y›¤mak
(-i, -e)
1.
fieyleri birbirinin üstüne
gelecek biçimde yerlefltirmek.
2.
Birik-
tirmek:
odunlar› kömürlü¤e y›¤mak.
3.
Toplamak, bir araya getirmek:
Eflyay›
salona y›¤d›k.
y›kamak
(-i)
1.
Su ve ço¤u kez bir temizle-
yiciyle temizlemek, ar›nd›rmak:
çama-
fl›rlar› y›kamak.
2.
kim.
Çözünmeyen bir
çökeltiden ayr›lmas› istenen suda çözü-
nür maddeleri, y›kama yoluyla uzaklafl-
t›rmak.
3.
mec.
Etki alt›na almak:
beyin
y›kamak.
y›kanmak
(nsz.)
1.
Y›kamak eylemi yap›l-
mak:
Bulafl›klar y›kand›.
2.
Kendi kendi-
ni y›kamak, banyo yapmak.
y›k›c›
ön a.
Bir fleyin zarar görmesine, bo-
zulmas›na, ortadan kalkmas›na, yok ol-
mas›na yol açan.
y›k›k
ön a.
Y›k›lm›fl olan, harap, viran.
y›k›lmak
(nsz.)
1.
Y›kmak eylemine konu
olmak.
2.
Bir nedenle ya da kendili¤in-
den çökmek, göçmek:
Depremden bir-
çok ev y›k›lm›flt›.
3.
Devrilmek, y›¤›l-
mak:
Bay›l›p yere y›k›lm›flt›.
4.
mec.
(is-
tenmeyen kifli için) Çekilip gitmek, de-
folmak:
Y›k›l karfl›mdan.
5.
mec.
Yok
olmak:
Bütün dünyas› y›k›lm›flt›.
6.
mec.
Yüklenmek:
‹fllerin tümü benim
üstüme y›k›ld›.
y›k›m
a.
1.
Y›kmak eylemi.
2.
Büyük zarar
ve s›k›nt›lara neden olan durum ya da
olay, felaket.
y›k›nt›
a.
1.
Y›k›lma, mahvolma, y›k›m.
2.
Y›k›lm›fl bir fleyden arta kalan y›k›nt›lar,
enkaz.
y›kmak
(-i)
1.
Kurulu bir fleyi parçalay›p
da¤›tmak, bozmak, tahrip etmek:
Bafl-
kanl›k saray›n› bombalay›p y›kt›lar.
2.
(insan, hayvan, a¤aç için)
Devirmek.
3.
Birinin üstüne atmak, yüklemek:
Suçu
bize y›kt›lar.
4.
(yük için)
‹ndirmek.
5.
mec.
Ruhsal gücünü tüketmek, mah-
vetmek:
‹flsizlik onu y›kt›.
y›l
a.
1.
Dünya’n›n Günefl çevresindeki do-
lan›m›na denk gelen, 365 gün 5 saat 48
dakika ve 46 saniyelik zaman; sene.
2.
Miladi takvime göre 1 ocakta bafllay›p
31 aral›kta sona eren on iki ayl›k dö-
nem, sene.
3.
Bafllang›c› belli olmayan
on iki ayl›k süre, sene:
Bu ifl üç y›l›m›z›
ald›.
4.
Belli bir alanda iz b›rakan olay-
lar bak›m›ndan ele al›nan on iki ayl›k
süre, sene:
savafl y›llar›.
5.
Belli bir et-
kinli¤in gerçeklefltirildi¤i dönem:
adli
y›l.
6.
gökb.
Bir gezegenin Günefl çev-
resindeki dolan›m›n› tamamlama süre-
si:
Mars y›l›.
y›llar y›l›
y›llardan beri.
y›lan
a.
1.
hayb.
Sürüngenlerden, ayaks›z,
silindir biçiminde, pullarla kapl› gövde-
si olan, gövdesini yanlara dalgaland›ra-
rak hareket eden ve birçok türü bulunan
hayvanlar›n ortak ad›.
2.
mec.
Sinsi ve
hain kifli.
y›lan bal›¤›
a. hayb.
Y›lan bal›¤›gillerden,
y›lana benzeyen, kaygan derili, eti lez-
zetli bir bal›k.
y›lbafl›
a.
Y›l›n ilk günü, 1 ocak.
y›ld›r›m
a.
1.
fiimflek ve gök gürültüsüyle
kendini gösteren, iki bulut aras›nda ya
da bulutlarla yer aras›nda oluflan elekt-
rik boflalmas›.
2.
(ad tamlamalar›nda
tamlayan olarak) Çok çabuk, çok h›zl›
yap›ld›¤›n› belirtir:
y›ld›r›m nikâh›.
y›ld›-
r›m gibi
çok h›zl› bir biçimde.
y›ld›r›ml›k, -¤›
a.
Paratoner, y›ld›r›msavar.
y›ld›r›msavar
a.
Paratoner, y›ld›r›ml›k.
y›ld›rmak
(-i)
Y›lmas›na yol açmak, sindir-
mek, korkutmak.
y›ld›z
a.
1.
(Günefl, Ay ve gezegenler d›fl›n-
da) Gökyüzündeki ›fl›kl› gök cisimleri.
2.
Genifl bir halk kitlesi taraf›ndan tan›-
nan ünlü oyuncu ya da flark›c›, star.
3.
Bir odak noktas›ndan ç›kan k›sa çizgi-
lerden, üçgenlerden oluflan flekil:
Türk
bayra¤›ndaki y›ld›z befl ›fl›nl›d›r.
4.
Bir
etkinlik alan›nda üstün baflar› gösteren
kifli:
s›n›f›n y›ld›z›.
y›ld›z tornavida
a.
Y›ld›z bafll› vidalar› s›-
k›flt›rmaya ya da sökmeye yarayan, ucu
y›ld›z biçimindeki tornavida.
y›¤mak
y›ld›z tornavida
666
Emel-Zuhal Sözlük-Harfler 21/07/2010 20:59 Page 666
