KARA‹N
368
Müslümanl›k, bu devlet zaman›nda Türkler aras›nda genifl ölçü-
de yay›ld›. Karahanl›lar Devleti 1042 y›l›nda Do¤u Karahanl›lar
ve Bat› Karahanl›lar olmak üzere iki ba¤›ms›z devlete bölündü.
Do¤u Karahanl›lar Devleti 1130 y›l›nda Karahitaylar Devleti’nin
sald›r›s›yla ortadan kalkt›. Bat› Karahanl›lar Devleti ise önce Bü-
yük Selçuklular Devleti’ne, daha sonra da Karahitaylar Devle-
ti’ne; Karahitaylar Devleti’nin y›k›lmas›ndan sonra da Harizm-
flahlar Devleti’ne ba¤land›.
KARA‹N
, Antalya’n›n 25 km. kuzeybat›s›nda ma¤ara. Ya¤ca
Köyü yak›nlar›ndad›r. 1946 y›l›nda bulundu. Aralar›nda ince
dehlizler bulunan 3 büyük kaya oyu¤undan oluflur. Arkeolojik
yönden büyük bir öneme sahip olup Bizans, Roma, Bronz, Kal-
kolitik ve Neolitik ça¤ yerleflmelerini içeren ma¤arada, tafl alet-
ler ve el baltalar›, hayvan ve insan iskeletleri ve resimler bulun-
mufltur.
KARAKAVAK
, h›zl› büyüyen bir kavak türü (Pupulus nig-
ra). 35 metreye kadar boylanabilir. Esmer beyaz renkli odunu
baflta selüloz ve k⤛t yap›m› olmak üzere çeflitli yerlerde kulla-
n›l›r. Türkiye’de do¤al olarak bulunur.
KARAKAYA BARAJI VE H‹DROELEKTR‹K
SANTRALI,
Diyarbak›r ili Çüngüfl ilçesi yak›nlar›nda F›rat
Nehri üzerinde kurulu baraj ve hidroelektrik santral›. GAP pro-
jesini oluflturan projelerden Afla¤› F›rat Projesi’nin alt bölümle-
rinden biridir. Atatürk Baraj› ve Hidroelektrik Santral›’ndan son-
ra Türkiye’nin ikinci büyük tesisi olacakt›r. Baraj›n yap›m›na
1976’da baflland› ve baraj gövdesi 1986’da tamamland›. Baraj›n
tümü bitti¤inde su toplama hacmi 9,5 milyar m
3
, göl alan› 298
km
2
olacakt›r. Baraja bitiflik olarak infla edilen hidroelektrik
santral› ise 300 MW’l›k 6 birimden oluflmaktad›r. Santral›n ilk
üç birimi 1987’de iflletmeye aç›lm›flt›r. Tüm birimlerin iflletme-
ye aç›lmas›yla tesisin y›ll›k toplam elektrik enerjisi üretimi, 7,5
milyar kws olacakt›r.
KARAKOYUNLU
, Y›lmaz (1936 ‹stanbul) yazar ve siyaset
adam›. Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi (1959); siyaset ve ikti-
sat tarihi üzerine doktoras›n› tamamlad›. 1995 ve 1999 seçimle-
rinde Anavatan Partisi’nden ‹stanbul milletvekili seçildi. Meslekî
alandaki eserlerinin yan›nda “O Hayal Aynas›ndan” (fliir, 1988),
“Mor Çiçekli Natürmort” (öykü), “Salk›m Han›m›n Taneleri” (ro-
man, 1990, Yunus Nadi Roman Ödülü), “Üç Aliler Divan›”
(1991), “Güz Sanc›s›” (1992), “Sokollu” (tiyatro oyunlar›,1989)
“Önce ‹nsan” (1995) yazd›. Ayn› adl› roman›ndan sinemaya
uyarlanan Salk›m Han›m›n Taneleri (1999 Antalya Alt›n Portakal
Film Festivali En ‹yi Film Ödülü), büyük bir ilgiyle karfl›land›.
