SÜVEYfi KANALI
603
tiyanl›¤› kabul ederek putperest kalan Aramilerden ayr›lan bu
topluluk Süryani (Suriyeli) ad›n› alm›flt›r. Hristiyanl›¤› ilk kabul
ettiklerinden Süryanii Kadim ad›yla da bilinirler. ‹lk dinî merkez-
leri Antakya’d›r. 451 Kalkedon konsilindeki dinî anlaflmazl›k so-
nucunda Bizans’›n bask›s› alt›nda merkezlerini sürekli de¤ifltir-
mifller (Halep, Harran, Rakka, Urfa, K›nnesrin, Malatya, Diyar-
bak›r), Patrik VI. Diyonnosiyos Yahya, Mardin’in do¤usunda bir
tepede bulunan ve bugün de Süryanilerce önemli say›lan Dey-
rüzzafaran Manast›r›’na yerleflmifl, 1932’ye dek buras› Süryanii
Kadim Patrikli¤i’nin merkezi olmufltur. Bu tarihte Humus met-
ropoliti Musullu ‹. ‹gnatiyos Afren’in patrikli¤e seçilmesiyle
merkez fiam’a tafl›nm›flt›r. 1782’de Halepli Mihayel Carve’nin
önderli¤inde bir k›s›m Süryaniler Katolik mezhebine geçmifller-
dir. Mardin’deki Meryemana Kilisesi, Türkiye’deki Katolik Sür-
yanilerin merkezidir. 1852-1860 y›llar› aras›nda da Süryanilerin
bir bölümü Protestanl›¤› kabul etmifltir.
SÜTÇÜ ‹MAM OLAYI,
Mondros Mütarekesi’nden sonra
Marafl’› iflgal eden Frans›zlara karfl› ilk silâhl› tepki. Marafl, ‹n-
gilizlerin ard›ndan 30 Ekim 1919’da Frans›zlar taraf›ndan iflgal
edildi. Bu durumdan cesaret alan Ermeniler, zaman zaman hal-
ka yönelik sald›r›lara ve k›flk›rtmalara girifltiler. 31 Ekim günü
kentte Frans›z askerleriyle birlikte dolaflan Ermeniler, sokakta
bir kad›na sark›nt›l›k edince orada bulunan mahalle camiinin
müezzini Hac› ‹mam ad›yla tan›nan bir sütçü, silâh›n› ateflleye-
rek Ermenilerden birini öldürdü ve olay yerinden kaçt›. Kurtulufl
Savafl› tarihine Sütçü ‹mam Olay› olarak geçen bu olay, Ma-
rafl’ta halk›n iflgalcilere karfl› direniflinin bir simgesi oldu.
SÜVEYfi KANALI,
Süveyfl K›sta¤›’nda aç›lm›fl olan ve
dünyan›n en önemli suyollar›ndan biri olan kanal. K›z›ldeniz’i
Akdeniz’e ba¤lar. Süveyfl liman›ndan Port Said’e kadar uzunlu-
¤u 103 mil, minimum geniflli¤i 60 metre; minimum derinli¤i ise
12,5 metredir. Manzala Gölü’nün do¤u kenar›ndan, Timsah,
Büyük ve Küçük Ac› göller içinden geçer. Orta yerinde ‹smaili-
ye liman› yer al›r. Frans›z Ferdinand de Lesseps yönetiminde
yap›m›na 1859’da bafllanm›fl, 16 Kas›m 1869’da iflletmeye aç›l-
m›flt›r. Süveyfl Kanal›, gerek yap›m›, gerek iflletilmesinin ba¤-
land›¤› antlaflmalarla yak›n y›llarda baz› siyasî olaylara neden
olmufl, dünya politikas›nda dikkatleri üzerine çekmifltir. Son
olay, ‹ngiltere ve Fransa’n›n karfl› koymas›na karfl›n, 1956’da
M›s›r taraf›ndan millilefltirilmesidir. ‹lk kez 1957’de, ikinci kez
1967 ‹srail-Arap Savafl› s›ras›nda kapal› kalm›flt›r.
