turkce sozluk - page 204

yan tümce:
‹zmir’den gelmiflti dün sa-
bah.
devrilmek
(nsz.)
Devirmek eylemine konu
olmak:
F›rt›na nedeniyle a¤açlar devril-
miflti.
devrim
a.
1.
Zor ve kuvvet kullan›larak ya-
p›lan halk hareketi sonucunda bir devle-
tin siyasal, toplumsal ve ekonomik ya-
p›s›nda ortaya ç›kan ani ve fliddetli de¤i-
fliklik; ihtilal:
Frans›z Devrimi.
2.
‹nk›lap.
devrimci
a.
1.
Devrim yapan ya da devri-
me ba¤l› olan, ihtilalci.
2.
‹nk›lapç›.
devrimcilik, -¤i
a.
1.
‹htilalcilik.
2.
‹nk›lap-
ç›l›k.
devriye
a. Ar.
Bir yerde güvenli¤i ve huzu-
ru sa¤lamak amac›yla dolaflan polis,
jandarma ya da asker toplulu¤u.
devflirme
a.
1.
Devflirmek eylemi.
2.
tar.
Osmanl›larda Kap›kulu ocaklar›n›n as-
ker gereksinmesini karfl›lamak ve saray
hizmetlerinde yararlanmak amac›yla
devlet s›n›rlar› içerisindeki Hristiyan
halklar›n erkek çocuklar›n›n toplanmas›.
3.
Bu yolla toplanarak yetifltirilen kifli.
devflirmek
(-i)
1.
Bir araya getirmek, der-
lemek, toplamak.
2.
Düzgün duruma
getirmek, katlamak.
deyim
a.
‹ki ya da daha çok sözcü¤ün, ger-
çek anlam›ndan farkl› bir anlam verecek
biçimde bir arada kullan›lmas›yla olu-
flan kal›plaflm›fl söz; tabir:
ipin ucunu
kaç›rmak, paçalar› s›vamak.
deyifl
a.
1.
Söyleme biçimi, anlat›m biçimi,
üslup.
2.
ed.
Halk fliiri, halk türküsü.
3.
Bir kimsenin bir konuyla ilgili olarak an-
latt›klar›, ifade:
Onun deyifline göre suç
sendeymifl.
dezavantaj
a. Fr.
Engelleme, zarar verme
durumu.
dezenfektan
a.
ve
ön a. Fr.
Mikrop öldürme
özelli¤i tafl›yan (madde).
dezenfekte
ön a. Fr.
Mikroplardan temiz-
lenmifl.
dezenfekte etmek
mikroplar-
dan temizlemek.
d›md›zlak
ön a.
ve
be. (d›’md›zlak)
1.
Ç›r›l-
ç›plak.
2.
Tepesindeki saç› dökülmüfl
(kifli).
3.
mec.
Elindeki her fleyi, olanak-
lar›n› yitirmifl.
d›rd›r
a.
Bezginlik verecek biçimde yinele-
nen söz.
d›rd›r etmek
söylenip durmak.
d›fl
a.
1.
Bir fleyin ya da bir alan›n s›n›rlar›
içinde bulunmayan yer; hariç:
Pazar gü-
nü flehir d›fl›na ç›kt›k.
2.
Bir konunun,
alan›n kapsam›nda yer almayan fley:
Dün, üniversiteler d›fl›nda tün okullar
tatile girdi.
3.
Bir fleyin görülen yüzü:
Barda¤›n d›fl› kirli kalm›fl.
4.
ön a.
Bir
fleye, bir yere göre d›flar›da yer alan:
d›fl
bahçe.
5.
ön a.
Yabanc› ülkelere iliflkin:
D›fl ticaretimizi daha da gelifltirmeliyiz.
d›fl aç›
a. mat.
‹ki do¤ruyu kesen bir do¤-
runun, bu do¤rular›n d›fl›nda kalacak bi-
çimde yapt›¤› aç›.
d›fl al›m
a.
‹thalat.
d›flar›
a.
1.
Söz konusu edilen yerin d›fl›n-
da kalan yer, d›fl çevre, d›fl yer, hariç:
D›flar›dan bir ses geldi.
2.
Kifliye göre
evinin d›fl›nda kalan yer:
Bu akflam d›-
flar›da yiyelim.
3.
Yurt d›fl›.
4.
be.
Bulu-
nulan yerin d›fl›na:
Çabuk d›flar› ç›k.
d›fla vurumculuk, -¤u
a.
Varl›klar›n, olay-
lar›n gerçekte oldu¤u gibi de¤il de sa-
natç›n›n iç dünyas›na göre anlat›lmas›
anlay›fl›na dayanan sanat ak›m›; eksp-
resyonizm.
d›fl beslenme
a. dirb.
Besinini yeflil bitkiler
taraf›ndan üretilen maddelerden ya da
di¤er organizmalar›n vücutlar›ndaki or-
ganik maddelerden sa¤lama.
d›fl borç, -cu
a.
Devlet bütçesine, kamu ve
özel kesime d›fl ülkelerden ya da d›fl ku-
rulufllardan kredi yoluyla sa¤lanan para.
d›flbükey
ön a. fiz.
Yüzeyi tümsek ve fliflkin
olan:
d›flbükey ayna.
d›fl deri
a. dirb.
Sinir sistemini ve duyu or-
ganlar›n› oluflturan, embriyonun d›fl yü-
zünü örten tabaka.
d›fl dünya
a.
1.
Ülke d›fl›, âlem.
2.
fel.
Bi-
linçten ba¤›ms›z olan, bilincin d›fl›nda
olan ve duygularla alg›lanan fleylerin
devrilmek
d›fl dünya
204
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:59 Page 204
1...,194,195,196,197,198,199,200,201,202,203 205,206,207,208,209,210,211,212,213,214,...688
Powered by FlippingBook