KARAKOYUNLULAR
, 14. yüzy›lda Do¤u Anadolu’da bir
devlet kuran bir Türkmen boyu ve bu boyun kurdu¤u devletin
ad›. Van’da Ercifl merkez olmak üzere kurulan devletin bilinen
ilk hükümdar› Bayram Hoca’d›r. Bayram Hoca, Erzurum’dan
Musul’a dek uzanan topraklarda bir beylik kurarak Karakoyun-
lular› ilk kez siyasî bir güç durumuna getirdi. 1380’de ölünce
yerine Kara Mehmet geçti. Kara Mehmet, Akkoyunlular’› yene-
rek, Karakoyunlular’› Do¤u Anadolu’nun en güçlü devleti duru-
muna getirdi. M›s›r Memluklar›’yla siyasî iliflkiler kurdu, Ti-
mur’a karfl› baflar›yla direndi. Kara Mehmet, 1389 y›l›nda Kara
Hasan, ibni Hüseyin Bey ad›nda bir Türkmen emiri ile yapt›¤› bir
savaflta öldürüldü. Yerine Kara Yusuf geçti. Timur sald›r›lar›
karfl›s›nda bir ara M›s›r’a ve sonra da Osmanl›lara s›¤›nan Kara
Yusuf, Timur’un Do¤u Anadolu’dan ayr›lmas›ndan sonra yeni-
den Karakoyunlular›n bafl›na geçti. Kara Yusuf’un 1420’de ölü-
münden sonra yerine o¤lu ‹skender geçti. Bu dönem, Timur’un
yerine geçen fiahruh ile yap›lan savafllara sahne oldu. 1439’da
‹skender, kardefli Cihan fiah taraf›ndan öldürtüldü ve Karako-
yunlu taht›na Cihan fiah geçti. Onun zaman›nda Karakoyunlular
Devleti en parlak dönemini yaflad›, bir imparatorluk durumunu
ald›. Ancak Cihan fiah’›n ölümüyle bu parlak dönem son buldu.
Akkoyunlular hükümdar› Uzun Hasan, Cihan fiah’›n o¤lu Hasan
Ali’yi yenerek bu devlete son verdi (1468).
KARAKUCAK
, en eski Türk gürefllerinden biri. Kurallar›
ya¤l› gürefl ve serbest gürefl kar›fl›m›d›r. Kispet ya da mayo ye-
rine p›rp›t denilen bir tür pantolon giyilerek yap›l›r. Bugün Ana-
dolu’da en çok yap›lan gürefl biçimidir. Eski Türkmen gürefline
benzer, fakat baz› bölgelerde yap›l›fl biçimi farkl›d›r. Vücudun
her yerinden tutmak serbesttir ve gürefli kazanmak için rakibin
s›rt›n› yere getirmek gereklidir.
KARAL, Enver Ziya
(1906 Kosova-1982 Ankara), tarih-
çi. Yüksekö¤renimini 1933’te Lyon Üniversitesi’nde tamamlad›.
Karal’›n bafll›ca yap›tlar›: “Türk Tarihi” (1942), “Osmanl› Tarihi”
(4 cilt, 1941-1961), “Atatürk Düflünceleri” (1956) “Atatürk ve
Devrim” (1980) vb.
KARAMAN
, bir
koyun cinsi. Orta Ana-
dolu’da yetiflir. Kuyru-
¤u pek iri ve ya¤l›, eti
a¤›r kokuludur. Ak ka-
raman ve k›z›l (mor)
karaman olmak üzere
iki çeflidi vard›r. Ak
karaman özellikle An-
kara, Yozgat, Konya
ve Erzurum dolayla-
r›nda; k›z›l karamansa daha çok Erzurum, Kars, A¤r›, Van illerin-
de yetifltirilir. Et, süt ve yapa¤› bak›m›ndan ak karaman, k›z›l ka-
ramandan daha verimlidir. Yapa¤›lar› hal›c›l›kta kullan›l›r. Tür-
kiye’deki koyunlar›n yar›ya yak›n› karaman cinsindendir.
KARAMAN
, ‹ç Anadolu Bölgesi’nde il ve bu ilin merkezi
olan kent. 1989 y›l›nda il yap›lmadan önce Konya’ya ba¤l› bir il-
çe olan Karaman, k›y›dan Toroslar’› aflarak ‹ç Anadolu’ya ulaflan
büyük ticaret yollar›ndan birinin üzerinde kuruludur. Kuzeyinde
Konya, do¤usunda ‹çel, güneybat›s›nda Antalya illeriyle çevre-
lenmifltir. ‹l topraklar› Ermenek ve Göksu akarsular›yla sulan›r.
Karaman’›n kuzey kesiminde kalan Karaman Ovas›’n›n geniflli¤i
yaklafl›k 20 km., uzunlu¤u ise 30 km.dir. Karasal iklimin ege-
men oldu¤u bu ovan›n kuru tar›m yap›lan kesiminde tah›l ürün-
leri, sulu tar›m yap›lan kesimlerinde ise sanayi bitkileri yetiflti-
