KARASULARI
369
rilmektedir. Orta büyüklükte olan Ayranc› Ovas›’nda etkin sula-
ma yap›labildi¤inden baflta sanayi bitkileri olmak üzere tah›l
türleri yetifltirilir, meyvecilik yap›l›r. ‹lde yetifltirilen bafll›ca ta-
r›m ürünleri; flekerpancar›, arpa, bu¤day, baklagiller, so¤an, pa-
tates, armut, üzüm ve elmad›r. Karaman’da manganez ve barit,
ilçelerinden Ayranc›’da alüminyum ve krom, Had›m’da demir
yataklar› vard›r. ‹l topraklar›n›n güneybat› kesiminde ormanc›l›k
önemli bir gelir kayna¤›d›r. S›¤›r besicili¤inin yap›ld›¤› ilde çok
say›da koyun ve keçi de beslenir. En büyük sanayi kuruluflu Sü-
merbank’a ba¤l› Karaman Pamuklu Sanayii Müessesesi’dir. ‹lde
ayr›ca un, bulgur, bisküvi, yem ve flarap fabrikalar› ile so¤uk
hava deposu ve ambalajlama fabrikas› vard›r. ‹l s›n›rlar› içinde
kalan Can Hasan Höyü¤ü’nde yap›lan kaz›lar yörede Neolitik ve
Kalkolitik dönemlerde yerleflme oldu¤unu ortaya koymufltur.
Yöredeki Karada¤’›n Hitit Dönemi’nde de kutsal merkezlerden
biri oldu¤u da bilinmektedir.
KARAMANO⁄ULLARI
, Anadolu Selçuklu Devleti’nin y›-
k›lmas›ndan sonra, Konya merkez olmak üzere kurulan beylik.
Karamano¤ullar› Beyli¤i’ni kuran Karaman boyu, Alaettin Key-
kubat zaman›nda Orta Anadolu’ya yerlefltirildi. Mo¤ollara karfl›
s›n›r boylar›n› korudular ve Mo¤ol ordular›n› birçok kez yendi-
ler. 1277 y›l›nda Konya’y› ele geçirdiler. ‹lhanl›lar›n Anadolu va-
lisi Timurtafl’›n, ‹lhanl›lara baflkald›rarak Memlûklere s›¤›nmas›
üzerine de ba¤›ms›zl›klar›n› ilân ettiler (1327). Bundan sonra
Anadolu’nun en güçlü beyli¤i olarak, kendilerini Anadolu Sel-
çuklular›n›n vârisi olarak görmeye bafllad›lar ve Anadolu birli¤i-
ni kurmak için harekete geçtiler. Ayn› amaçla hareket eden Os-
man› Beyli¤i’nin en büyük rakibi oldular. Her f›rsatta Osmanl›-
lar›n karfl›s›na dikildiler. Osmanl› Devleti, II. Bayezit zaman›nda
Karamano¤ullar› Beyli¤i’ni ortadan kald›rd› (1487).
KARANF‹L
, ikiçeneklilerin karanfiller familyas›ndan bir süs
bitkisi ve bunun güzel kokulu çiçe¤i (Dianthus earyophyllus).
Sap› ince ve dü¤üm dü¤üm, yapraklar› karfl›l›kl›, ensiz ve sivri-
dir. Pek çok çeflidi vard›r. Çiçekleri pembe, k›rm›z› ya da alaca
renkte olur. Çeflitler; katmerli olup olmamas›na, renklerine ve
büyüklüklerine göre ayr›l›r.
KARANT‹NA
, bulafl›c› ve salg›n hastal›klar›n yay›lmas›n›
önlemek amac›yla konan ulafl›m ve iliflki yasa¤›. ‹nsan hastal›k-
lar› için oldu¤u kadar hayvan hastal›klar› için de uygulan›r. Has-
tal›¤›n bulundu¤u konut, liman ya da yerleflim yerine her türlü
girifl ç›k›fl, belirli bir süre için denetim alt›na al›n›r. Karantinan›n
amac›, bulafl›c› hastal›klar›n bir salg›n hâline gelmesini, yurda
girmesini ya da yurt içinde yay›lmas›n› önlemektir.
