütünü. Anayasalar ve
yasalarda çeflitli durum, görev ve hizmetleri anlatmak için kul-
lan›l›r. Toplumsal düzeni etkileyen suçlar, kamu hukuku; toplu-
mun güvenlik, sa¤l›k ve esenlik içinde yaflamas›, kamu düzeni;
toplumsal iflbölümündeki baz› merkezi ifllerin devlet taraf›ndan
üstlenilmesi, kamu hizmeti kavramlar›n›n kapsam›na girerler.
Bunun yan› s›ra bir sorun üzerinde halk›n genel kan›s› da kamu-
oyunu oluflturur.
KAMUFLAJ
, düflmandan gizlenmek ya da anî bir bask›n ya-
pabilmek için, savafl gereçleri, donan›mlar› vb. düflmandan sak-
lamak amac›yla yap›lan ifllem ya da ifllemler bütünü. Savafllar-
da uçaklar›n ifllevlerinin artmas›na koflut olarak, içinde bulunu-
lan arazinin rengine, engebelerine uyum sa¤layarak yüksekten
görünmemeyi sa¤lamak için yap›lan kamuflaj çok önem kazan-
d›. Kara, deniz ve havada kullan›lan kamuflaj›n birçok yöntemi
vard›r. Çal› ç›rp› rengine uyan asker elbiseleri, sahte tank ve
sahte top bataryalar›, sis bombalar›, yüksekten uçan uçaklara
karfl› di¤er uçaklar›n arazi renginde boyanmalar›, yöntemlerden
baz›lar›d›r.
KAN
, vücudun bütün dokular›na, gereksindikleri besin ve ok-
sijeni tafl›yan k›rm›z› s›v›. Ayr›ca, organlar›n ifllevlerini yerine
getirebilmeleri için gerekli olan salg›lar› ve hormonlar› tafl›r ve
da¤›t›r; dokular›n art›k ürünlerini toplar, karbon dioksidi akci-
¤erlere tafl›r ve at›k maddeleri böbreklere götürerek vücuttan
at›lmalar›n› sa¤lar. Kan, vücut ›s›s›n›n belirli bir düzeyde tutul-
mas›na ve di¤er vücut s›v›lar›n›n dengesinin korunmas›na da
yard›mc› olur. Vücut bir hastal›¤›n sald›r›s›na u¤rad›¤›nda kan,
akyuvarlar› ve antikorlar›yla ilk savunma hatt›n› oluflturur. ‹fllev-
lerinden bir baflkas› da vücuttaki asit ve alkali oran›nda belire-
rek bir yükselmeyi önlemektir. Sa¤l›kl› bir vücutta kan›n bilefli-
mi sabittir, fakat bir organ rahats›zl›¤›nda, bu durum kan bilefli-
mindeki de¤iflikliklerle kendini ortaya koyar. Kan, sar›ms› bir
plazma içindeki k›rm›z› kan hücreleri (alyuvarlar), akyuvarlar ve