KARAOSMANO⁄LU, Yakup Kadri
(1889 Kahi-
re-1974 Ankara), romanc›. Manisal› Karaosmano¤lu Kadri
Bey’in o¤ludur. Çocuklu¤u M›s›r’da geçti, ailesiyle birlikte baba
memleketi olan Manisa’ya döndükten sonra ilkö¤renimini bu
flehirde tamamlad›. Rüfltiyenin (ortaokul) ikinci s›n›f›na kadar
Manisa’da okudu, daha sonra girdi¤i ‹zmir ‹dadîsi’ni (lise) biti-
remeden ö¤renimine ‹skenderiye’de devam etti. Ailesini himaye
eden Prens Ahmet Ali’nin ölümü üzerine, annesi ve kardefliyle
birlikte ‹stanbul’a gelerek (1938) Kad›köy’e yerleflti ve ‹stanbul
Hukuk Mektebi’ne girdi. Yakup Kad-
ri’nin ilk yaz›s›, Resimli Kitap’ta ya-
y›mlanan “Nirvana” adl› bir perdelik
oyundur (Haziran 1909). Bafll›ca ya-
p›tlar›: “Bir Serencam” (öyküler,
1913), “Kiral›k Konak” (roman,
1922), “Erenlerin Ba¤›ndan” (düzyaz›
fliirler, 1922), “Nur Baba” (roman,
1922), “Rahmet” (öyküler, 1923),
“Hüküm Gecesi” (roman, 1927), “So-
dom ve Gomore” (roman, 1928), “Ergenekon” (an›lar, 1929),
“Yaban” (roman, 1932), “Ankara” (roman, 1934), “Ahmet Ha-
flim” (monografi, 1934), “Bir Sürgün” (roman, 1937), “Okun
Ucundan” (düzyaz› fliirler, 1940), “Atatürk” (monografi, 1946),
“Millî Savafl Hikâyeleri” (1947), “Atatürk’ün Gerçek Simas›”
(1955), “Panorama” (roman, 2 cilt, 1953-1954), “Zoraki Diplo-
mat” (an›lar, 1955), “Vatan Yolunda” (an›lar, 1958), “Politikada
45 Y›l” (an›lar, 1968), “Gençlik ve Edebiyat Hat›ralar›” (1969).
KARASABAN
, öküze koflularak tarla sürmeye yarayan ilkel
tar›m arac›. Tümüyle a¤açtan yap›lan saban›n ucuna, saban de-
miri denilen, sivri bir demir parça eklenmifltir. Topra¤›, ancak
bu demirin batabildi¤i ve bir çift öküzün çekebildi¤i derinlikte
sürebilir. Her y›l böylece yüzeyden çizilen toprak, verimini y›l-
dan y›la yitirir. Pulluk ve traktör karasaban ça¤›n› kapatt›ysa da,
Anadolu’nun pek çok yerinde bugün de kullan›lmaktad›r. Tar›m-
da ve sanayide gerili¤in simgesidir. Karasaban, Sümerlerden
beri hiç de¤iflmeden ya da pek az de¤iflikli¤e u¤rayarak dünya-
n›n hemen her yerinde kullan›lagelmifltir.
KARAS‹O⁄ULLARI
, Bal›kesir ve Çanakkale dolaylar›nda,
13.-14. yüzy›llarda hüküm süren beylik. Beyli¤i kuran Karasi-
o¤ullar› ailesinin kökü, Daniflment Gazi’ye kadar ç›kar. Bu aile-
den gelen Kalem Bey ve o¤lu Karasi Bey, Anadolu Selçuklu
Devleti’nin y›k›lmas›ndan sonra, Bal›kesir’i ele geçirerek bir
devlet kurdular. Karasi Beyli¤i zamanla Bergama, Susurluk,
S›nd›rg›, Ayd›nc›k, Bigadiç, Soma, Edremit, Ezine dolaylar›n› da
ele geçirdi. Ancak Karasi Bey ölünce, beylik, o¤ullar› Demir Han
Bey ile Dursun Bey aras›nda ikiye ayr›ld›. Bundan yararlanan
Osmanl› Beyli¤i, Karasio¤ullar› Beyli¤i’ni ele geçirdi (1345).
KARASULARI
, bir devletin k›y›lar›yla aç›k deniz aras›nda
kalan, geniflli¤i her devletin ulusal yasalar›nca saptanan deniz
fleridi. Karasular›yla ilgili uluslararas› hukuk kurallar›, yak›n za-
manlara kadar teamül kurallar› olarak geliflmifl ve yerleflmifltir.
Cenevre’de 1958’de toplanan Deniz Hukuku Konferans›, Kara-
sular› ve Bitiflik Bölge Sözleflmesi’ni kabul etti. 1958 Karasula-
r› Sözleflmesi, genifllik konusunda görüfl birli¤i sa¤layamad›.
Türkiye’nin karasular›, 15 May›s 1964 tarihli ve 467 say›l› Kara-
sular› Kanunu ile 6 mil olarak saptand›. Ayr›ca, 12 mili esas
alan ülkelere karfl› da, karasular›n›n 12 mil say›laca¤› ilân edil-
di. Yunanistan’›n karasular›n› 12 mile ç›karma karar›, Ege Deni-
zi’nin neredeyse tamam›n› Yunan sular› hâline getirece¤inden,
Türkiye taraf›ndan kabul edilmedi. Ege denizi’ndeki bu durum,
halen iki ülke aras›nda önemli bir sorun olarak süregelmektedir.
Karasular›, ülkenin bir parças›d›r. K›y› devleti, bu sularda, bu
